Pracownia Bibliografii Bieżącej IH PAN

Pracownia Bibliografii Bieżącej – pracownia działająca w ramach Zakładu Bibliografii Historii Polskiej Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, której zadaniem jest opracowywanie bieżącej Bibliografii historii polskiej. Rejestruje ona dotyczące polskiej historii książki, artykuły z czasopism polskich i zagranicznych.

Pracownia Bibliografii Bieżącej
Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1953

Siedziba

Kraków

Kierownik

prof. dr hab. Anna Gruca

Sekretarz

dr hab. Stefan Gąsiorowski

Adres
Sławkowska 17, 31-016 Kraków
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pracownia Bibliografii Bieżącej”
Ziemia50°03′52,470″N 19°56′17,347″E/50,064575 19,938152
Strona internetowa
Sławkowska 17, siedziba Pracowni Bibliografii Bieżącej

Historia edytuj

W 1953 roku powstał w Krakowie Zakład Dokumentacji, który podlegał zorganizowanemu w tym samym roku Instytutowi Historii PAN w Warszawie[1]. Kierownikiem Zakładu został Kazimierz Lepszy[2]. Po reorganizacji Instytutu Historii PAN, która miała miejsce w 1968 roku na czele Zakładu Dokumentacji stanął Wiesław Bieńkowski[1].

Pracownia kilkakrotnie zmieniała swoja nazwę[3]. W 1962 roku na Zakład Dokumentacji i Informacji Naukowej[2], a w 1976 roku na Pracownię Informacji Naukowej IH PAN[4]. W 1989 roku pracownia otrzymała komputer. Znacznie to przyspieszyło wydawanie Bibliografii. W programie MICRO-ISIS po raz pierwszy opracowano indeks do tomu za rok 1987[1].

W latach 1953–1974 Zakład zajmował się między innymi opracowaniem trzytomowej selekcyjnej Bibliografii historii polskiej. Pomysłodawcą był Gerard Labuda. W latach 1953–1962 zespołem opracowującym kierowała Helena Madurowicz-Urbańska, a w jego skład wchodzili: Wiesław Bieńkowski, Adam Przyboś, Alina Szklawska-Lohmanowa, Roman Żelewski[5]. Ponieważ bibliografia miała zawierać najważniejsze publikacje dotyczące poszczególnych okresów historii, poproszono specjalistów zajmujących się danym okresem o przygotowanie i wysłanie do krakowskiego Zakładu pozycji, które powinny znaleźć się w bibliografii. W Zakładzie przesłane opisy były sprawdzane, opracowywane i porządkowane według przyjętego układu. Wydano 3 tomy w 7 woluminach. Pudła z kartami, na podstawie których publikowano Bibliografię, zachowały się w Pracowni Bibliografii Bieżącej PAN[1].

W latach 2003–2014 współpracowała z Instytutem Herdera w Marburgu przy tworzeniu bibliograficznej bazy danych „Literaturdokumentation für Geschichte Osteuropas”. Był to międzynarodowy projekt, w który zaangażowani byli także bibliografowie z Litwy i Czech. Obecnie Pracowania współpracuje z Biblioteką Wróblewskich w Wilnie oraz z redakcją Bibliografii Historii Śląska, wymieniając się opisami bibliograficznymi.

Bibliografia historii polskiej edytuj

Zakład zajmował sie między innymi opracowaniem bieżącej Bibliografii historii polskiej. Jej redaktorami byli kolejno: Jan Baumgart, Wiesław Bieńkowski i Anna Gruca[6].

Od tomu za rok 1973 w bibliografii publikowano dział Historia Polonii Zagranicznej. W 1998 roku zawarto umowę potwierdzoną w 2003 roku z Instytutem Herdera w Marburgu, który przesyłał opisy materiałów publikowanych nie tylko w Niemczech, ale również na zachodzie Europy.

