Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock
Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock – dawny eksperymentalny powiat ze stolicą w Otwocku, istniejący w latach 1952–1957 na terenie obecnego powiatu otwockiego oraz częściowo powiatu mińskiego (Sulejówek i Halinów) i miasta Warszawy (dzielnica Wesoła) w woj. mazowieckim.
| |||||
| |||||
| 1952–1957 | |||||
| Państwo |  PRL
| ||||
| Województwo | warszawskie | ||||
| Data powstania | 1952 | ||||
| Data likwidacji | 1957 | ||||
| Siedziba | Otwock | ||||
| Powierzchnia | 396 km² | ||||
| Populacja (1956) • liczba ludności |
91 000 | ||||
| • gęstość | 230 os./km² | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Portal  Polska
| |||||
Specyfiką powiatu typu miejsko-uzdrowiskowego było utopijne wyobrażenie jego obszaru jako jednostki o jednym ośrodku miejskim, otoczonym obszernym zapleczem o charakterze uzdrowiskowym, traktowanym jednak jako jedna całość. Charakterystyczną cechą takiego powiatu było też przekształcenie wchodzących w jego skład gmin w dzielnice powiatu (na wzór dzielnic miasta). Również władze były sprawowane przez dzielnicowe rady narodowe, mimo braku zwartej zabudowy bądź charakterystyki jednego wspólnego miasta. Jednak powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock był zaliczany do grona powiatów miejskich (grodzkich), nie ziemskich.
Powiat powstał w dniu 1 lipca 1952 w województwie warszawskim jako jeden z czterech powiatów utworzonych po zniesieniu dużego powiatu warszawskiego (pozostałe powiaty to piaseczyński, pruszkowski i nowodworski).
W skład powiatu weszło jedno miasto i osiem gmin, które przekształcono w dzielnice:
miasto Otwock
gmina Celestynów (siedziba Celestynów) >> dzielnica Celestynów
gmina Halinów (siedziba Halinów) >> dzielnica Halinów
gmina Józefów (siedziba Józefów) >> dzielnica Józefów
gmina Karczew (siedziba Karczew) >> dzielnica Karczew
gmina Ostrowiec (siedziba Ostrowiec) >> dzielnica Ostrowiec
gmina Sulejówek (siedziba Sulejówek) >> dzielnica Sulejówek
gmina Wiązowna (siedziba Wiązowna) >> dzielnica Wiązowna
gmina Wesoła (siedziba Wesoła) >> dzielnica Wesoła
W momencie zniesienia gmin w związku z reformą reorganizującą administrację wiejską przeprowadzoną jesienią 1954[1], dzielnice powiatu miejsko-uzdrowiskowego Otwock – jako jedynego – nie zostały przekształcone w gromady (z gromadzkimi radami narodowymi (GRN)).
Doszło do tego (częściowo) dopiero 1 stycznia 1958 roku, kiedy powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock zniesiono i przekształcono go w (normalny) ziemski powiat otwocki, wyłączając z niego jednak Otwock (stał się powiatem miejskim); ponadto, kilka miejscowości z dzielnicy Wiązowna włączono równocześnie do Otwocka. Wszystkie dzielnice zniesiono. Cztery z nich (Józefów, Karczew, Sulejówek i Wesoła) otrzymały status osiedla, pozostałe stały się gromadami (Celestynów, Halinów, Ostrówiec i Wiązowna). Pozostały takimi do momentu zniesienia tego typu jednostki z dniem 1 stycznia 1973[2].