Powszechne Jednostki Ochrony

kurdyjskie siły zbrojne

Powszechne Jednostki Ochrony (kurd. Yekîneyên Parastina Gel - YPG) – milicja kurdyjska działająca na terenie Syrii. Początkowo stanowiąca zbrojne ramię Partii Unii Demokratycznej (PYD), aktualnie oficjalna armia Demokratycznego Systemu Federalnego Północnej Syrii[1].

Powszechne Jednostki Ochrony
Yekîneyên Parastina Gel
وحدات حماية الشعب
Godło
Oficjalna flaga Powszechnych Jednostek Obrony
Region

 Rożawa
 Syria

Nazwa skrócona

YPG

Data utworzenia

2011

Motto

YPG maszeruje, ziemia i nieba drżą (kurd. YPG dimeşe, erd û ezman diheje)

Liczebność

50 000

Najwyższe dowództwa
Wojskowe

Sîpan Hemo

Wydzielone części składowe
Kobiece Jednostki Ochrony
Jednostki Antyterrorystyczne
Międzynarodowy Batalion Wolności
YPG International

Historia edytuj

Początki YPG edytuj

Oddziały YPG zostały utworzone w 2004, jako zbrojne ramię Partii Unii Demokratycznej, która stanowiła wówczas jedną z wielu opozycyjnych kurdyjskich partii w Syrii[2]. Utworzenie zbrojnych oddziałów było spowodowane sprzeciwem wobec represji stosowanych przez władze Baszara al-Asada wobec członków PYD po zamieszkach w Al-Kamiszli[3][4]. Początkowo nie stanowiły one znaczącej siły na terenach syryjskiego Kurdystanu.

Wojna domowa w Syrii edytuj

2011-2012 edytuj

W 2011, po wybuchu wojny domowej w Syrii, Partia Unii Demokratycznej i Kurdyjska Rada Narodowa utworzona 26 października 2011) - która stanowiła polityczną organizację reprezentującą Kurdów w Narodowej Radzie Syryjskiej - powołały 12 lipca 2012 na ziemiach syryjskich Najwyższy Kurdyjski Komitet. Stanowił on organ rządzący na terenach syryjskiego Kurdystanu do 2015. Jego zbrojnym ramieniem zostały Powszechne Jednostki Obrony, które wówczas zyskały status wojska regularnego. Przyczyną powołania formacji zbrojnej była ochrona kurdyjskiej ludności w Syrii przed siłami prorządowymi[5].

Powszechne Jednostki Obrony rozpoczęły 19 lipca 2012 operację w syryjskim Kurdystanie. Bojówki te, składające się z 650 osób, zaatakowały miasto Ajn al-Arab, a dzień później zdobyły Amudę i Afrin, tuż przy granicy z Turcją[6][7]. 21 lipca rebelianci kurdyjscy weszli do Al-Malikija i przygotowywali się do ataku na największe miasto w regionie, Al-Kamiszli. 22 lipca bojownicy zajęli Ras al-Ajn i Al-Darbasijja. Starcia wybuchły też w Al-Kamiszli po tym, jak służby bezpieczeństwa ostrzelały tam protestujących[8].

2015 edytuj

Na początku 2015 oddziały YPG odniosły znaczące zwycięstwo nad Państwem Islamskim podczas Oblężenia Kobanî, w czasie którego Kurdowie zaczęli otrzymywać wsparcie powietrze oraz naziemne od wojsk Stanów Zjednoczonych oraz innych krajów koalicji międzynarodowej (m.in. od Jordanii czy Emiratów Arabskich). Od tamtej pory YPG swoje działania skierowało głównie przeciwko Państwu Islamskiemu oraz innym islamistycznym ugrupowaniom syryjskiej opozycji[9].

