Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej
Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej – pomnik, który w latach 1985–1991 znajdował się na placu Żelaznej Bramy w Warszawie. Był największym pomnikiem w historii Warszawy po II wojnie światowej[1], jak również najkrócej stojącym.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce | |
Projektant | |
Data odsłonięcia |
20 lipca 1985 |
Data likwidacji | |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52,23960°N 21,00246°E/52,239600 21,002460 |
Historia
edytujMonument powstał z inicjatywy delegatów z IX Zjazdu PZPR. Przewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Pomnika był gen. dyw. Wacław Czyżewski, a honorowym przewodniczącym marszałek Polski Michał Żymierski[2].
Rzeźbiarz Bohdan Chmielewski stworzył pomnik o masie 60 ton granitu i brązu o rozmiarach 16 × 20 m. Odsłonięto go 20 lipca 1985, w jubileuszowym roku 40-lecia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[3], krótko po stanie wojennym, w okresie narastania nastrojów antykomunistycznych. Był negatywnie odbierany przez mieszkańców (m.in. był zwyczajowo określany jako „pomnik utrwalaczy” lub „UBelisk“)[4][5][6][1].
Monument rozebrano w 1991. Po rozbiórce przewieziono go na teren bazy Zarządu Dróg Miejskich w Warszawie na Żeraniu[1]. Fragmenty pomnika są eksponowane w parku pomników Fundacji Minionej Epoki w Rudzie Śląskiej[7].
W miejscu pomnika Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej postawiono pomnik Tadeusza Kościuszki.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Paweł Giergoń , Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej [online], Sztuka.net, 2007 [dostęp 2023-02-01] .
- ↑ Wmurowanie aktu erekcyjnego pomnika „Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej”, „Głos Pomorza”, 167 (9984), 16 lipca 1984, s. 1–2 [dostęp 2023-02-01] .
- ↑ Dobrosław Kobielski, Józef Zięba: Kronika lat 1944–1986, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 61. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ Piotr Szymaniak , Przeprowadzka „Utrwalaczy”, „Życie Warszawy” [dostęp 2023-02-01] .
- ↑ Pomniki nie są na zawsze – zdjęcie nr 7, „wyborcza.pl” [dostęp 2023-02-01] .
- ↑ Warszawskie pomniki nieistniejące, cz. 6 [online], Urząd m.st. Warszawy, 10 czerwca 2022 [dostęp 2023-02-01] .
- ↑ Pomnik Poległym w Służbie i Obronie Polski Ludowej [online], monuments-remembrance.eu [dostęp 2023-02-17] .