Porpliszcze (gmina)

Porpliszcze (pocz. Perpliszcze) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1945 roku w woj. nowogródzkim/Ziemi Wileńskiej/woj. wileńskim w Polsce. Siedzibą gminy były Porpliszcze (395 mieszk. w 1921 roku[2])[3].

Porpliszcze
gmina wiejska
1921–1939[1]
Ilustracja
Cerkiew Przemienienia Pańskiego w Porpliszczu (2008)
Państwo

 Polska

Województwo

(1919–20: okręg wileński)
(1920–21: okręg nowogródzki)
1921–22: nowogródzkie
(1922–26: Ziemia Wileńska)
1926–45: wileńskie

Powiat

do 1920: wilejski
1920–25: duniłowicki
1926–45: dziśnieński

Siedziba

Porpliszcze

Populacja (1921)
• liczba ludności


6036[2]

Szczegółowy podział administracyjny (1921)
Liczba gromad

74

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Porpliszcze”
54°57′00,0000″N 27°34′48,0000″E/54,950000 27,580000

Początkowo gmina należała do powiatu wilejskiego. 7 listopada 1920 r. została przyłączona do nowo utworzonego powiatu duniłowickiego pod Zarządem Terenów Przyfrontowych i Etapowych[4]. 19 lutego 1921 r. wraz z całym powiatem weszła w skład nowo utworzonego województwa nowogródzkiego. 13 kwietnia 1922 roku gmina wraz z całym powiatem duniłowickim została przyłączona do Ziemi Wileńskiej[5], przekształconej 20 stycznia 1926 roku w województwo wileńskie. 1 stycznia 1926 roku gminę wyłączono z powiatu duniłowickiego (który jednocześnie zmienił nazwę na powiat postawski) i przyłączono do powiatu dziśnieńskiego w tymże województwie[6].

11 kwietnia 1929 roku do gminy Porpliszcze przyłączono części obszaru gmin Dokszyce, Głębokie i Parafjanowo, natomiast fragmenty gminy Porpliszcze włączono do tychże[7].

Po wojnie obszar gminy Porpliszcze został odłączony od Polski i włączony do Białoruskiej SRR.

Demografia edytuj

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 6 036 osób, 2 251 było wyznania rzymskokatolickiego, 3 720 prawosławnego, 9 ewangelickiego, 37 mojżeszowego, 19 mahometańskiego. Jednocześnie 2 728 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 3 290 białoruską, 5 żydowską, 4 rosyjską, 8 litewską, 1 estońską. Było tu 1 026 budynków mieszkalnych[8].

Przypisy edytuj

  1. Od 1921 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. nowogródzkiego; w czasie II wojny światowej poza administracją polską; po II wojnie światowej poza granicami Polski.
  2. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom VII - Część II - Ziemia Wileńska – Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1923
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Dz. Urz. ZTPiE z 1920 r. Nr 3, poz. 24
  5. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213 – Art. 8.
  6. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472
  7. Dz.U. z 1929 r. nr 22, poz. 224
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 7, część 2, 1924, s. 33.