Organizacja edytuj

YPG jest jednym z założycieli oraz wiodącym ugrupowaniem Demokratycznych Sił Syryjskich (SDF lub QSD), stanowiących koalicję kilkudziesięciu milicji działających na terenie północnej Syrii, które reprezentują wiele grup etnicznych (m.in. Arabów, Asyryjczyków, Ormian, Turkmenów, Czerkiesów, Czeczenów) i religijnych (m.in. sunnitów, chrześcijan, jezydów). SDF powstało w październiku 2015 w celu polepszenia koordynacji i organizacji działań militarnych przeciwko Państwu Islamskiemu, Frontowi an-Nusra oraz innym ekstremistycznym ugrupowaniom. Oficjalnym celem koalicji jest stworzenie świeckiego, demokratycznego i federalnego państwa na terenach północnej Syrii[10].

Pobór edytuj

Na terenach kontrolowanych przez Federację Rożawy nie jest przeprowadzany przymusowy pobór. YPG swoje siły opiera wyłącznie na osobach zaciągających się dobrowolnie, którym wypłacane jest miesięczne wynagrodzenie w wysokości 200 dolarów amerykańskich[11].

Pod koniec 2016 łączna liczba bojowników YPG wynosiła ponad 60 000, przy czym, z wyzwalaniem kolejnych terenów z rąk Państwa Islamskiego, ochotników jest coraz więcej[11]. W skład YPG wchodzą w większości Kurdowie, ale funkcjonują również oddziały złożone z arabskich, turkmeńskich, ormiańskich czy zagranicznych ochotników. Duże znaczenie wśród oddziałów niekurdyjskich ma Syriacka Rada Wojskowa reprezentującą chrześcijańskich Asyryjczyków na terenach Syrii. Choć jest to ugrupowanie teoretycznie niezależne, w 2014 ogłosiło swoją podległość pod naczelne dowództwo YPG[1][12].

Wydzielone części składowe edytuj

Kobiece Jednostki Ochrony edytuj

Osobny artykuł: Kobiece Jednostki Ochrony.

W 2012 utworzono Kobiece Jednostki Ochrony (YPJ), znane również jako Kobiece Jednostki Obrony. Stanowią one część YPG, jednak w skład ich oddziałów wchodzą wyłącznie kobiety. Według kurdyjskich mediów, oddziały YPJ odegrały istotną rolę w czasie Oblężenia Kobanî[13][14]. W marcu 2017 rzecznik sił kurdyjskich w Rożawie poinformował, że liczebność bojowniczek YPJ wynosi około 24 000[11].

 
Żołnierze YPJ oraz YPG podczas operacji odbicia Ar-Rakki w 2017

Jednostki Antyterrorystyczne edytuj

Utworzone na początku 2015 Jednostki Antyterrorystyczne stanowią elitarne oddziały składającą się z najlepiej wyszkolonych i wyposażonych członków YPG oraz YPJ, których zadaniem jest namierzanie oraz niszczenie uśpionych komórek Państwa Islamskiego na terenie Rożawy, jak również przeprowadzanie akcji za liniami wroga[15].

Jednostkami Antyterrorystycznymi pierwotnie kierował dowódca YPG Ali Boutan, który szkolenia oddziałów wzorował na tych, jakie otrzymują amerykańskie oraz brytyjskie siły specjalne. Po pewnym czasie, rząd Stanów Zjednoczonych zaoferował kurdyjskim jednostkom specjalnym szkolenie na terenie Stanów Zjednoczonych pod okiem US Army Special Forces. Żołnierze zostali wysłani na kilkumiesięczny trening w bazach wojskowych Fort Bragg oraz Fort Campbell, a także otrzymali szkolenie od Centralnej Agencji Wywiadowczej na terenie Jordanii oraz Rożawy[16].

