Poręba Dzierżna

wieś w województwie małopolskim

Poręba Dzierżnawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom.

Poręba Dzierżna
wieś
Ilustracja
Poręba Dzierżna po spacyfikowaniu przez Niemców
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

olkuski

Gmina

Wolbrom

Liczba ludności (2022)

446[2]

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

32-340[3]

Tablice rejestracyjne

KOL

SIMC

0224573

Położenie na mapie gminy Wolbrom
Mapa konturowa gminy Wolbrom, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Poręba Dzierżna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Poręba Dzierżna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Poręba Dzierżna”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Poręba Dzierżna”
Ziemia50°25′47″N 19°47′14″E/50,429722 19,787222[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Części wsi

edytuj
Integralne części wsi Poręba Dzierżna[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0224580 Brzezina część wsi
0224596 Druga Kolonia część wsi
0224604 Dworskie część wsi
0224610 Kąty część wsi
0224627 Pierwsza Kolonia część wsi
0224633 Sadziska część wsi
0224640 Studniska część wsi
0224656 Szpital część wsi
0224662 Warszawa część wsi
0224679 Zielona część wsi
0224685 Żabiniec część wsi

Pacyfikacja wsi Poręba Dzierżna

edytuj

7 sierpnia 1944 roku około godziny 9 na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza, partyzanci Armii Ludowej urządzili zasadzkę na hitlerowców. W potyczce zginęło czterech (niektóre źródła mówią o dwóch) niemieckich żołnierzy. W odwecie około godziny 13 oddziały niemieckie otoczyły wieś, przeszukały gospodarstwa, wyprowadzając z nich 40 mężczyzn, których zaprowadzono na plac Jana Laskowskiego, ustawiono pod ścianą jednej ze stodół i rozstrzelano, podpalając następnie stodołę. Od kul zginęło 39 Polaków, jednemu udało się zbiec z miejsca egzekucji (według niektórych relacji zbiegło kilku i ukryli się w łanach zboża lub u mieszkańców sąsiedniej wsi Chlina[6]). Niemcy spalili też 2/3 zabudowań we wsi. W miejscu tragedii ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Dla upamiętnienia martyrologii, wieś została odznaczona w 1983 roku orderem Krzyża Grunwaldu III Klasy.

Zabytki

edytuj

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7]:

Przyroda

edytuj

W okolicach wsi bierze początek Porębianka, dopływ Udorki.

Religia

edytuj

Kościół jest siedzibą parafii pw. św. Marcina, należącej do dekanatu wolbromskiego – św. Katarzyny, diecezji sosnowieckiej.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108622
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 955 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Supremo Sp., Wolbrom - Rocznica tragedii w Porębie Dzierżnej [online], www.wolbrom.pl [dostęp 2018-09-01].
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024.
  8. Kościół pw. św. Marcina w Porębie Dzierżnej. [w:] Szlak Architektury Drewnianej [on-line]. Małopolska Organizacja Turystyczna. [dostęp 2012-10-01].