Wikipedia

Portal:Nauki ścisłe i przyrodnicze

Nauki ścisłe i przyrodnicze w polskojęzycznej Wikipedii

 

Ta strona to portal dla osób zainteresowanych naukami ścisłymi i przyrodniczymi,
umożliwiający łatwiejszy dostęp do zagadnień związanych z tymi gałęziami nauki w polskojęzycznej Wikipedii.

Po prawej stronie znajdują się kategorie poszczególnych dziedzin wiedzy. Zaprezentowane zostały też wyróżnione, głównie ze względu na jakość, artykuły. Jeżeli uważasz, że brakuje jakiejś dziedziny wiedzy, albo chciałbyś pomóc w opiece nad którymś z portali, zapraszamy na stronę dyskusji.

Będziemy wdzięczni za Twoją pomoc, szanowny czytelniku, w rozwijaniu haseł związanych z poniżej przedstawionymi naukami. Przy każdej z nich zamieściliśmy odpowiednie strony odnoszące się do współpracy. Zapraszamy także do wikiprojektów.

P math blue1.png MatematykaEdytuj

► Wikiprojekt Matematyka
► Dydaktyka matematyki
► Historia matematyki
► Listy związane z matematyką
► Algebra
► Algorytmika
► Analiza matematyczna
► Arytmetyka
► Cybernetyka
► Czasopisma matematyczne
► Edukacja matematyczna
► Filozofia matematyki
► Geometria
► Konkursy matematyczne
► Logika matematyczna
► Matematycy
► Matematyka dyskretna
► Matematyka stosowana
► Metody numeryczne
► Nagrody i wyróżnienia matematyczne
► Niezmienniki
► Oprogramowanie matematyczne
► Organizacje matematyczne
► Otwarte problemy matematyki
► Oznaczenia matematyczne
► Paradoksy w matematyce
► Rachunek prawdopodobieństwa
► Rozrywka matematyczna
► Stałe matematyczne
► Statystyka
► Teoria decyzji
► Teoria kategorii
► Teoria mnogości
► Teoria sterowania
► Terminologia matematyczna
► Topologia
► Twierdzenia matematyczne
► Wydziały matematyki
Wyróżniony artykuł
 
Animacja własności korelacji rangowej.

Korelacja rang Spearmana (lub: korelacja rangowa Spearmana, rho Spearmana) – w statystyce jedna z nieparametrycznych miar monotonicznej zależności statystycznej między zmiennymi losowymi.

Pierwotny pomysł korelowania rang był już znany wcześniej i pochodził od Bineta i Henriego, jednak współczynnik ten został solidnie opisany i rozpropagowany dopiero w 1904 roku przez angielskiego psychologa Charlesa Spearmana. Zauważył on, że w wielu badaniach nie da się zastosować klasycznego współczynnika korelacji lub daje on nieistotne wyniki ze względu na nadmiar obserwacji odstających.

Spearman zdefiniował swój współczynnik jako zwykły współczynnik korelacji Pearsona, liczony dla rang zmiennych (stąd nazwa współczynnik korelacji rang). Obecnie stosowanych jest kilka jego wersji, nieznacznie różniących się od siebie. Ich wartości są identyczne w przypadku, gdy obserwacje każdej zmiennej w próbie nie powtarzają się.

Korelacja rangowa przyjmuje zawsze wartości z przedziału [-1,+1]. Ich interpretacja jest podobna do klasycznego współczynnika korelacji Pearsona, z jednym zastrzeżeniem: w odróżnieniu od współczynnika Pearsona, który mierzy liniową zależność między zmiennymi, a wszelkie inne związki traktuje jak zaburzone zależności liniowe, korelacja rangowa pokazuje dowolną monotoniczną zależność (także nieliniową).

  Najnowsze artykuły


Q space blue.png AstronomiaEdytuj

Wyróżniony artykuł
 
Zdjęcie Marsa zrobione przez sondę Viking 1

Mars – czwarta od Słońca planeta Układu Słonecznego. Nazwana od imienia rzymskiego boga wojny – Marsa, zawdzięcza ją barwie, która przy obserwacji z Ziemi wydaje się rdzawo-czerwona i kojarzyła się starożytnym Rzymianom z pożogą wojenną. Odcień bierze się od tlenków żelaza pokrywających powierzchnię. Mars jest planetą wewnętrzną z cienką atmosferą, o powierzchni usianej kraterami uderzeniowymi, podobnie jak powierzchnia Księżyca i wielu innych ciał Układu Słonecznego. Występują na nim różne rodzaje terenu, podobne do ziemskich: wulkany, doliny, pustynie i polarne czapy lodowe. Okres obrotu wokół własnej osi jest niewiele dłuższy niż ziemski i wynosi 24,6229 godziny (24h 37m 22s). Na Marsie znajduje się najwyższa góra w Układzie Słonecznym – Olympus Mons i największy kanion – Valles Marineris. Gładki obszar równinny Vastitas Borealis na półkuli północnej, który obejmuje 40% powierzchni planety, może być pozostałością ogromnego uderzenia. W przeciwieństwie do Ziemi, Mars jest geologicznie i tektonicznie nieaktywny.

przeczytaj cały artykuł | poprzednie miesiące...