Oddziały zagraniczne edytuj

Jednym z pierwszych znanych zagranicznych ochotników, którzy przyłączyli się do YPG był pochodzący z Wisconsin Amerykanin Jordan Matson, który wyjechał do Syrii w 2014. Jest on organizatorem kampanii "Lions of Rojava" (pol. Lwy Rożawy), która miała na celu wspomagać proces rekrutacji zagranicznych ochotników[17][18]. Oficjalna strona kampanii została założona na Facebooku 21 października 2014[19]. W sierpniu 2015 jeden z przedstawicieli Partii Unii Demokratycznej oświadczył, że w szeregach YPG/YPJ walczy około 500 Europejczyków[18], natomiast Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka szacowało, że ponad 400 zagranicznych ochotników przyłączyło się do oddziałów YPG do samego czerwca 2015. Byli to głównie obywatele USA, Australii oraz krajów Europy (m.in. Polski[20][21][22]), ale wśród ochotników są również obywatele takich państw jak Chiny[23][24], Japonia[25] czy Brazylia[26].

10 czerwca 2015 w mieście Ras al-Ajn w północno-wschodniej Syrii, z inicjatywy tureckiej Marksistowsko-Leninowskiej Partii Komunistycznej (MLKP) utworzony został Międzynarodowy Batalion Wolności podlegający dowództwu YPG. Jednostka wzorowana na Brygadach Międzynarodowych, której celem jest konsolidacja wszystkich zagranicznych ochotników o poglądach lewicowych, walczących w składzie różnych jednostek YPG oraz tych, którzy zamierzają dołączyć do walki z Państwem Islamskim[27][28]. Wśród ochotników, poza wieloma tureckimi ugrupowaniami, znajdują się między innymi członkowie greckich, francuskich czy brytyjskich grup o profilach marksistowskich, leninowsko-marksistowskich, maoistowskich czy anarchistycznych[29].

W grudniu 2016, z inicjatywy włosko-marokańskiego bojownika Karima Marcello Franceschiego, założona została brygada YPG International. Jednostka zainicjowana została jako propozycja dla przybywających z zachodu bojowników, chcących dołączyć do konkretnej brygady wojskowej, w której dominuje określony język. Przykładem tego może być Międzynarodowy Batalion Wolności, gdzie jednak dominującym językiem jest turecki, co stanowiło przeszkodę w komunikacji z zachodnimi bojownikami[30].

Wsparcie zagraniczne edytuj

Ponieważ YPG działa w obszarze śródlądowym, rywalizujące ugrupowania opozycyjne, jak również rząd turecki i syryjski były w stanie fizycznie uniemożliwić dotarcie pomocy zagranicznej na tereny Rożawy. Istotniejszym problemem było jednak, że YPG nie posiadało sojuszników, którzy chcieliby zapewnić dostawy sprzętu.

Koalicja międzynarodowa edytuj

 
Oficer US Army oraz dowódcy YPG i YPJ odwiedzający północno-zachodnie ziemie Al-Hasaka po bombardowaniach wojsk tureckich

Stany Zjednoczone oraz inne kraje koalicji międzynarodowej dostarczyły YPG wsparcia z powietrza w czasie Oblężenia Kobanî oraz w trakcie późniejszych kampanii, pomagając YPG obronić terytorium przed atakami Państwa Islamskiego. Władze Turcji wiele razy krytykowały udzielanie pomocy kurdyjskim siłom. Swoje obawy uzasadniało powiązaniami rządzącej na ziemiach Rożawy Partii Unii Demokratycznej z Partią Pracujących Kurdystanu, która przez wiele państw uznawana jest za organizację terrorystyczną[31][32]. W styczniu 2017 premier Turcji Binali Yildirim oskarżył administrację Baracka Obamy o wspieranie terroryzmu na terenach Syrii poprzez wysyłanie sprzętu jednostkom YPG[33].

