Powiat gryfiński
Powiat gryfiński – powiat w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, utworzony w 1999 r. w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Gryfino. Obejmuje obszar Równiny Wełtyńskiej, Puszczy Bukowej, Doliny Dolnej Odry i zachodnią część Pojezierza Myśliborskiego. Północna część powiatu należy do historycznego Pomorza Zachodniego, a południowa - do brandenburskiej Nowej Marchii.
| |||||||
| |||||||
| |||||||
| Państwo |  Polska
| ||||||
| Województwo | zachodniopomorskie | ||||||
| TERYT | 4.32.43.06.00.0 | ||||||
| Siedziba | Gryfino | ||||||
| Starosta | Wojciech Konarski | ||||||
| Powierzchnia | 1869,11 km² | ||||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
83 303[1] | ||||||
| • gęstość | 44,6 os./km² | ||||||
| Urbanizacja | 45,4% | ||||||
| Tablice rejestracyjne | ZGR | ||||||
Adres urzędu: ul. Sprzymierzonych 474-100 Gryfino | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||
Położenie na mapie Polski   Powiat gryfiński | |||||||
| 53°15′N 14°29′E/53,250000 14,483333 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
Portal  Polska
| |||||||
Spis treści
PołożenieEdytuj
Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia powiatu gryfińskiego wynosi 1869,11 km²[2]. Powiat gryfiński jest powiatem o największej powierzchni w woj. zachodniopomorskim.
Na terenie powiatu znajdują się: Szczeciński Park Krajobrazowy "Puszcza Bukowa" (w gminie Stare Czarnowo), Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry (polska część, między Odrą Zachodnią a Wschodnią) oraz Cedyński Park Krajobrazowy (na najdalej na zachód wysuniętym krańcu Polski). W Nowym Czarnowie koło Gryfina znajduje się Elektrownia Dolna Odra. Powiat graniczy z niemieckim landem Brandenburgia. Do 1975 r. na obecnym obszarze istniały 2 powiaty: gryfiński (część północna obecnego powiatu) i chojeński z siedzibą w Dębnie (część południowa).
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Cedynia, Chojna, Gryfino, Mieszkowice, Moryń, Trzcińsko-Zdrój
- gminy wiejskie: Banie, Stare Czarnowo, Widuchowa
- miasta: Cedynia, Chojna, Gryfino, Mieszkowice, Moryń, Trzcińsko-Zdrój
GospodarkaEdytuj
W końcu kwietnia 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie gryfińskim obejmowała ok. 5,4 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 21,8% do aktywnych zawodowo[3].
Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 3569,94 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie gryfińskim – 7996 osób. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 2946,55 zł, a w sektorze prywatnym 3780,94 zł[4].
W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu gryfińskiego wynosiły 70,4 mln zł, a dochody budżetu 72,3 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 15,9 mln zł, co stanowiło 21,9% dochodów[5].
DemografiaEdytuj
Według danych z 31 grudnia 2010 roku powiat gryfiński zamieszkiwało 82 727 osób[6].
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 82 869 | 100 | 41 742 | 50,37 | 41 127 | 49,63 |
| Miasto | 37 971 | 45,82 | 19 503 | 23,53 | 18 468 | 22,29 |
| Wieś | 44 898 | 54,18 | 22 239 | 26,84 | 22 659 | 27,34 |
|
|
- Piramida wieku mieszkańców powiatu gryfińskiego w 2014 roku[1].
KomunikacjaEdytuj
- Linie kolejowe:
- czynne: 273: Szczecin Gł.- Wrocław Gł. (przez Gryfino, Widuchowę, Chojnę, Godków, Mieszkowice).
- nieczynne, istniejące: Pyrzyce-Wriezen (przez Trzcińsko-Zdrój, Godków, Przyjezierze-Moryń, Siekierki).
- nieczynne, nieistniejące: Gryfino-Pyrzyce (przez Chwarstnicę, Bielice-Parsów), Szczecin-Sobieradz (przez Szczecin-Płonia, Kołbacz, Stare Czarnowo), Chwarstnica-Swobnica (przez Banie) oraz Cedynia-Bad Freienwalde (Oder).
- Drogi:
- krajowe: 3: Świnoujście- Jakuszyce (przez Stare Czarnowo), 26: Krajnik Dolny- Głazów (przez Chojną i Trzcińsko-Zdrój) oraz 31: Szczecin- Słubice (przez Gryfino, Widuchową, Chojnę i Mieszkowice).
- wojewódzkie: 119: Klucz (skrzyżowanie z autostradą A6) – Gardno, 120: Gryfino- Stare Czarnowo, 121: Gryfino- Rów (przez Banie), 122: Krajnik Dolny- Pyrzyce (przez Banie), 124: Osinów Dolny – Chojna (przez Cedynię), 125: Bielinek – Wierzchlas (przez Cedynię i Moryń), 126: Osinów Dolny – Dębno (przez Mieszkowice) oraz 143: Kołbacz – Kobylanka.
