Port morski Ustka

port morski w ujściu rzeki Słupi, w Ustce

Port morski Ustkaport morski nad Morzem Bałtyckim, w ujściu rzeki Słupi, w mieście Ustka, w woj. pomorskim. Port obsługuje głównie statki rybackie, turystyczne i jednostki sportowe.

Port morski w Ustce
Ilustracja
Widok na port z falochronu zachodniego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ustka

Typ portu

morski

Data powstania

1337

Adres bosmanatu

Marynarki Polskiej 1,
76-270 Ustka

Obroty ładunkowe (2014)

1,2 tys. ton[1]

Długość nabrzeży

822

Maksymalna głębokość

6 m

Położenie na mapie Ustki
Mapa konturowa Ustki, u góry znajduje się punkt z opisem „Ustka, port morski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Ustka, port morski”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Ustka, port morski”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Ustka, port morski”
Ziemia54°35′10″N 16°51′11″E/54,586111 16,853056
Strona internetowa

Działalność edytuj

W 2006 r. obroty ładunkowe w porcie Ustka wynosiły 7,2 tys. ton, w tym 6,9 tys. ton w obrocie wewnątrzkrajowym, a 0,3 tys. ton w międzynarodowym obrocie morskim. Przeładowano 5,0 tys. ton drobnicy oraz 2,2 tys. ton ropy i przetworów naftowych[2].

Ruch graniczny w porcie odbywa się poprzez morskie przejście graniczne Ustka.

Warunki nawigacyjne edytuj

Wielkość statków wchodzących do portu Ustka nie może przekraczać 80 m długości całkowitej[3], 12,0 m szerokości i 4,0 m zanurzenia dla wody słodkiej. Maksymalne parametry statku dla portu długość całkowita 80 m, szerokość 21,0 m zanurzenie statku przy średnim stanie dla wody słodkiej 4,0 m[4].

Infrastruktura edytuj

Długości nabrzeży i pirsówy[5][6]
Nabrzeże/pirs Długość
nabrzeże Kołobrzeskie 231,0 mb
nabrzeża Słupskie 181,0 mb
nabrzeże Lęborskie 151,5 mb
nabrzeże Władysławowskie 86,5 mb
nabrzeże Łebskie 41,5 mb
nabrzeże Elbląskie 111,0 mb
nabrzeże Puckie 55,2 mb
nabrzeże Sopockie 98,7 mb
nabrzeże Helskie 155,4 mb
nabrzeże Pilotowe 155,5 mb
nabrzeże Jachtowe 67 mb
nabrzeże Swarzewskie 78 mb
nabrzeże Oksywskie 120 mb
nabrzeże Karwińskie 166 mb
nabrzeże Kuźnickie 50,5 mb
nabrzeże Rozewskie 215 mb
nabrzeże Darłowskie 163 mb
Ostroga Helska 100 mb

Kanał portowy ma powierzchnię 45 669,13 m² – od główki Ostrogi Helskiej do mostu przy ul. Dworcowej[5].

Obrotnica statków o średnicy 75 m i głębokości 5,5 m znajduje się pomiędzy Nabrzeżem Kołobrzeskim a Nabrzeżem Helskim i Łebskim[6]..

W 2006 roku całkowita długość nabrzeży w porcie Ustka wynosiła 822 m, z czego 586 m to nabrzeża przeładunkowe[7].

Baseny portowe mają następujące powierzchnie: Basen Węglowy – 9 450 m², Basen Osadowy – 13 240 m², Basen Awanportu – 43 100 m²[5].

 
Port w 1905 roku
 
Wejście do portu
 
Nabrzeże wschodnie
 
Nabrzeże zachodnie
 
Latarnia, kapitanat, straż graniczna

Obecne granice portu zostały ustalone w 2005 roku[8].

Historia portu edytuj

Historia portu sięga XIV wieku. Pierwsze falochrony zaczęto budować po 1337 roku, po podpisaniu umowy ze Święcami[9]. Początkowo rozładunek i załadunek statków odbywał się w przystani w Słupsku, do której statki przeciągano rzeką Słupią (w tym celu wzdłuż rzeki powstały ścieżki holownicze). Ruch statków do Słupska ustał w XVI wieku[10], jakkolwiek nie zaprzestano na Słupi spławu, np. drewna. W kolejnych latach port był niszczony przez sztormy, a Słupskowi – jego właścicielowi – brakowało środków na naprawy[11]. W XVIII wieku, na mocy decyzji Fryderyka Wilhelma II, nastąpiła odbudowa portu oraz rozwój przemysłu stoczniowego[12]. Większa rozbudowa portu nastąpiła w latach 1809-1810. Falochron wschodni odbudowano i wydłużono do 53 m[13]; wzmocniono także prawy brzeg Słupi u nasady falochronu. W latach 1818-1820 wydłużono falochron do 76 m[14].

22 grudnia 1831 port w Ustce przeszedł na własność państwa pruskiego, które przejęło finansowanie prac inwestycyjnych. W latach 1834-1863 pochłonęły one 600 000 marek[15]. Drugi etap rozbudowy nastąpił w latach 1864-1903. W tym czasie port został pogłębiony; nastąpiła również budowa masywnych, odpornych na sztormy falochronów[16].

