Powiat słonimski (II Rzeczpospolita)
Powiat słonimski – powiat w województwie nowogródzkim II Rzeczypospolitej. Jego stolicą było miasto Słonim. W skład powiatu wchodziło 18 gmin i 2 miasta.
| powiat | |
.jpg) Siedziba starostwa w dawnym klasztorze Bernardynów w Słonimie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Powierzchnia |
3069 km² |
| Populacja (1931) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
41 os./km² |
Położenie na mapie województwa
| |
12 grudnia 1920 r. pod Zarządem Terenów Przyfrontowych i Etapowych z powiatu wyłączono gminy: Rożana, Kosów, Borki i Piaski do nowo utworzonego powiatu kosowskiego[1].
Wcześniej powiat guberni grodzieńskiej, dzisiaj jego terytorium odpowiada częściowo rejon słonimski na Białorusi.
Demografia edytuj
Według spisu ludności w grudniu 1919 roku powiat słonimski okręgu brzeskiego ZCZW zamieszkiwało 127 737 osób. Na jego terytorium znajdowało się 767 miejscowości, z których 6 miało 1–5 tys. mieszkańców i 1 miała ponad 5 tys. mieszkańców. Był nią Słonim z 9719 mieszkańcami[2].
Według Alfonsa Krysińskiego i Wiktora Ormickiego, terytorium powiatu wchodziło w skład tzw. zwartego obszaru białoruskiego, to znaczy Białorusini stanowili na nim narodowość dominującą[3].
Według oficjalnych danych spisu powszechnego z 1931 roku "dominacja" ta była symboliczna: powiat zamieszkiwało 126 510 osób, z których zadeklarowało jako język ojczysty: białoruski – 62 434 (49%), a polski – 52 313 (41%)[4].
Oświata edytuj
W powiecie słonimskim okręgu brzeskiego ZCZW w roku szkolnym 1919/1920 działało 55 szkół powszechnych, 1 szkoła średnia i 1 kurs. Ogółem uczyło się w nich 3065 dzieci i pracowało 75 nauczycieli[5].
Gminy edytuj
Miasta edytuj
Starostowie edytuj
- Marian Sieńkowski (1920-)[11]
- Ignacy Korkozowicz p.o. (– 11 marca 1925)[12]
- dr Jan Dorosz (1927[13][14])
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Dz. Urz. ZTPiE z 1920 r. Nr 5, poz. 45
- ↑ I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). s. 25.
- ↑ Marek Wierzbicki: Stosunki polsko-białoruskie przed wrześniem 1939. W: Marek Wierzbicki: Polacy i Białorusini w zaborze sowieckim. Stosunki polsko-białoruskie na ziemiach północno-wschodnich II RP pod okupacją sowiecką 1939–1941. Wyd. 2. Warszawa: Stowarzyszenie Kulturalne Fronda, 2007, s. 25–43, seria: Biblioteka historyczna Frondy. ISBN 978-83-88747-76-2.
- ↑ Drugi Powszechny Spis Ludności z dn. 9 XII 1931 r.: mieszkania i gospodarstwa domowe, ludność, stosunki zawodowe: województwo nowogródzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1936
- ↑ Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). s. 243.
- ↑ 22 stycznia 1926 r. część gminy wyłączona z powiatu słonimskiego i przyłączona do powiatu baranowickiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
- ↑ a b 22 stycznia 1926 r. wyłączona z powiatu słonimskiego i przyłączona do powiatu baranowickiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
- ↑ a b 22 stycznia 1926 r. wyłączona z powiatu słonimskiego i przyłączona do powiatu nowogródzkiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
- ↑ Zniesiona 22 stycznia 1926 r. a jej tereny włączono do gminy Kozłowszczyzna, gminy Zdzięcioł w powiecie nowogródzkim i gminy Bielica w powiecie lidzkim (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
- ↑ 22 stycznia 1926 r. wyłączone z powiatu słonimskiego i przyłączone do powiatu nowogródzkiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
- ↑ Ruch służbowy. W starostwach. „Dziennik Urzędowy Zarządu Terenów Przyfrontowych i Etapowych”, s. 6, Nr 1 z 20 października 1920.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”, s. 43, Nr 1 z 1 kwietnia 1925.
- ↑ Jagiellonian Digital Library - Dziennik Urzędowy Województwa Nowogródzkiego. 1927, nr 4 [online], jbc.bj.uj.edu.pl [dostęp 2017-11-26] (ang.).
- ↑ http://pbc.biaman.pl/Content/34842/Zycie_Nowogrodzkie_13_1927.08.06.pdf
Bibliografia edytuj
- Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). Lwów – Warszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 50, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
- Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 447. ISBN 83-88973-60-6.