Pomnik Solidarności w Nowej Hucie

Monument upamiętniający opozycyjną walkę z komunizmem w Nowej Hucie

Pomnik Solidarności "Bądź wierny, idź"pomnik w Krakowie, w centrum Nowej Huty, po południowej stronie pl. Centralnego.

Pomnik Solidarności
Bądź wierny, idź
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Miejsce

pl. Centralny

Data budowy

1999

Data odsłonięcia

1999

Ważniejsze przebudowy

2005

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik SolidarnościBądź wierny, idź”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik SolidarnościBądź wierny, idź”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik SolidarnościBądź wierny, idź”
Ziemia50°04′16,4″N 20°02′13,1″E/50,071222 20,036972

Pomnik postawiono w 1999 r. przed halą walcowni zgniatacz Huty im. Tadeusza Sendzimira, wydziału w którym powstała najsilniejsza organizacja NSZZ Solidarność na kombinacie, gdzie w 1988 r. miał siedzibę komitet strajkowy, a potem znajdowała się Izba Pamięci poświęcona hutniczej „Solidarności”.

W 2005 r., po prywatyzacji HTS, w związku z planami zburzenia zgniatacza, przeniesiono go na Plac Centralny gdzie został ponownie uroczyście odsłonięty. Pomnik odsłonili: jeden z przywódców pierwszych strajków w hucie Kazimierz Fugiel, przewodniczący Komisji Robotniczej Hutników Władysław Kielian i Zdzisław Siudak pracownik zgniatacza. Monument poświęcili metropolita gdański abp Tadeusz Gocłowski i metropolita krakowski abp Stanisław Dziwisz.

Pomnik ma formę stalowej litery V, osadzonej na cokole (pierwotnie z cegieł). Ta litera to tzw. zajączek, dwa palce dłoni ułożone w literę V oznaczającą zwycięstwo (ang. victory), gest Winstona Churchilla, premiera Wielkiej Brytanii, z lat drugiej wojny światowej. Umieszczono na niej jedenaście tablic z ważnymi w dziejach Nowej Huty datami, poczynając od 1960 r. i obrony krzyża, data wyboru Karola Wojtyły i daty jego pobytów w Nowej Hucie, data powstania Solidarności i inne. U podstawy umieszczono orła w koronie. Poniżej, na cokole znajdują się cztery tablice upamiętniające: obronę krzyża nowohuckiego, wybór Karola Wojtyły na papieża, wydarzenia grudniowe w Gdańsku w 1970 i powstanie Solidarności w 1980 oraz czwarta upamiętniająca powstanie NSZZ Solidarność w Nowej Hucie. Pod tablicami napis SOLIDARNOŚĆ pisany „solidarycą”. U podstawy pomnika znajduje się tablica informująca, że jest on poświęcony „pamięci uczestników pierwszych zrywów solidarnościowych i wszystkich tych bezimiennych, którzy jako pierwsi w okresie powojennym stanęli do walki w obronie wiary, praw pracowniczych i godności ludzkiej”.

Tekst umieszczony na tablicy:

Pomnik poświęcony pamięci uczestników pierwszych zrywów solidarnościowych i wszystkich tych bezimiennych, którzy jako pierwsi

w okresie powojennym stanęli do walki w obronie wiary, praw pracowniczych i godności ludzkiej.

Swoim kształtem nawiązuje do litery V - symbolu zwycięstwa.

Umieszczone na pomniku daty upamiętniają przełomowe dla nowohuckiej Solidarności wydarzenia,

takie jak: walka o krzyż/1960/

wybór Karola Wojtyły na papieża /1978/

i jego pierwsze pielgrzymki do Ojczyzny, w tym te podczas których odwiedzał Nową Hutę /1978/1983/

hutnicze strajki /1980/1981/1988/

oraz reaktywowanie Solidarności /1989/.

Pomnik wybudowano staraniem Komisji Robotniczej Hutników NSZZ Solidarność huty im. Sendzimira

z inicjatywy członków Solidarności z Walcowni Zgniatacz z pieniędzy wpłaconych przez sponsorów

i zebranych w społecznej zbiórce.

Odsłonięto 10 listopada 1999 roku w przeddzień rocznicy odzyskania niepodległości.

Pierwotnie stanął na terenie nowohuckiego Kombinatu, gdzie w 1980,1988 wybuchły robotnicze strajki

wpisujące się w ogólnopolski protest przeciwko komunistycznej władzy i obcej Polakom ideologii.

Chwała ludziom, którzy poświeceniem i wytrwałością zmienili oblicze Polski i Europy.

Bądź wierny. Idź. wiersz, którego fragment umieszczono na tablicy umieszczonej z boku pomnika to przesłanie Pana Cogito, postaci z cyklu wierszy Zbigniewa Herberta.

Tablice z datami
Cokół


Linki zewnętrzne

edytuj

Zobacz też

edytuj