Powiat gnieźnieński

powiat

Powiat gnieźnieński – powiat w Polsce (województwo wielkopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gniezno.

Powiat gnieźnieński
powiat
Ilustracja
Ostrów Lednicki
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

TERC

3003

Siedziba

Gniezno

Starosta

Tomasz Budasz

Powierzchnia

1254,34 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


145 418[1]

• gęstość

115,9 os./km²

Urbanizacja

62,6%

Tablice rejestracyjne

PGN

Adres urzędu:
ul. Jana Pawła II 9/10
62-200 Gniezno
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu gnieźnieńskiego
Liczba gmin miejskich

1

Liczba gmin miejsko-wiejskich

4

Liczba gmin wiejskich

5

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Pod nazwą powiat gnieźnieński funkcjonowała również jednostka administracyjna m.in. w okresie I Rzeczypospolitej, II Rzeczypospolitej (1919–1939) oraz w latach Polski Ludowej (1945–1975).

W skład powiatu wchodzą:

Przed 1 stycznia 1999 r. wszystkie gminy powiatu należały do województwa poznańskiego, z wyjątkiem gminy Witkowo, która należała do województwa konińskiego oraz gminy Trzemeszno, która należała do województwa bydgoskiego.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 145 418 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 145 393 osoby[3].

Powiat gnieźnieński to znaczące miejsce na kulturowej i historycznej mapie Wielkopolski. Prawdopodobnie na obszarze Ostrowa Lednickiego Mieszko I przyjął chrzest, wprowadzając kraj w krąg kultury chrześcijańskiej. W gnieźnieńskiej archikatedrze złożone zostały szczątki św. Wojciecha – patrona Polski. W Gnieźnie krzyżuje się też najstarsza trasa turystyczna w kraju – Szlak Piastowski. To jeden z najbardziej znanych szlaków kulturowych w Polsce. Obejmuje miejscowości związane z historią panowania rodu Piastów do roku 1370. Szlak Piastowski przebiega przez obszar dwóch województw: wielkopolskiego oraz kujawsko–pomorskiego. Aktualnie szlak ma charakter liniowy, z dwiema przecinającymi się w Gnieźnie trasami. Silnym elementem gospodarki powiatu gnieźnieńskiego jest turystyka. Na jego terenie funkcjonuje odcinek Szlaku św. Jakuba, Szlak Architektury Drewnianej, Szlak Kłeckich Świątyń, Szlak Pałaców i Dworów oraz Szlak Śladami Mitów i Legend. Z myślą o rowerzystach w latach 2011–2013 w powiecie wytyczono oraz oznakowano nowe szlaki rowerowe. Powstało pięć, zróżnicowanych pod względem długości i trudności, tras. Każda z nich zaczyna się na gnieźnieńskim rynku i prowadzi przez atrakcje turystyczne powiatu. Atrakcją dla zwolenników aktywnego wypoczynku są liczne zbiorniki wodne, z bardzo popularnym wśród turystów ośrodkiem w Skorzęcinie. Ofertę regionu dopełnia również propozycja ośrodków jeździeckich, fabryk bombek choinkowych, zabytkowa parowozownia i muzea techniki. Główne muzea w powiecie gnieźnieńskim to: Muzeum Archidiecezjalne i Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie oraz Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.

Statystyka[4]

edytuj

Demografia

edytuj
Stan ludności i ruch naturalny (źródło: GUS)
Pozycja Jednostka miary 31.12.2015
liczba ludności ogółem osoba 145 085
mężczyźni osoba 71 167
kobiety osoba 73 918
w miastach osoba 90 376
na wsi osoba 57 709
na 1 km² osoba 116
w wieku przedprodukcyjnym osoba 28 576
w wieku produkcyjnym, w tym: osoba 90 680
w wieku produkcyjnym mobilnym osoba 58 227
w wieku produkcyjnym niemobilnym osoba 32 453
w wieku poprodukcyjnym osoba 25 829
w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 60,0
w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 90,4
w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 28,5
przyrost naturalny na 1000 ludności - 0,7

Rynek pracy

edytuj
Pracujący (źródło: GUS)
Pozycja Jednostka miary 31.12.2014
pracujący ogółem osoba 32 389
mężczyźni osoba 16 437
kobiety osoba 15 952
pracujący w sekcji:
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo osoba 6 902
przemysł i budownictwo osoba 9 558
handel; naprawa pojazdów samochodowych; transport i gospodarka magazynowa; zakwaterowanie i gastronomia; informacja i komunikacja osoba 6 628
działalność finansowa i ubezpieczeniowa; obsługa rynku nieruchomości osoba 679
pozostałe usługi osoba 8 622
Bezrobocie
pozycja jednostka miary 31.12.2015
liczba bezrobotnych ogółem osoba 4 705
mężczyźni osoba 1 993
kobiety osoba 2 712
zamieszkali na wsi osoba 1 631
z prawem do zasiłku osoba 678
stopa bezrobocia rejestrowanego % 9,3

Podmioty gospodarcze

edytuj
Podmioty gospodarcze (źródło: GUS)
Pozycja Jednostka miary 31.12.2015
podmioty gospodarki narodowej ogółem jedn. gosp. 15 549
sektor prywatny ogółem, w tym: jedn. gosp. 15 079
spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego jedn. gosp. 138
podmioty według rodzajów działalności:
rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo jedn. gosp. 377
przemysł i budownictwo jedn. gosp. 3 846
usługi jedn. gosp. 11 326
Podmioty według klas wielkości:
0 – 9 osób pracujących jedn. gosp. 14 866
10 – 49 osób pracujących jedn. gosp. 547
50 – 249 osób pracujących jedn. gosp. 129
250 – 999 osób pracujących jedn. gosp. 7

Gospodarka

edytuj

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie gnieźnieńskim obejmowała ok. 1,8 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 3,6% do aktywnych zawodowo[5].

Hejnał Powiatu Gnieźnieńskiego

edytuj
 

Sąsiednie powiaty

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. na podstawie danych GUS 31.12.2014 r. oraz 31.12.2015 r.
  5. Główny Urząd Statystyczny / Obszary tematyczne / Rynek pracy / Bezrobocie rejestrowane / Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-20].