W latach 2012–2016 „Bibliografia historii polskiej” była opracowywana w ramach grantu NPRH. Pracownia realizuje kolejny grant NPRH 11H18037386 „Dokumentacja dorobku historiografii w zakresie historii Polski – baza danych” afiliowany przy IH PAN (lata 2019–2023). W związku z zaprzestaniem publikowania wersji papierowej zdecydowano, że bibliografia będzie przygotowywana dodatkowo w formacie pdf. Tom za rok 2015 był pierwszym, który zastąpił ukazujący się tom Bibliografii historii polskiej w formie papierowej[6]. Kolejne tomy publikowane są w Repozytorium Cyfrowym Instytutów Naukowych (za lata 2015-2019). Bibliografia funkcjonuje również w postaci bazy danych, tworzonej we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, dostępnej on-line (https://bibliografia.ipn.gov.pl/), która obejmuje dane od roku 1980 i jest na bieżąco uzupełniana. Zawiera te same dane, co kolejne roczniki wydawane w formie książkowej przez Instytut Historii PAN. W 2021 r. uruchomiona została baza internetowa „Bibliografii historii polskiej”, która jest opracowywana przez Instytut Historii PAN. Obejmuje ona lata 2016–2018 i jest sukcesywnie powiększana. (https://ihpan.expertus.com.pl/bibliografia/).[7]

Od tomu za rok 2020 zespół autorski stanowią: Stefan Gąsiorowski, Paweł Gołdyn, Anna Gruca, Stanisław Jędryka. W opracowaniu Bibliografii uczestniczą także Anna Cholewa-Adamczyk, Paulina Kus oraz Katarzyna Mazur.

Kierownicy edytuj

  • Kazimierz Lepszy 1953–1968[2]
  • Wiesław Bieńkowski 1968–1997[4]
  • Anna Gruca 1997–[8][7]

Publikacje Pracowni w ramach prac statutowych IH PAN (wybór) edytuj

  • Z. Solak, Bibliografia selektywna stosunków polsko-niemieckich. Piśmiennictwo polskie za rok 1993. Ausgewählte Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Polnisches Schrifttum 1993, „Inter Finitimos” 6, 1994, s. 33–52.
  • S. Gąsiorowski, Bibliographie sélective des travaux des historiens polonais, parus en langues étrang, res dans les années 1988–1993, „Acta Poloniae Historica” 71, 1995, s. 233–486.
  • Z. Solak, Bibliografia selektywna stosunków polsko-niemieckich. Piśmiennictwo polskie za 1994. Ausgewählte Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Polnisches Schrifttum 1994, „Inter Finitimos” 8, 1995 [druk.: 1996], s. 32–56.
  • Z. Solak, Bibliografia selektywna stosunków polsko-niemieckich. Piśmiennictwo polskie za 1995. Ausgewählte Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Polnisches Schrifttum 1995, „Inter Finitimos” 10, 1996, s. 41–63.
  • Z. Solak, Bibliografia selektywna stosunków polsko-niemieckich. Piśmiennictwo w Polsce za rok 1996. Ausgewählte Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Schrifttum in Polen 1996, „Inter Finitimos” 12, 1997, s. 50–72.
  • Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Ausgewählte Publikationen. Bibliografia stosunków polsko-niemieckich. Wybór publikacji 1997, Bearbeitet von Z. Solak, Jarosław Szymczyk, Osnabrück–Kraków 1998, fibre Verlag; Stow. Centrum Polsko-Niemieckie 8°, s. 55. (Inter Finitimos. Beiheft. Zeszyt specjalny 1/1998).
  • Bibliographie zu den deutsch-polnischen Beziehungen. Ausgewählte Publikationen. Bibliografia stosunków polsko-niemieckich. Wybór publikacji 1998, Bearbeitet von Christoph Schröder, Z. Solak, Osnabrück–Kraków 2000, fibre Verlag; Stow. Centrum Polsko-Niemieckie 8°, s. 62. (Inter Finitimos. Beiheft. Zeszyt specjalny 2/1999).
  • Bibliographie zur Geschichte der deutsch-polnischen Beziehungen. Bibliografia historii stosunków polsko-niemieckich 1999. Bearb. von Stanisław Jędryka, Christoph Schröder. Marburg 2003 Verlag Herder-Inst. 8° ss. XXX, 177. (Bibliographien zur Geschichte und Landeskunde Ostmitteleuropas) (Inter Finitimos. Wissenschaftlicher Informationsdienst deutsch-polnische Beziehungen. Bh. 3/2003).
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2000, oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 1/2, 2002, s. 107–148.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2001, oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, nr 1/2, 2003, s. 100–145.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2002, oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 21/22, nr 1/2, 2007, s. 81–122.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2003, oprac. A. Gruca. „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 21/22, nr 1/2, 2007, s. 147–192.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2004, oprac. A. Gruca. „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 21/22, nr 1/2, 2007, s. 193–247.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2005 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2007, druk 2008, s. 139–198.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2006 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. Anna Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2007, druk 2008, s. 139–198. Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2007 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. Anna Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2007, druk 2008, s. 139–198.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2008 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2007, druk 2008, s. 139–198.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2009 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2007, druk 2008, s. 139–198.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2010 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 23, 2013, s. 193–265.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2012 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 21, 2014, s. 247–314.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2013 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 33, 2015, s. 179–241.
  • Bibliografia historii wychowania, szkolnictwa i myśli pedagogicznej w Polsce za rok 2014 (z uzupełnieniami za lata poprzednie), oprac. A. Gruca, „Biuletyn Historii Wychowania”, [Nr] 34, 2016, s. 159–216[7].

