Potarzyca (wieś w powiecie jarocińskim)

wieś w województwie wielkopolskim, powiecie jarocińskim

Potarzycawieś sołecka (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie jarocińskim, w gminie Jarocin. Położona jest na południowy zachód od Jarocina.

Potarzyca
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

jarociński

Gmina

Jarocin

Liczba ludności (31.12.2007)

693[2]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-200[3]

Tablice rejestracyjne

PJA

SIMC

0199444

Położenie na mapie gminy Jarocin
Mapa konturowa gminy Jarocin, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Potarzyca”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Potarzyca”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Potarzyca”
Położenie na mapie powiatu jarocińskiego
Mapa konturowa powiatu jarocińskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Potarzyca”
Ziemia51°54′33″N 17°25′11″E/51,909167 17,419722[1]

Potarzyca uzyskała lokację miejską przed 1403 rokiem, zdegradowane przed 1491 rokiem[4]. Wieś duchowna, własność biskupstwa poznańskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Miejscowość jest siedzibą parafii Podwyższenia Krzyża Świętego. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii poznańskiej, archidiecezji poznańskiej, dekanatu boreckiego.

Ślady obecności człowieka prehistorycznego (dwie siekierki krzemienne z okresu neolitu 3700-1700 lat p.n.e.) znaleziono w lesie w Potarzycy w latach 1961–1962. Plan wsi i układ budynków wskazują na to, że odbywały się tutaj targi. Ponadto na związki z handlem wskazuje nazwa miejscowości, która pochodzi od słowa potargować. Potarzyca leżała na trakcie handlowym łączącym Koźmin Wielkopolski z Poznaniem i Kalisz z Lesznem. W latach 1455-1578 była miastem. W czasie wojny trzynastoletniej Potarzyca wystawiła w 1458 roku 1 pieszego na odsiecz oblężonej polskiej załogi Zamku w Malborku[6]. W parku znajduje się wzgórze – pozostałość po dawnym dworku obronnym otoczonym fosą. Kościół powstał na przełomie XIII i XIV wieku. W 1795 roku wzniesiono nową świątynię w stylu barokowym, a w 1880 roku dobudowano okazałą wieżę.

Planetarium edytuj

Jest to prawdopodobnie jedyna w Europie wieś z profesjonalnym planetarium, umieszczonym w rejestrze Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Zaprojektował je i zbudował wraz z uczniami Andrzej Owczarek (1949-2011), emerytowany nauczyciel techniki tutejszego gimnazjum. Planetarium działa od 1993[7].

Niebo podzielone jest na 24 obszary. Projektor wyświetla 6000 gwiazd (fabryczne szkolne planetaria wyświetlają tylko 500). Wyświetlane są też meteory, zorza polarna, zaćmienia Słońca i Księżyca. Raz do roku, przed Bożym Narodzeniem, odbywa się seans dla mieszkańców wsi.

Linki zewnętrzne edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109165
  2. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Jarocin 2010. Jarocin: 26.01.2010. Cytat: tabela 8.1. (Zameldowania stan 31.12.2007 r.).
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 971 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 62-63.
  5. Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 245.
  6. Kodex dyplomatyczny Wielkiej Polski; Codex diplomaticus Majoris Poloniae zawierający bulle papieżów, nadania książąt, przywileje miast, klasztorów i wsi, wraz z innemi podobnéj treści dyplomatami, tyczącemi się historyi téj prowincyi od roku 1136 do roku 1597; zebrany z materyałow przez Kaźmierza Raczyńskiego byłego Generała W. Polskiego i Marszałka nadwornego koronnego przysposobionych; wydany przez Edwarda Raczyńskiego, Poznań 1840, s. 182.
  7. Sześć tysięcy gwiazd świeci nad wsią Potarzyca. Rzeczpospolita, 2007-07-07. [dostęp 2009-07-07]. (pol.).

Zobacz też edytuj