W dniu 11 października 2015 Stany Zjednoczone rozpoczęły operację zrzutu 120 ton zaopatrzenia wojskowego dla YPG oraz ich arabskich i turkmeńskich sojuszników, w celu wsparcia walk przeciwko Państwi Islamskiemu na północ od Ar-Rakki. Pierwszy zrzut składał się z 112 palet amunicji i „innych przedmiotów, takich jak granaty”, w sumie 50 ton[34]. Jednocześnie, Stany Zjednoczone poinformowały, że pomoc nie zawierała przeciwpancernych pocisków kierowanych TOW ani broni przeciwlotniczej. Miało to podkreślić szacunek Stanów Zjednoczonych dla interesów Turcji, której rząd wyrażał swój sprzeciw wobec amerykańskiego wsparcia dla kurdyjskich oddziałów. Z drugiej strony, Stany Zjednoczone przy wsparciu finansowym Arabii Saudyjskiej oraz Kataru, zapewniały uzbrojenie islamistycznym grupom rebeliantów, takim jak np. Brygada Sokołów Górskich, które walczyły przeciwko YPG podczas bitwy o Aleppo[35][36] .

Podczas bitwy o At-Tabaka w 2017, Jednostki Antyterrorystyczne YPG zostały wyposażone w sprzęt dostarczony przez Stany Zjednoczone, w którym znalazły się były hełmy bojowe, noktowizory AN/PVS-7, latarki oraz karabinki M4 z celownikami laserowymi AN/PEQ-2, celownikami kolimatorowymi oraz magazynkami STANAG[37].

9 maja 2017 Pentagon ogłosił, że amerykański prezydent Donald Trump zatwierdził plan bezpośredniego dostarczenia przez Stany Zjednoczone uzbrojenia dla oddziałów YPG, w którym miałyby się znaleźć amunicja, broń podręczna, ciężkie karabiny maszynowe, buldożery oraz ciężkie pojazdy wojskowe; plan jest związany z planowaną ofensywą sił SDF na Ar-Rakkę, która stanowi nieoficjalną stolicę Państwa Islamskiego[38][39][40].

Rosja edytuj

Wraz z bezpośrednim włączeniem się Rosji w konflikt syryjski pod koniec 2015, pojawiły się doniesienia, jakoby YPG miało prowadzić z rosyjskimi siłami wspólne manewry i otrzymywać broń z Rosji. Przeciwne kurdyjskim siłom grupy opozycji syryjskiej twierdziły, że rosyjskie naloty były wyjątkowo korzystnie dla działań militarnych YPG, jak również, że siły rosyjskie zrzucają na tereny kurdyjskie wyposażenie[41]. Pomimo tego, przedstawiciele YPG zaprzeczyli, aby prowadzili wspólne manewry czy otrzymywali sprzęt od Rosji[42].

