Portal:Astronomia/Artykuł miesiąca 10 2006

Obiekty typu Herbiga-Haro (HH) są małymi, mgławicopodobnymi, aktywnymi obszarami w kosmosie, powiązanymi z regionami gwiazdotwórczymi. Posiadają one charakterystyczne widma, które umożliwiają odróżnienie ich od innych zjonizowanych światłem rejonów. Obiekty HH są wszechobecne w obszarach gwiazdotwórczych i wokół jednej gwiazdy można ich zaobserwować nawet kilka, ustawionych wokół osi obrotu.

Wykazano, że obiekty Herbiga-Haro to wysoko skolimowane dżety częściowo zjonizowanego gazu (plazmy), poruszającego się z prędkością 100-1000 km/s, wychodzące od młodej gwiazdy, z której się wywodzą. Obszary gwiazdotwórcze są wysoce zagęszczone i dlatego można w nich znaleźć nie tylko pojedyncze, odizolowane obiekty Herbiga-Haro, ale również ugrupowania blisko położonych obiektów tego typu.

Obiekty Herbiga-Haro są krótkotrwałymi zjawiskami - ich czas życia wynosi najwyżej kilka tysięcy lat. Ich obraz może wyewoluować w bardzo krótkich przedziałach czasowych, jako że poruszają się one w kierunku od swoich macierzystych gwiazd do obłoków gazu w przestrzeni międzygwiazdowej. Obserwacje Kosmicznego Teleskopu Hubble'a ujawniają bardzo skomplikowaną ewolucję obiektów Herbiga-Haro na przestrzeni kilku lat, spośród których jedne zanikają, a inne ulegają pojaśnieniu w wyniku zderzeń z większą ilością materiału ośrodka międzygwiezdnego.

przeczytaj cały artykuł | poprzednie miesiące...