Publikacje dotyczące Pracowni Bibliografii Bieżącej i jej pracowników (wybór) edytuj

  • J. Baumgart, Polska bibliografia historyczna, „Przegląd Historyczny” 38, 1948, s. 237–254.
  • J. Baumgart, Bibliografia polskiego piśmiennictwa historycznego w latach 1945–1965. Przegląd najważniejszych osiągnięć i postulaty na przyszłość, w: Druga ogólnokrajowa narada bibliografów, do druku przygot. Janina Pelcowa, Warszawa 1967, s. 89–106.
  • W. Frazik, S. Gąsiorowski, A. Gruca, Z. Solak, Problemy warsztatu bieżącej „Bibliografii Historii Polskiej”, w: Czwarta Ogólnokrajowa Narada Bibliografów. Warszawa 7–9 czerwca 1995. Referaty i dyskusja, Warszawa 1996, s. 235–242.
  • W. Bieńkowski, Erfahrungrn bei der Bearbeitung der Bibliografia historii polskiej (Bibliographie der polnischen Geschichte), w: Bibliographien zur Geschichte Ostmitteleuropas, red. Norbert Kersken, Marburg 1997, s. 21–26.
  • Z. Solak, Wiesław Bieńkowski (1926–1999), „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, R. 45, 2000, s. 9–15.
  • W. Bieńkowski, Bieżąca bibliografia historyczna w Polsce (przeszłość, dzień dzisiejszy, perspektywy), w: Książka i prasa w systemie komunikacji społecznej. Przeszłość, dzień dzisiejszy, perspektywy, pod red. Marii Judy, Lublin 2002, s. 27–34.
  • A. Gruca, Bibliograficzna baza danych do historii Europy Środkowo-Wschodniej, w: Przestrzeń informacji i komunikacji społecznej, pod red. Marii Kocójowej, Kraków 2004, s. 207–209.
  • R. Miknys, Zbigniew Solak (1953.01.28 – 2004.11.13), „Lietuvos Istorijos Metraštis” 2, 2004 [druk.: 2005], s. 242–247.
  • E. Ostrowska, Z żałobnej karty – Zbigniew Solak (1953–2004), „Krakowski Rocznik Archiwalny”, t. 11, 2005, s. 253–255.
  • K. Szymurowa, Zbigniew Solak (28 stycznia 1953 – 13 listopada 2004), „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, R. 50, 2005, s. 595–598.
  • R. Miknys, Zbigniew Solak (28 I 1953 – 13 XI 2004), „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, R. 52, 2007, s. 579–586.
  • J. Polonus, Trzy lata za piosenkę, „Źródło”, nr 48, 2007, s. 18.
  • J. Pilikowski, Z żałobnej karty, „Dziennik Polski” z 27 X 2008 r.
  • J. Pilikowski, Zbigniew Solak. Pożegnanie. 28 I 1953 – 13 XI 2004, „Gazeta Wyborcza”. Dodatek Gazeta w Krakowie z 27 X 2008 r., s. 8.
  • A. Gruca, Bibliografia historii polskiej – problemy warsztatu bieżącej bibliografii specjalnej, w: Bibliografia: Teoria – Praktyka – Dydaktyka, praca zbiorowa pod red. Jadwigi Woźniak-Kasperek i Mikołaja Ochmańskiego, Warszawa 2009, s. 167–173.
  • A. Gruca, Bibliografie historyczne w ocenie recenzentów, w: Bibliografia. Źródła – standardy – zasoby, praca zbior. pod red. Jerzego Franke, Warszawa 2013, s. 161–175.
  • S. Gąsiorowski, Wiesław Bieńkowski – bibliograf, w: Wiesław Bieńkowski 1926–1999. Materiały z posiedzenia naukowego w dniu 18 października 2010 r., red. tomu Rita Majkowska, Elżbieta Fiałek, Kraków 2014, s. 33–39, sum. s. 126.
  • Doktor Zbigniew Solak (1953–2004) a wzajemne poznanie Polski i Litwy. Życie i problematyka badawcza krakowskiego uczonego, pod red. S. Gąsiorowskiego, IH PAN, IPN KŚZpNP Warszawa–Kraków 2014, s. 214, tabl. 21, santr.
  • Zbigniew Solak (1953–2004). Życie zawodowe i naukowe, w: Doktor Zbigniew Solak (1953–2004) a wzajemne poznanie Polski i Litwy. Życie i problematyka badawcza krakowskiego uczonego, pod red. S. Gąsiorowskiego, IH PAN, IPN KŚZpNP Warszawa–Kraków 2014, s. 37–44, santr.
  • Bibliografia prac doktora Zbigniewa Solaka za lata 1980–2009. Zbigniew Solak. Bibliografia podmiotowa, oprac. S. Gąsiorowski, w: Doktor Zbigniew Solak (1953–2004) a wzajemne poznanie Polski i Litwy. Życie i problematyka badawcza krakowskiego uczonego, pod red. S. Gąsiorowskiego, IH PAN, IPN KŚZpNP Warszawa–Kraków 2014, s. 45–58.
  • Doktor Zbigniew Solak – bibliograf, w: Doktor Zbigniew Solak (1953–2004) a wzajemne poznanie Polski i Litwy. Życie i problematyka badawcza krakowskiego uczonego, pod red. S. Gąsiorowskiego, IH PAN, IPN KŚZpNP Warszawa–Kraków 2014, s. 77–85, santr.
  • A. Gruca, Bibliografia historii polskiej. Bilans siedemdziesięciolecia, w: Bibliografia. Historia, teoria, praktyka, red. Jadwiga Woźniak-Kasperek, Jerzy Franke, Warszawa 2016, s. 35–47[7]

