Powiat bielski (województwo podlaskie)

powiat w województwie podlaskim

Powiat bielski – powiat w Polsce (województwo podlaskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Bielsk Podlaski.

Powiat bielski
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

TERC

2003

Siedziba

Bielsk Podlaski

Starosta

Sławomir Jerzy Snarski

Powierzchnia

1385,2 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


54 353[1]

• gęstość

39,2 os./km²

Urbanizacja

52,25%

Tablice rejestracyjne

BBI

Adres urzędu:
ul. Mickiewicza 46
17-100 Bielsk Podlaski
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu bielskiego (województwo podlaskie)
Liczba gmin miejskich

2

Liczba gmin wiejskich

6

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

W skład powiatu wchodzą:

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwały 54 353 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 54 058 osób[3].

Demografia edytuj

W II RP edytuj

W II RP powiat bielski funkcjonował początkowo na mocy postanowień Dziennika Praw Królestwa Polskiego z 1919. Według tezy Alfonsa Krysińskiego i Wiktora Ormickiego, terytorium powiatu wchodziło w skład tzw. zwartego obszaru polsko-białoruskiego, to znaczy prawosławna ludność białoruska zamieszkiwała jedynie tereny wiejskie, zaś w większych miejscowościach dominowali Polacy[4].

Według spisu powszechnego z 1921 roku, powiat w ówczesnych granicach zamieszkiwało 129 216 osób, w tym 79 154 (61,3%) Polaków, 35 964 (27,8%) Białorusinów, 13 715 (10,6%) Żydów, 283 (0,2%) Rosjan, 45 Niemców, 30 Rusinów, 14 Litwinów, 2 Finów, 1 Francuz, 1 Czech, 1 Gruzin, 1 Łotysz, 1 Szwajcar i 4 osoby o nie ustalonej narodowości[5].

W PRL edytuj

Po wojnie z powiatu bielskiego do ZSRR odeszło 83.000 ha (61.400 z gminy Białowieża i 22.300 z gminy Narewka, de facto Masiewo), a przybyło 21.841 ha (do gminy Narewka – 6.000 ha, do gminy Kleszczele – 4.711 ha oraz nowa gmina Klukowicze – 11.130 ha)[6]. Na podstawie decyzji PKWN z 22 sierpnia 1944 r. przywrócono dawny, przedwojenny podział administracyjny, jednak powiat bielski został powiększony o część dawnego powiatu brzeskiego. Według danych urzędowych w styczniu 1945 r. teren powiatu bielskiego zamieszkiwało ponad 191 tys. osób, w tym ok. 55 proc. Polaków, ok. 45 proc. Białorusinów, a 0,1 proc. stanowili inni (Ukraińcy, Rosjanie i Żydzi)[7]. W dniu 22 marca 1952 r. wydzielono z powiatu nowy powiat siemiatycki, a 22 sierpnia 1953 r. powiat hajnowski[7]. Ustawą z 28 maja 1975 r. (z wejściem w życie od 1 czerwca) dokonano reformy administracyjnej kraju, w związku z którą zlikwidowano powiaty.

W III RP edytuj

Na mocy ustawy z 1998 roku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przywrócono powiaty. Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2012):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 58 225 100 29 450 50,58 28 775 49,42
Miasto 30 423 52,25 15 718 27,00 14 705 25,26
Wieś 27 802 47,75 13 732 23,58 14 070 24,16
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu bielskiego w 2014 roku[8].
     

Stopa bezrobocia edytuj

We wrześniu 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła 1 100 osób, a stopa bezrobocia 4,5%[9].

Religia edytuj

Według spisu powszechnego z 1921 roku, 64 311 (49,8%) mieszkańców powiatu w ówczesnych granicach wyznawało rzymski katolicyzm, 48 672 (37,7%) prawosławie, 15 977 (12,4%) judaizm, 56 osób było mariawitami, 27 greko-katolikami, 18 adwentystami, 1 baptystą i 1 muzułmaninem. 4 osoby zostały określone w spisie jako sektanci, a 9 osób zadeklarowało brak wyznania[5].

Obecnie większość mieszkańców to katolicy (ok. 60% - 35 tys.) i prawosławni (ok. 40% - 23 tys.). Na terenie powiatu mieszkają też nieliczni protestanci, muzułmanie, żydzi i unici[potrzebny przypis].

Starostowie edytuj

Przypisy edytuj

  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Marek Wierzbicki: Stosunki polsko-białoruskie przed wrześniem 1939. W: Marek Wierzbicki: Polacy i Białorusini w zaborze sowieckim. Stosunki polsko-białoruskie na ziemiach północno-wschodnich II RP pod okupacją sowiecką 1939–1941. Wyd. 2. Warszawa: Stowarzyszenie Kulturalne Fronda, 2007, s. 25–43, seria: Biblioteka historyczna Frondy. ISBN 978-83-88747-76-2.
  5. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924. [dostęp 2011-02-26].
  6. Starostwo Powiatowe Bielsk Podlaski, Podział adm. powiatu 1945, sygn.100/str_v020. [dostęp 2012-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-02)].
  7. a b Zarys historii powiatu bielskiego - Powiat bielski, www.powiatbielski.pl [dostęp 2019-07-15].
  8. Powiat bielski w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  9. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2019-11-27] (pol.).
  10. Historia obszaru gminy Brańsk

Sąsiednie powiaty edytuj

Linki zewnętrzne edytuj