Władze Rosji nie raz wyrażały swoje poparcie dla działań YPG i krytykowały Turcję za jej antykurdyjskie działania[43]. W 2016 rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow naciskał, aby włączyć siły kurdyjskie do pokojowych rozmów genewskich dot. Syrii (tzw. "Genewa III")[44]. Również w tym samym roku otworzono w Moskwie przedstawicielstwo Rożawy[potrzebny przypis], którego np. nie ma w kraju największego sojusznika, czyli w Stanach Zjednoczonych[45]. Pomimo tych działań, stanowisko Rosji wobec kurdyjskich sił nie jest do końca jasne.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b About Us | English, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  2. John Caves, Syrian Kurds and the Democratic Union Party (PYD), 2 grudnia 2012 [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  3. Kurdish People’s Protection Unit YPG, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  4. Meet the YPG, the Kurdish Militia That Doesn't Want Help from Anyone, Vice [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11] (ang.).
  5. The battle for control in Syria - Daily News Egypt, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  6. Syrian Kurds give ultimatum to Assad's security forces, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  7. Liberated Kurdish cities in Syrian Kurdistan move into next phase, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  8. THE KURDISH PROTECTION UNITS HAVE FORMED A NEW BRIGADE IN THE AL BAB REGION, 4 grudnia 2012 [zarchiwizowane z adresu 2012-12-09].
  9. Kurdish Forces Bolster Assad in Aleppo - The Washington Institute for Near East Policy, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  10. Syrian Democratic Forces (SDF), 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  11. a b c Exclusive: Syrian Kurdish YPG aims to expand force to over 100,000 | Reuters, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  12. The Syriac Military Council in Syria | Syriac International News AgencySyriac International News Agency, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  13. Kurdish Women Turning Kobani into a Living 'Hell' for Islamic State | News | teleSUR English, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  14. Meet the Kurdish Women Fighting ISIS in Syria - NBC News, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  15. Kurds Establish Anti Terror Units in Rojava - KURDISH DAILY NEWS, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  16. VICTORY - Mission Tabqa Dam Complete, joint US SpecOps retake vital dam from ISIS, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  17. Meet the American Vigilantes Who Are Fighting ISIS - The New York Times, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  18. a b Lwy Rożawy, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  19. Kobani Kurds Use Facebook To Recruit Foreign Fighters In Struggle Against IS, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  20. Polka, która walczy z ISIS - SPOŁECZEŃSTWO - Newsweek.pl, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  21. Destina is Our YPJs Polish volunteer,... - Kurdish Female Fighters/ YPJ | Facebook, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  22. Polka, matka czwórki dzieci pojechała walczyć z ISIS - Pikio.pl, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  23. The Chinese man fighting Islamic State with the YPG - BBC News, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  24. Anarchy in the YPG: Foreign volunteers vow Turkish 'revolution' | Middle East Eye, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  25. Japanese YPG fighter: Kurds, Arabs and foreign volunteers work together against ISIS in Syria - ARA News, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  26. Foreign fighters with the YPG from Brazil, Denmark, Norway and England during battles against ISIS in al-Raqqa - Map of Syrian Civil war/ Global conflict in Syria - Syria news - syria.liveuamap.com, 13 maja 2017 [dostęp 2017-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-13].
  27. Info ECAG: Komuniści włączają się w konflikt syryjski, 13 maja 2017 [dostęp 2017-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-13].
  28. International Freedom Battalion: women of the world, defend the Rojava revolutiona report from JINHA | Signalfire, 13 maja 2017 [dostęp 2017-05-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-13].
  29. Foreign Volunteers for the Syrian Kurdish Forces, „The Carter Center”, 27 lutego 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  30. Heval Carlo, Heval Siya, La historia de tres amigos: Antifascistas internacionalistas de Rojava., ROJAVA AZADI, 21 lipca 2017 [dostęp 2020-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-17] (hiszp.).
  31. Kobane: Air strikes help Syria town curb IS - BBC News, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  32. Kwestia kurdyjska i konflikt syryjski w polityce Turcji, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  33. Turcja: premier oskarża Obamę o wspieranie terroryzmu w Syrii - Wiadomości, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  34. U.S. gives 50 tons of ammunition to Syria rebel groups - CNNPolitics.com, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  35. YPG, allies clash with Syrian opposition groups in Aleppo | Middle East Eye, 11 maja 2017 [dostęp 2017-05-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-11].
  36. Syrian army source: rebels make heavy use of TOW missiles | Reuters, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  37. Syrian Kurds are now armed with sensitive US weaponry, and the Pentagon denies supplying it, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  38. Michał Kurowicki, USA uzbroi Kurdów walczących z tzw. Państwem Islamskim, polskatimes.pl, 10 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane 2017-05-12] (ang.).
  39. In blow to U.S.-Turkey ties, Trump administration approves plan to arm Syrian Kurds against Islamic State - The Washington Post, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  40. Trump to Arm Syrian Kurds, Even as Turkey Strongly Objects - The New York Times, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  41. Britain says uneasy after evidence of Kurdish coordination with Syria and Russia | Reuters, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  42. Kurdish fighters in Aleppo deny receiving Russian military support - ARA News, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  43. Russia shows more support for Syrian Kurds after Turkish airstrikes - ARA News, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  44. Russia: Kurds should be included in Geneva talks, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].
  45. Salih Muslim: Time Has Proved Us Right | The Kurdistan Tribune, 12 maja 2017 [dostęp 2017-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-12].

Linki zewnętrzne edytuj