Przypisy edytuj

  1. a b c d Wiesław Bieńkowski(1926-1999) jako bibliograf, „Bibliotheca Nostra. Śląski Kwartalnik Naukowy” (1), 2018, s. 79-91.
  2. a b c Lepszy Kazimierz (1904–1964) [online], Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN - Instytut Historii PAN [dostęp 2022-12-13] (pol.).
  3. A. Gruca, Bibliografia historii polskiej – problemy warsztatu bieżącej bibliografii specjalnej, w: Bibliografia: Teoria – Praktyka – Dydaktyka, praca zbiorowa pod red. Jadwigi Woźniak-Kasperek i Mikołaja Ochmańskiego, Warszawa 2009, s. 167–173
  4. a b Bieńkowski Wiesław (1926–1999) [online], Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN - Instytut Historii PAN [dostęp 2022-12-13] (pol.).
  5. Piotr Franaszek, Słowo wstępne, [w:] Celem nauki jest człowiek... : studia z historii społecznej i gospodarczej ofiarowane Helenie Madurowicz-Urbańskiej, 1999, s. 7-12.
  6. a b Anna Gruca, Przedmowa, [w:] BIBLIOGRAFIA HISTORII POLSKIEJ ZA ROK 2015, Warszawa 2018, XI, ISBN 978-83-65880-81-9.
  7. a b c d Pracownia Bibliografii Bieżącej [online], Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN - Instytut Historii PAN [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  8. RECENZJE I PRZEGLĄDY Anna Gruca, Nakładem własnym... Autorzy jako wydawcy swoich prac w Kra-kowie w dobie autonomii galicyjskiej, „Roczniki Biblioteczne” (53), 2009, s. 295-296.

Linki zewnętrzne edytuj