Poryblin kolczasty

Poryblin kolczasty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	widłaki
Rząd	poryblinowce
Rodzina	poryblinowate
Rodzaj	poryblin
Gatunek	poryblin kolczasty
	Nazwa systematyczna
	Isoëtes echinospora Durieu
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Poryblin kolczasty (Isoëtes echinospora Durieu) – gatunek roślin z rodziny poryblinowatych.

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Występuje w Europie i Ameryce Północnej^[4]. W Polsce rośnie tylko we wschodniej części Pojezierza Pomorskiego na ośmiu stanowiskach w jeziorach: Pałsznik, Wygoda, Jezioro Folwarczne, Jezioro Salińskie, Jezioro Czarne, Warlińskie Jezioro, Jelenie Wielkie i Jelenie Małe^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój

Liście: Jasnozielone, rozpierzchłe, przejrzyste, zwężające się ku wierzchołkowi^[6].
Makrospory: Białe, kolczaste^[6].

Biologia i ekologia edytuj

Zimozielona bylina podwodna. Występuje w jeziorach oligotroficznych w płytkiej wodzie na piaszczystym dnie. Zarodniki dojrzewają w lipcu i sierpniu. Tworzy swój własny zespół Isoetetum echinosporae, dla którego jest gatunkiem charakterystycznym^[7].

Zagrożenia i ochrona edytuj

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową od 1983 roku^[8]^[9].

Kategorie zagrożenia:

Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)^[10]: E (wymierający); 2016: CR (krytycznie zagrożony)^[11].
Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin^[12]: CR (critical, krytycznie zagrożony).

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
↑ Isoëtes echinospora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2013-09-28]
↑ J. Szmeja 2001. Poryblin kolczasty. s. 36-37. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
↑ ^a ^b W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski Rośliny Polskie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1969.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134.
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[ppgI-2] The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.

[iucn-3] Isoëtes echinospora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[4] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2013-09-28]

[5] J. Szmeja 2001. Poryblin kolczasty. s. 36-37. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.

[szaf-6] W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski Rośliny Polskie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1969.

[7] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[rozp1983-8] Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134.

[rozp2014-9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409.

[10] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[11] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[12] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]