Pomiotło – (staropolski) rodzaj miotły na długim kiju służącej do czyszczenia pieca piekarskiego przed wsunięciem do niego chleba lub bułek. Wiecha pomiotła wykonana była ze słomy lub materiału konopnego[1].

W znaczeniu przenośnym słowo używane na określenie kogoś lekceważonego, poniewieranego lub wykorzystywanego w danym środowisku czy miejscu, a także na określenie lekceważonego przedmiotu. Synonimy pomiotła w znaczeniu metaforycznym to: popychadło, popychle, człowiek pomiatany, wycieruch, rzecz pomiatana, igraszka[1][2][3][4].

Występuje w porzekadle: Pomiotło się przywlekło, pochwalon nie rzekło[5].

Od przenośnego znaczenia rzeczownika pomiotło pochodzi czasownik pomiatać (kimś, czymś), czyli traktować lekceważąco, bez liczenia się, bez szacunku, z pogardą[6].

Przypisy edytuj

  1. a b pomiotło – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2022-02-14] (pol.).
  2. Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, str. 906.
  3. M. Arcta Słownik Staropolski/Pomiotło - Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2022-02-15] (pol.).
  4. M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Pomiotło - Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2022-02-15] (pol.).
  5. Julian Krzyżanowski, Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 2, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970, str. 1015.
  6. pomiatać, [w:] Mieczysław Szymczak (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, str. 793.