- Dawne przejścia graniczne:
- drogowe: Gryfino - Mescherin, Krajnik Dolny – Schwedt/Oder oraz Osinów Dolny – Hohenwutzen (kier. Bad Freienwalde (Oder))
- piesze Gryfino – Mescherin
- rzeczne Osinów Dolny – Hohensaaten, Widuchowa – Gartz oraz Gryfino – Mescherin
- Komunikacja autobusowa:
Komunikację autobusową w powiecie zapewniają przedsiębiorstwa PKS Szczecin ( część północna) oraz PKS Myślibórz ( część południowa). Bezpośrednie połączenia ze Szczecinem, Gorzowem Wielkopolskim, Myśliborzem, Choszcznem i Dębnem.
BezpieczeństwoEdytuj
W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie gryfińskim wynosił 74,2%[7][8]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 235 kradzieży z włamaniem, 13 kradzieży samochodów, 119 przestępstw narkotykowych[9][10][11].
Większa część obszaru powiatu obejmująca gminy: Banie, Cedynia, Chojna,Gryfino, Mieszkowice, Moryń i Stare Czarnowo, położona jest w strefie nadgranicznej[12]. Powiat gryfiński obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Szczecinie z Morskiego Oddziału SG.
Powiat gryfiński jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Gryfinie i Prokuratury Okręgowej w Szczecinie[13].
Na terenie powiatu działa 13 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[14]. Ponadto istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Gryfinie[15].
AdministracjaEdytuj
| Gminy | Liczba radnych[16] |
Liczba wyborców w 2010[17] |
|---|---|---|
| gmina Gryfino | 8 | 25 350 |
| gmina Banie, gmina Stare Czarnowo, gmina Widuchowa | 4 | 12 654 |
| gmina Chojna, gmina Cedynia, gmina Trzcińsko-Zdrój | 6 | 19 245 |
| gmina Mieszkowice, gmina Moryń | 3 | 9 483 |
| Razem (Σ) | 21 | 66 732 |
Siedzibą władz powiatu jest miasto Gryfino. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Gryfinie, w której skład wchodzi 21 radnych[18].
Rada Powiatu
| Ugrupowanie | 2002-2006[19] | 2006-2010[20] | 2010-2014[21] | 2014-2018[22] |
|---|---|---|---|---|
| Sojusz Lewicy Demokratycznej | 10 | - | - | - |
| Polskie Stronnictwo Ludowe | 2 | - | - | 5 |
| Prawica Razem | 2 | - | - | - |
| Inicjatywa Samorządowa | 7 | 10 | 7 | 11 |
| Powiatowe Gryfińskie Porozumienie Samorządowe | - | 3 | - | - |
| Bezpartyjny Blok Samorządowy | - | 8 | 6 | - |
| Platforma Obywatelska | - | - | 5 | 3 |
| Prawo i Sprawiedliwość | - | - | 1 | 1 |
| Wspólnota Samorządowa - Forum 2010 | - | - | 2 | - |
| Porozumienie Samorządowe - Forum 2014 | - | - | - | 1 |
Gminy powiatu gryfińskiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Gryfinie, jednakże sprawy karne dla 5 gmin (Cedynia, Chojna, Mieszkowice, Moryń i Trzcińsko-Zdrój) rozpatrywane są przez wydział zamiejscowy w Chojnie[23] . Powiat gryfiński jest obszarem właściwości miejscowej Sądu Okręgowego w Szczecinie[24].
Powiat gryfiński jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie[25].
Mieszkańcy powiatu gryfińskiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 5. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 41, senatora z okręgu wyborczego nr 98, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Sąsiednie powiatyEdytuj
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b http://www.polskawliczbach.pl/powiat_gryfinski, w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (stan w końcu kwietnia 2012 r.). Główny Urząd Statystyczny, 2012-05-31. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 42, 55. ISSN 2080-928X.
- ↑ Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
- ↑ Stan w dniu 30 VI 2009 r.. „Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym”, 2009-11. Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1734-6118.
- ↑ Przestępstwa ogółem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Województwo zachodniopomorskie. W: Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
- ↑ Kradzieże samochodów (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Kradzieże z włamaniem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Przestępstwa narkotykowe (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
- ↑ Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
- ↑ Struktura Organizacyjna. KPPSP w Gryfinie. [dostęp 2011-08-14].
- ↑ Uchwała Nr XXXI/377/2002 Rady Powiatu w Gryfinie z dnia 26 czerwca 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 52, poz. 1141)
- ↑ Rada Powiatu w Gryfinie (pol.). W: Wybory samorządowe 2010 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2010. [dostęp 2013-01-29].
- ↑ Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe, wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
- ↑ Geografia wyborcza - Wybory samorządowe - Państwowa Komisja Wyborcza, wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
- ↑ Dituel Sp., Wybory Samorządowe 2010 - Geografia wyborcza - Województwo zachodniopomorskie - Powiat gryfiński, wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
- ↑ PKW | Samorząd 2014, samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
- ↑ Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 czerwca 2012 r. ws. utworzenia wydziałów w sądach rejonowych (Dz. Urz. Min. Sprawiedliwości z 2012 r. poz. 95, s. 43)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 października 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. nr 0, poz. 1223)
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)