Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie

Pomnik w Wilnie

Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie – pomnik znajdujący się w pobliżu kościoła bernardynów, przy ulicy Maironio (przed 1945 ul. św. Anny), na brzegu rzeki Wilejki.

Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie
Państwo

 Litwa

Miejscowość

Wilno

Typ obiektu

posąg

Projektant

Gediminas Jokūbonis

Data odsłonięcia

18 kwietnia 1984

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie”
Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie”
Ziemia54°40′57,9″N 25°17′35,8″E/54,682750 25,293278

Historia

edytuj

Początkowo swoją koncepcję pomnika Adama Mickiewicza dla Wilna lansował Zbigniew Pronaszko z Uniwersytetu Stefana Batorego, jednak w maju 1925 roku ogłoszony został otwarty konkurs[1]. Ostateczny termin nadesłania prac był przedłużany ze względu na wyjątkowo duże zainteresowanie środowisk artystycznych - ostatecznie nadesłano aż 67 projektów[1]. W skład komisji wchodzili przedstawiciele władz oraz środowisk artystycznych, zaś na jej czele, jako przewodniczący, stanął gen. Lucjan Żeligowski[2]. Pierwszą nagrodę w konkursie zdobył Stanisław Szukalski, drugą - Rafał Jachimowicz, a trzecią - Mieczysław Lubelski[2]. Według projektu Szukalskiego postać Mickiewicza była naga i przyjęła postawę siedzącą. Artysta umieścił ją na wysokim cokole w kształcie piramidy schodkowej[3]. Na towarzyszącym mu łuku tęczy siedział orzeł, który spijał krew płynącą z rozciętego serca przedstawionej postaci[3]. Projekt Stanisława Szukalskiego wywołał skrajne emocje i rozpętał dyskusje w prasie, środowisku twórców, krytyków sztuki, a także wśród zwykłych obywateli[4]. Zamieszanie skłoniło Komitet Budowy Pomnika do ogłoszenia nowego konkursu, tym razem jednak zamkniętego[4]. Jego zwycięzcą został Henryk Kuna, którego projekt wytypowano do realizacji, jednak m.in. w wyniku problemów finansowych oraz lokalizacyjnych, prace przeciągały się[4]. W związku z wybuchem II wojny światowej oraz utratą Wilna przez Polskę i rozpoczęciem okupacji sowieckiej sprawa budowy pomnika została zawieszona[4].

Pomnik

edytuj

Powojennym projektantem pomnika został rzeźbiarz litewski Gediminas Jokūbonis. Odsłonięcie odbyło się 18 kwietnia 1984. Granit, z którego wykonano rzeźbę, przywieziono z Wołynia.

Pomnik przedstawia Adama Mickiewicza opierającego się na złamanej kolumnie. Cała rzeźba ma wysokość 4,5 m. W 1996 dookoła pomnika umieszczono granitowe płyty z przedwojennego, niedokończonego pomnika Adama Mickiewicza dłuta Henryka Kuny. Obecnie znajduje się tam 6 płyt (z 12 zaplanowanych). Przedstawiają one sceny z Dziadów: "U Senatora", "Widmo złego pana", "Cela Konrada", "Na cmentarzu", "Spotkanie Konrada z ks. Piotrem", "Droga na zesłanie". Płyty wraz z pomnikiem tworzą jedną kompozycję przestrzenną[5].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 53. ISBN 978-83-7363-554-8.
  2. a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 54. ISBN 978-83-7363-554-8.
  3. a b Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 55. ISBN 978-83-7363-554-8.
  4. a b c d Lechosław Lameński: Stach z Warty Szukalski i Szczep Rogate Serce. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007, s. 56-66. ISBN 978-83-7363-554-8.
  5. Tomasz Krzywicki: Szlakiem Adama Mickiewicza po Nowogródczyźnie, Wilnie i Kownie. Przewodnik. Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2006, s. 248–250. ISBN 978-83-89188-51-9.