Powiat łukowski
Powiat łukowski – powiat w Polsce (województwo lubelskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Łuków.
powiat | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
TERC |
0611 | ||||||
Siedziba | |||||||
Starosta | |||||||
Powierzchnia |
1394,09 km² | ||||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość |
76,6 os./km² | ||||||
Urbanizacja |
30,67% | ||||||
Tablice rejestracyjne |
LLU | ||||||
Adres urzędu: ul. Piłsudskiego 1721-400 Łuków | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||
Strona internetowa |
Podział administracyjny
edytuj
Gminy miejskie: |
Gminy wiejskie: |
Gmina | Powierzchnia (km²,
1 I 2022) |
Liczba ludności (tys.,
31 XII 2021) |
Gęstość zaludnienia (os./km²,
31 XII 2021) |
---|---|---|---|
Łuków – miasto | 35,75 | 27795 | 775 |
Stoczek Łukowski – miasto | 9,15 | 2401 | 262 |
Adamów | 98,68 | 5257 | 53 |
Krzywda | 160,97 | 9889 | 61 |
Łuków – gmina | 307,55 | 18401 | 60 |
Serokomla | 77,34 | 3722 | 48 |
Stanin | 160,80 | 9296 | 58 |
Stoczek Łukowski – gmina | 173,46 | 7304 | 42 |
Trzebieszów | 140,53 | 7154 | 51 |
Wojcieszków | 108,93 | 6564 | 60 |
Wola Mysłowska | 121,09 | 4434 | 37 |
Liczba sołectw
edytuj- 36 w gminie Łuków
- 36 w gminie Stoczek Łukowski
- 30 w gminie Stanin
- 25 w gminie Krzywda
- 24 w gminie Trzebieszów
- 22 w gminie Wojcieszków
- 21 w gminie Wola Mysłowska
- 17 w gminie Adamów
- 16 w gminie Serokomla
Położenie fizycznogeograficzne
edytujPowiat łukowski znajduje się w większości na Równinie Łukowskiej. Gminy na południowo-zachodnim skraju położone są na Wysoczyźnie Żelechowskiej, gdzie występują kulminacje przekraczające 200 m n.p.m. Obie jednostki fizycznogeograficzne wchodzą w skład Niziny Południowopodlaskiej. Powiat łukowski znajduje się w jej środkowej części.
Hydrografia
edytujSieć rzeczna na obszarze powiatu łukowskiego ma układ zbliżony do odśrodkowego. Większe rzeki to Krzna Południowa i Krzna Północna – w dorzeczu Bugu; Bystrzyca, Mała Bystrzyca i Czarna – w dorzeczu Tyśmienicy (dopływ Wieprza) oraz Świder, Wilga i Okrzejka – prawe dopływy Wisły. Brak dużych rzek. Ten fakt, a także na ogół bardzo małe spadki terenu sprawiają, że w okresach roztopów w porze przedwiośnia i letnich ulew poziom wody podnosi się niewiele, powodując najwyżej lokalne podtopienia. Dawniej na Równinie Łukowskiej w dolinach występowały rozlewiska i małe bagna, lecz podmokłe grunty zostały zmeliorowane.
Położenie historycznoadministracyjne
edytujPowiat łukowski zajmuje środkową część historycznej ziemi łukowskiej, wschodni skraj ziemi stężyckiej w obrębie Małopolski oraz skrawek wschodniego Mazowsza. W I połowie XIX w. powiat łukowski sięgał do dolnego odcinka Wieprza, a na zachodzie do Wisły, nie obejmując przejściowo okolic Kocka i Serokomli. Łuków przez większość swoich dziejów był związany z Małopolską i Lublinem.
Demografia
edytujLiczba ludności (dane z 31 grudnia 2008[3]):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 108 188 | 100 | 54 436 | 50,32 | 53 752 | 49,68 |
Miasto | 33 262 | 30,74 | 17 259 | 15,95 | 16 003 | 14,79 |
Wieś | 74 926 | 69,26 | 37 177 | 34,36 | 37 749 | 34,89 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu łukowskiego w 2014 roku[4].
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] powiat zamieszkiwało 106 816 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 106 591 osób[6].
Gospodarka
edytujLiczba podmiotów gospodarczych w 2008 r. Stan w dniu 31 XII[7]
Według stanu w dniu 31 XII 2008 r. w powiecie łukowskim znajdowały się ogółem 7193 jednostki gospodarcze.
Podmioty gospodarcze według własności:
- sektor publiczny – 304
- sektor prywatny – 6889.
Lp. | Sekcja PKD 2004 | Oznaczenie literowe sekcji | Liczba jednostek gospodarczych |
---|---|---|---|
1 | Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego | G | 2485 |
2 | Budownictwo | F | 1112 |
3 | Przetwórstwo przemysłowe | D | 687 |
4 | Transport, gospodarka magazynowa i łączność | I | 587 |
5 | Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej | K | 548 |
6 | Działalność usługowa, komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała | O | 496 |
7 | Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo | A | 304 |
8 | Ochrona zdrowia i pomoc społeczna | N | 274 |
9 | Edukacja | M | 247 |
10 | Pośrednictwo finansowe | J | 203 |
11 | Hotele i restauracje | H | 123 |
12 | Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne | L | 105 |
13 | Górnictwo | C | 12 |
14 | Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę | E | 9 |
15 | Rybactwo | B | 1 |
Powyższe dane statystyczne nie uwzględniają indywidualnych gospodarstw rolnych, które są bardzo liczne na terenach poza strefą podmiejską Łukowa.
Turystyka i rekreacja
edytujWażniejsze miejscowości turystyczne
Są to miejscowości znane z podręczników historii i literatury polskiej. W trzech pierwszych znajdują się muzea. Łuków i Wola Gułowska posiadają zabytki barokowej architektury sakralnej. Łuków jest bazą do wycieczek w Lasy Łukowskie z rezerwatami Jata i Topór.
Szlaki turystyczne W powiecie łukowskim rozwinięta jest sieć szlaków turystycznych. (Niektóre wykraczają też na tereny przyległe.) Są to m.in.:
- Szlak Ziemi Łukowskiej
- Szlak Henryka Sienkiewicza
- Szlak do Rezerwatu Jata
Starostowie łukowscy
edytujNa podstawie źródła[8]:
- Jan Szczygielski (1 stycznia 1999 – 19 listopada 2002)
- Janusz Kozioł (19 listopada 2002 – 24 listopada 2008)
- Longin Kajka (24 listopada 2008 – 2 grudnia 2010)
- Janusz Kozioł (2 grudnia 2010 – 19 listopada 2018)
- Dariusz Szustek (19 listopada 2018 – nadal)
Sąsiednie powiaty
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ GUS 2022, Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online] [dostęp 2023-07-18] (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2008 r. Statistical Information and Elaborations (Informacje i Opracowania Statystyczne). Warszawa 2009, s. 57. [1]
- ↑ Powiat łukowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny. Bank Danych Regionalnych. Portret terytorium – zbiór informacji statystycznych o wybranej jednostce podziału terytorialnego. Jednostka terytorialna: Powiat łukowski, Lata: 2008. [2]
- ↑ Rafał Rudka (red.): Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. III: Starostowie województwa lubelskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2023, s. 26. ISBN 978-83-62251-82-7. [dostęp 2023-09-05].