Polecamy artykuły

  Najnowsze artykuły


P biology blue2.png BiologiaEdytuj

Wyróżniony artykuł

Świstak tatrzański (Marmota marmota latirostris) – endemiczny podgatunek świstaka występujący w Tatrach. W przeszłości był zwierzęciem łownym, w XIX wieku jego liczebność drastycznie spadła. Jest roślinożercą aktywnym latem, żyje w terytorialnych klanach rodzinnych w górach od regla górnego do piętra turniowego. Należy do najrzadziej występujących zwierząt kręgowych w Polsce i podlega tu ścisłej ochronie gatunkowej. Chroniony jest także prawnie na Słowacji. Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce oraz Polska Czerwona Księga Zwierząt określają świstaka tatrzańskiego jako podgatunek silnie zagrożony (EN), zaś Czerwona lista dla Karpat dla Polski nadaje mu oznaczenie „CR” – skrajnie zagrożony. Jest to zwierzę stosunkowo słabo poznane. Ciąg dalszy...

Polecamy artykuły

Medalowe artykuły:

Botanika:

Zoologia:

Paleozoologia:

Kryptozoologia:

Dobre Artykuły:

Genetyka:

Anatomia:

Mikrobiologia:

Mykologia:

Botanika:

Rośliny:

Zoologia:

Batrachologia i herpetologia:

Entomologia:

Ichtiologia:

Ornitologia:

Teriologia:

Paleozoologia:

Kryptozoologia:

  Najnowsze artykuły


P chemist blue1.png ChemiaEdytuj

Wyróżniony artykuł
 
Jeziora węglowodorowe na Tytanie

Węglowodory to organiczne związki chemiczne zawierające w swojej strukturze tylko atomy węgla i wodoru. Wszystkie one składają się z podstawowego szkieletu węglowego (powiązanych z sobą atomów węgla) i przyłączonych do tego szkieletu atomów wodoru.

Węglowodory są podstawowym składnikiem ropy naftowej, która stanowi ich podstawowe źródło w przemyśle. Innym źródłem węglowodorów są procesy tzw. suchej destylacji drewna i zgazowywania węgla. Oprócz tego węglowodory o złożonej budowie pełnią rozmaite role w organizmach żywych (np. karotenoidy).


  Najnowsze artykuły


P physics-2 blue.png FizykaEdytuj

Wyróżniony artykuł
 
Tęcza we mgle wodnej powstałej przy wodospadzie Takakkaw Falls w Kanadzie

Tęcza – zjawisko optyczne i meteorologiczne, występujące w postaci charakterystycznego wielobarwnego łuku, widocznego, gdy Słońce oświetla krople wody w atmosferze ziemskiej. Tęcza powstaje w wyniku rozszczepienia światła, załamującego się i odbijającego wewnątrz kropli wody (np. deszczu) o kształcie zbliżonym do kulistego.

Rozszczepienie światła jest wynikiem zjawiska dyspersji, powodującego różnice w kącie załamania światła o różnej długości fali przy przejściu z powietrza do wody i z wody do powietrza.

Światło widzialne jest postrzegalną wzrokiem częścią widma promieniowania elektromagnetycznego i w zależności od długości fali postrzegane jest w różnych barwach. Kiedy światło słoneczne przenika przez kropelki deszczu, woda rozprasza światło białe (mieszaninę fal o różnych długościach) na składowe o różnych długościach fal (różnych barwach) i oko ludzkie postrzega wielokolorowy łuk.

Pomimo faktu, że w tęczy występuje niemal ciągłe widmo kolorów, tradycyjnie uznaje się, że kolorami tęczy są: czerwony (na zewnątrz łuku), pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, indygowy i fioletowy (wewnątrz łuku).

  Najnowsze artykuły


P medicine3 blue.png MedycynaEdytuj

Wyróżniony artykuł
Paracetamol – lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym, pochodna acetanilidu. W odróżnieniu od leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych wykazuje tylko bardzo słabe działanie przeciwzapalne i nie zaburza procesu krzepnięcia krwi. W handlu znajduje się od 1955 roku. W Polsce stał się popularny w latach 90. XX wieku, wypierając z rynku powszechnie używany lek przeciwgorączkowy – piramidon. Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając po 30–60 minutach maksymalne stężenie we krwi. Efekt przeciwbólowy utrzymuje się przez 3–5 godzin. Działa przez blokowanie enzymu cyklooksygenazy prostaglandynowej w ośrodkowym układzie nerwowym, hamując syntezę prostaglandyn, aczkolwiek mechanizm nie został jeszcze do końca wyjaśniony.
Polecamy artykuły

Medalowe artykuły

Choroby:

Diagnostyka:

Leczenie:

Historia medycyny:

Farmacja:

Dobre Artykuły

Choroby:

Diagnostyka:

Leczenie:

Farmacja:

Pozostałe:

  Najnowsze artykuły


Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Portal:Nauki_ścisłe_i_przyrodnicze&oldid=60739710”