Mauzoleum Abrahama Lincolna

zabytkowa budowla w Waszyngtonie
(Przekierowano z Pomnik Lincolna)

Mauzoleum Lincolna[1] (ang. Lincoln Memorial) – pomnik upamiętniający szesnastego prezydenta Stanów ZjednoczonychAbrahama Lincolna. Znajduje się w parku National Mall w Waszyngtonie. Jest to budynek przypominający wyglądem klasyczną grecką świątynię, zbudowany na planie prostokąta, otoczony kolumnami doryckimi. We wnętrzu znajduje się posąg Lincolna.

Mauzoleum
Abrahama Lincolna
Lincoln Memorial
Ilustracja
Państwo

 Stany Zjednoczone

Miejscowość

Waszyngton

Data odsłonięcia

30 maja 1922

Położenie na mapie Dystryktu Kolumbii
Mapa konturowa Dystryktu Kolumbii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „MauzoleumAbrahama Lincolna”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej znajduje się punkt z opisem „MauzoleumAbrahama Lincolna”
Ziemia38°53′21,48″N 77°03′00,40″W/38,889300 -77,050111

Wygląd edytuj

Zewnętrzna część edytuj

Zewnętrzna część budowli, z wyjątkiem płaskiego dachu, odzwierciedla klasyczną grecką świątynię, wykonaną z marmuru. Konstrukcja ma wymiary 57,8 m na 36,1 m i 30 m wysokości. Jest on otoczony perystylem – 38 żłobkowanymi kolumnami doryckimi z białego marmuru Yule z Kolorado. Dwie z nich stoją przy wejściu, a pozostałych 36 symbolizuje 36 stanów tworzących Unię w momencie śmierci Lincolna. Kolumny mają 13 metrów wysokości i średnicę podstawy 2,3 m. Każda kolumna jest zbudowana z 12 bębnów. Kolumny, jak i ściany zewnętrznych elewacji, są nachylone lekko do wnętrza budynku. Kolumnada ma 57 m długości 36 m szerokości.

Nad kolumnadą, wpisane są na fryzie nazwy 50 stanów i daty ich przystąpienia do Unii. Ich nazwy są oddzielone podwójnymi płaskorzeźbami medalionowymi. Gzyms składa się z rzeźbionych głów lwów powtarzających się regularnie oraz zdobień wzdłuż górnej krawędzi. Na górze fryzu wyrzeźbiono 48 festonów z nazwami 48 stanów składających się na USA w 1922 r., tj. podczas odsłonięcia pomnika. Nieco wyżej znajduje się girlanda z liści palmowych, zdobiona wstęgą podtrzymywaną przez skrzydła orłów. Wszystkie ozdoby wykonał Ernest C. Bairstow.

Pomnik jest osadzony na prostokątnym granicie o wymiarach 57 na 78 m, poniżej którego jest wybudowana ściana oporowa o wysokości 4,3 m.

Wnętrze edytuj

Wnętrze budowli składa się z trzech komór oddzielonych przez dwa rzędy kolumn jońskich. Kolumny te, cztery w każdym rzędzie, mają 15 m wysokości i 1,7 m średnicy u podstawy. Na północ i południe komory boczne zawierają wyryte inskrypcje z drugiej przemowy inauguracyjnej Lincolna i przemowy gettysburskiej.

Posąg Lincolna edytuj

 
Posąg Abrahama Lincolna

We wnętrzu o wysokości 28 m znajduje się posąg Abrahama Lincolna dłuta Daniela Chestera Frencha. Ma on 5,8 m wysokości i tyle samo szerokości. Przedstawia on zadumanego prezydenta siedzącego w masywnym fotelu. Wykonano go z 28 kawałków marmuru pochodzącego z Georgii, tak doskonale dopasowanych, że miejsca ich łączenia są niewidoczne, przez co posąg wygląda jakby był wykonany z jednolitej bryły. Z tyłu nad głową Lincolna wyryta jest na ścianie inskrypcja „W tej świątyni tak jak w sercach ludzi, dla których ocalił Unię, pamięć o Abrahamie Lincolnie zawsze będzie święta”. Na ścianach widnieją również słowa z jego dwóch wystąpień: przemowy gettysburskiej z 1863 r. i przemówienia z drugiej inauguracji prezydenckiej z 1865 roku. Oprócz posągu i napisów w budowli znajdują się również malowidła ścienne Jules’a Guerina, obrazujące pojednanie Północy z Południem oraz wyzwolenie niewolników.

Historia edytuj

Propozycje upamiętnienia w Waszyngtonie Abrahama Lincolna pojawiły się już w dwa lata po jego śmierci w 1865, jednakże rozpoczęcie budowy pomnika nastąpiło dopiero w 1915 roku, zaś uroczyste otwarcie 30 maja 1922. Zaprojektowanie pomnika powierzono Henry’emu Baconowi. Grób Lincolna, będący jednocześnie pomnikiem i grobem jego żony – Mary Todd Lincoln oraz dwóch synów znajduje się na cmentarzu Oak Ridge Cemetery w Springfield, w Illinois[2].

Znaczenie w kulturze edytuj

Budowla jest jednym z symboli Waszyngtonu. Latem 1963 zakończył się pod nim marsz na Waszyngton i to w tym miejscu Martin Luther King wygłosił słynne przemówienie znane później pod tytułem „Mam marzenie” (I Have a Dream). W jego pobliżu znajdują się inne pomniki, w tym Vietnam Veterans Memorial, czczący pamięć żołnierzy amerykańskich poległych podczas wojny w Wietnamie, a także Pomnik Weteranów Wojny w Korei.

Mauzoleum Lincolna znajduje się na odwrocie współczesnego banknotu 5 dolarowego (na jego przedniej stronie umieszczony jest portret samego Lincolna).

Współcześnie edytuj

Nocą pomnik jest oświetlony, zaś 12 lutego, w urodziny Lincolna, składa się pod nim wieńce. Dla zwiedzających oprowadzanych przez przewodnika udostępnia się również znajdujące się głęboko pod nim jaskinie ze stalaktytami i stalagmitami.

Przypisy edytuj

  1. Mauzoleum Lincolna w Waszyngtonie - Zabytki USA [online], zwiedzaj.com.pl [dostęp 2021-03-10].
  2. The Lincoln Tomb State Historic Site. 23-11-2014. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Cuda świata – przewodnik po skarbach cywilizacji. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 1996, s. 174-175. ISBN 83-7073-011-6.