Pomnik Ofiar Katynia i Sybiru w Poznaniu
Pomnik Ofiar Katynia i Sybiru w Poznaniu[1][2][3][4], Pomnik Katyński w Poznaniu[5] – monument upamiętniający zbrodnię katyńską, zlokalizowany w Poznaniu, w obrębie Dzielnicy Cesarskiej, w Ogrodzie Zamkowym przy Zamku Cesarskim.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Projektant | |
| Data odsłonięcia |
17 września 1999 |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′32,2″N 16°55′07,2″E/52,408944 16,918667
| |
Historia i forma
edytujAkt erekcyjny pomnika wmurowano z inicjatywy Stowarzyszenia Katyń w 1990, przy ustnej akceptacji Andrzeja Wituskiego, ówczesnego prezydenta Poznania. W 1994 Rada Miejska wyraziła zgodę na budowę pomnika, jednak zaproponowano inne miejsce – skwer za Teatrem Wielkim (obecnie stoi tam Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego). Ogród zamkowy, jako miejsce posadowienia monumentu, był negatywnie rekomendowany m.in. przez architekta wojewódzkiego. Podnoszono problem niedostosowania symboliki katyńskiej do architektury i wydźwięku otoczenia. 2 marca 1995 zawieszono postępowanie w sprawie ustalania warunków zabudowy w tej sprawie, a pomnika nie odsłonięto w rocznicę 55. tragedii. Sprawa wróciła kilka lat później – pod naciskiem opinii publicznej dokonano uroczystego odsłonięcia pomnika 17 września 1999, w 60. rocznicę napaści ZSRR na Polskę[5].
Projektantem obiektu jest Robert Sobociński, za aranżację odpowiadał Jerzy Suchanek. Mszę podczas odsłonięcia celebrował bp Stanisław Napierała[6]. Pomnik stoi w centrum ogrodu, awersem do tylnego wejścia do Zamku. Ma formę nieregularnej steli przedstawiającej ciała ludzkie wciągane do pionowej szczeliny. Widać drobne akcesoria wojskowe znane ze zdjęć dokumentalnych z Katynia – szable, sprzączki od pasów, blaszkę z numerem 557 i inne. Od strony ulicy Fredry płaszczyzna nacięta jest w zarys krzyża, widać też czaszki. Według Sobocińskiego, dzieło nawiązuje zarówno do korony drzewa, jak i tematu ekshumacji zwłok.
Głaz na Ogrodach
edytujInny pomnik w formie głazu, upamiętniający trzy ofiary Katynia (ppor. Witolda Dewojno, mjr Włodzimierza Hardego i kap. Adama Kowalczyka) znajduje się na Ogrodach, przy ul. Dąbrowskiego 163, przed Zespołem Szkół Elektrycznych nr 1.
Zobacz też
edytujPomniki w najbliższej okolicy (nieistniejące i istniejące):
- 5 Figur – rzeźba Magdaleny Abakanowicz w bezpośrednim sąsiedztwie
- Pomnik Ottona von Bismarcka w Poznaniu – nieistniejący
- Pomnik Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu – nieistniejący
- Pomnik Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Pomnik Ofiar Czerwca 1956
- Pomnik Stanisława Mikołajczyka w Poznaniu
- Pomnik Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu
- Pomnik kryptologów w Poznaniu
- Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego w Poznaniu
Przypisy
edytuj- ↑ Piotr Talaga, Poznań: Złożą dziś hołd ofiarom Katynia i Sybiru, „Gloswielkopolski.pl” [dostęp 2018-01-31] (pol.).
- ↑ Łukasz Sawala, Oddali hołd ofiarom Katynia i Sybiru (zdjęcia), „poznan.naszemiasto.pl”, 11 stycznia 2015 [dostęp 2018-01-31] (pol.).
- ↑ Zenon Zabawny, Odsłonięto tablicę upamiętniającą ofiary Smoleńska, „poznan.naszemiasto.pl”, 17 stycznia 2015 [dostęp 2018-01-31] (pol.).
- ↑ RCZPI|design by Patryk Rydzyk|2013|www.rczpi.wp.mil.pl, ..:: :: Pomniki w Garnizonie Poznań ::.. [online], kgpoznan.wp.mil.pl [dostęp 2018-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-13] (pol.).
- ↑ a b Polska Niezwykła
- ↑ Andrzej Wituski, Dorota Ronge-Juszczyk, Przecież to mój Poznań. Andrzej Wituski w rozmowie z Dorotą Ronge-Juszczyk, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2014, s. 186, ISBN 978-83-7818-643-4, OCLC 903323433.
Bibliografia
edytuj- Joanna Figuła-Czech, Między ideą i realizacją. Poznańskie pomniki po 1989 roku, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/2001, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2001, ss.229-234, ISSN 0137-3552