Pierwsza latarnia morska w porcie powstała w 1871 roku[12]. Początkowo naftowa, wciągana na maszt przy stacji pilotów, w późniejszym okresie podlegała ciągłym modyfikacjom (np. zastosowano soczewkę Fresnela). Od 1904 latarnia emitowała białe, przerywane światło, którego źródło znajdowało się na wysokości 11,2 m.

W I połowie XX wieku port nie ulegał już zasadniczym przekształceniom, przeprowadzono jedynie drobne prace przy urządzeniach w porcie. Plany rozbudowy portu w Ustce, pomimo podjęcia pewnych robót (budowa mola), zarzucono po włączeniu Gdańska do III Rzeszy w 1939 roku. W 1961 roku Minister Żeglugi formalnie ustanowił port morski w Ustce[17]. W latach 70. XX w. istniały niezrealizowane plany powstania w Ustce dużej stoczni, co wiązało się z koniecznością rozbudowy portu. W latach 80. i 90. XX w. dokonano wzmocnienia falochronów.

W latach 1989–1993 przy porcie funkcjonował wolny obszar celny o powierzchni 8,12 ha[18][19][20].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Główny Urząd Statystyczny – Gospodarka morska w Polsce w 2014 roku
  2. Tabl. 3 /29/. Obroty ładunkowe w portach morskich. W: Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2007. Warszawa, Szczecin: Główny Urząd Statystyczny, 2007, s. 72. ISSN 0867-082X.
  3. Strona zarządu portu. [dostęp 2023-02-18].
  4. Zarządzenie Nr 1 Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku z dnia 28 kwietnia 2014 r. Przepisy portowe (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2014 r. poz. 2157)
  5. a b c Załącznik Nr 6 do Zarządzenia Nr 1 Dyrektora Urzędu Morskiego w Słupsku z dnia 17 maja 2012 r. ws. określenia akwenów portowych oraz ogólnodostępnych obiektów, urządzeń i instalacji wchodzących w skład infrastruktury portowej (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2012 r., poz. 2103, Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 poz. 1436)
  6. a b Locja Bałtyku, wybrzeże polskie, 502. Gdynia: Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, 2016, s. 131-132. ISBN 978-83-61175-16-2.
  7. Tabl. 1 /27/. Długość nabrzeży w portach morskich w 2006. W: Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2007. Warszawa, Szczecin: Główny Urząd Statystyczny, 2007, s. 64. ISSN 0867-082X.
  8. Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 17 listopada 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 233, poz. 1990)
  9. Zbigniew Szopowski, MAŁE PORTY POMORZA ZACHODNIEGO W OKRESIE DO DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ, Warszawa-Poznań 1962, PWN, str. 73
  10. Józef Lindmajer, Teresa Machura, Zygmunt Szultka; DZIEJE USTKI, Słupsk 1985, str.31
  11. Józef Lindmajer, Teresa Machura, Zygmunt Szultka; DZIEJE USTKI, Słupsk 1985, str.49
  12. a b Słownik Geograficzno-Krajoznawczy Polski, Wyd. II, PWN Warszawa 1994
  13. Zbigniew Szopowski, MAŁE PORTY POMORZA ZACHODNIEGO W OKRESIE DO DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ, Warszawa- Poznań 1962, PWN, str. 73
  14. Zbigniew Szopowski, MAŁE PORTY POMORZA ZACHODNIEGO W OKRESIE DO DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ, Warszawa- Poznań 1962, PWN, str. 80
  15. Józef Lindmajer, Teresa Machura, Zygmunt Szultka; DZIEJE USTKI, Słupsk 1985, str. 71
  16. Józef Lindmajer, Teresa Machura, Zygmunt Szultka; DZIEJE USTKI, Słupsk 1985, str. 73
  17. Rozporządzenie Ministra Żeglugi z dnia 17 czerwca 1961 r. (Dz.U. z 1961 r. nr 41, poz. 211)
  18. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 czerwca 1989 r. (Dz.U. z 1989 r. nr 37, poz. 202)
  19. Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 sierpnia 1993 r. (Dz.U. z 1993 r. nr 81, poz. 383)
  20. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 sierpnia 1993 r. (Dz.U. z 1993 r. nr 83, poz. 389)

Bibliografia edytuj

  • Anderson, Baugeschichte des Hafens von Stolpmünde, [w:] "Zeitschrift für Bauwesen" 1897.
  • J. Lindemajer, T. Machura, Z. Szultka, Dzieje Ustki, Słupsk 1985 r.
  • Piotrowski Klemens, Z historii portów Kołobrzegu, Darłowa i Ustki, zeszyty naukowe Politechniki Szczecińskiej, nr 30, 1962
  • Święchowski Zygmunt, Mertka Józef, Z dziejów Słupska i Ustki, Poznań, Słupsk, 1958
  • Stolpmünder Chronik, Verfaßt im Jahre 1936 von WALTER DOMINICK, Herausgegeben anläßlich des Patenschaftstreffens in Glückstadt am 9. und 10. Mai 1959, von Dr. Walter Kuschfeldt Verlag: Stolper Heimatkartei, Lübeck Druck: Eugen Radtke, Lübeck
  • Zbigniew Szopowski, Małe porty Pomorza Zachodniego w okresie do drugiej wojny światowej, Warszawa-Poznań 1962, PWN.
  • Piotr Konarski; Dolna Słupi i jej ujście, [w:] Słupia nr 8, Słupsk 2003

Linki zewnętrzne edytuj