Polski Uniwersytet na Obczyźnie
Polski Uniwersytet na Obczyźnie (ang. The Polish University Abroad in London) – uczelnia humanistyczna w Londynie, utworzona w 1949 roku dla polskich emigrantów[1].
Siedziba PUNO w zachodnim Londynie | |
Data założenia |
1949 |
---|---|
Państwo | |
Adres |
246 King Street |
Rektor |
prof. dr Włodzimierz Mier-Jędrzejowicz |
Położenie na mapie gminy Hammersmith and Fulham | |
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii | |
Położenie na mapie Anglii | |
Położenie na mapie Wielkiego Londynu | |
51°29′34,4400″N 0°13′32,0772″W/51,492900 -0,225577 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujZa protoplastę uczelni uważa się inną instytucję: Uniwersytet Polski za Granicą, założony pod koniec 1939 r. w Paryżu. Uniwersytet powstał z inicjatywy Oskara Haleckiego w celu zapewnienia ciągłości polskiego szkolnictwa wyższego, ponieważ w okupowanej Polsce Niemcy zakazali funkcjonowania instytucji naukowych i kulturalnych. Otwarcie uniwersytetu nastąpiło w obecności przedstawicieli polskiego rządu na uchodźstwie i rządu francuskiego[2]. Po zajęciu Francji przez Niemców część wykładowców uczelni przeniosła się do Wielkiej Brytanii[a].
Rząd RP na uchodźstwie utworzył nową uczelnię jako PUNO w roku 1949, kiedy to uniwersytet otrzymał tymczasowy statut, a 15 grudnia 1952 pełne prawa akademickie.
Na PUNO mogło studiować wielu Polaków, którzy przebywali na emigracji w czasie i po II wojnie światowej. Uniwersytet nadał ponad 100 stopni magisterskich i 120 doktorskich.
Wszystkie stopnie naukowe, dyplomy i tytuły zawodowe nadane przez PUNO w okresie od 1 września 1952 do 22 grudnia 1990 zostały uznane na mocy ustawy z dnia 6 lutego 1998 r. o uznaniu stopni naukowych, dyplomów i tytułów zawodowych nadanych przez Polski Uniwersytet na Obczyźnie za równorzędne odpowiednim stopniom naukowym, dyplomom i tytułom zawodowym nadawanym przez polskie szkoły wyższe na terenie kraju bez konieczności ich nostryfikacji[4].
Struktura
edytuj- Wydział Nauk Humanistycznych
- Zakład Badań nad Emigracją
- Zakład Dydaktyki Polonijnej
- Zakład Biografistyki Polonijnej
- Instytut Nauk Technicznych
- Zakład Technik Komputerowych
- Zakład Badawczo-Projektowy Budownictwa
- Zakład Historii Techniki
- Instytut Kultury Europejskiej
- Zakład Medioznawstwa
- Zakład Kultury Politycznej i Badań nad Demokracją
- Zakład Współczesnej Kultury Brytyjskiej
- Zakład Współczesnej Kultury Literackiej i Artystycznej
- Instytut Nauk Społecznych
- Zakład Psychologii Stosowanej
- Zakład Nauk o Zdrowiu
Rektorzy
edytujRektorami PUNO byli kolejno profesorowie:
- Tadeusz Brzeski (od 1951),
- Cezaria Jędrzejewiczowa (od 1958),
- Tadeusz Sulimirski (1967–1978)[5],
- Jerzy Gawenda (1978–1987),
- Mieczysław Skowroński-Sas (1987–1993),
- Jan Drewnowski (1994–1998)[6],
- Zdzisław Wałaszewski (od 1998–2001)[7],
- Wojciech Falkowski (2002–2011)[8],
- prof. Halina Taborska (2011–2017)[9],
- prof. dr inż. Tomasz J. Kaźmierski (2017[10]–2021[11]),
- prof. dr Włodzimierz Mier-Jędrzejowicz (2021[11]),
- prof. dr inż. Tomasz J. Kaźmierski (2021–2025)[12].
Doktorzy honoris causa
edytujZobacz też
edytujUwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Polski Uniwersytet na Obczyźnie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-06-12] .
- ↑ Rafał Stobiecki, Oskar Halecki jako organizator Uniwersytetu Polskiego Zagranicą 1939/1940, [w:] Oskar Halecki i jego wizja Europy, red. Małgorzata Dąbrowska, t. 3, Warszawa–Łódź: IPN 2014, s. 172–186.
- ↑ Polski Uniwersytet na Obczyźnie 1.12.1939–1.12.1989, Londyn 1989, s. 10; 70 lat Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie, PUNO, Londyn 2009.
- ↑ Ustawa z dnia 6 lutego 1998 r. o uznaniu stopni naukowych, dyplomów i tytułów zawodowych nadanych przez Polski Uniwersytet na Obczyźnie (Dz.U. z 1998 r. nr 37, poz. 203).
- ↑ Witold Chmielewski , Profesor Tadeusz Sulimirski, współorganizator szkolnictwa polskiego na uchodźstwie w latach 1941–1947, „Biuletyn Historii Wychowania”, 6 (40), 2019, s. 97–127, DOI: 10.14746/bhw.2019.40.6, ISSN 1233-2224 [dostęp 2024-09-12] (pol.).
- ↑ Jacek Luszniewicz , Jan Drewnowski (1908-2000): An Economist in Public Service, „Gospodarka Narodowa”, 206 (3), 2006, s. 71–109, DOI: 10.33119/gn/101463, ISSN 2300-5238 [dostęp 2024-09-12] (pol.).
- ↑ Wałaszewski Zdzisław Eugeniusz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-09-12] .
- ↑ Wojciech Falkowski (1930-2015) [online], katedra.uksw.edu.pl [dostęp 2024-09-12] .
- ↑ Halina Taborska nowym rektorem PUNO.
- ↑ Nowy rektor Polskiego Uniwersytetu Na Obczyźnie w Londynie [online], Onet Wiadomości, 30 czerwca 2017 [dostęp 2024-09-12] (pol.).
- ↑ a b Londyn: Spór na PUNO po wyborach nowego rektora [online], Londynek.net, 21 lipca 2021 [dostęp 2024-09-12] (pol.).
- ↑ DKAmedia, Profesor Tomasz Kaźmierski został rektorem londyńskiego PUNO na kadencję 2021-2025 [online], British Poles, 1 września 2021 [dostęp 2024-09-12] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Z. A. Judycki, Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie. Słownik biograficzny pracowników naukowych, Londyn 2008.
- Polski Uniwersytet na Obczyźnie – PUNO 1.12.1939 – 1.12.1989. Jubileusz 50-lecia, Londyn 1990.
- Joanna Pyłat, PUNO Polski Uniwersytet na Obczyźnie, Pułtusk-Londyn 2010.
- Joanna Pyłat, Zarys działalności Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie, [w:] Problemy historii wojskowości w kraju i na obczyźnie po wrześniu 1939 roku. Studia historyczne i politologiczne, Gorzów Wielkopolski 2010, ISBN 978-83-930278-3-5.
- Rafał Stobiecki, Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii, Poznań 2005.
- https://puno.ac.uk/wladze-uczelni/
- Stanisław Mauersberg, Polskie szkoły wyźsze w Wielkiej Brytanii podczas wojny i w latach powojennych, [w:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 1993, 38/1, str. 107-114. https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1993-t38-n1/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1993-t38-n1-s107-114/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1993-t38-n1-s107-114.pdf