Wikipedia

Prefektura Gunma

Prefektura Gunma (jap. 群馬県 Gunma-ken) – prefektura w Japonii, w regionie Kantō, na wyspie Honsiu (Honshū). Jej stolicą jest miasto Maebashi[4]. Ma powierzchnię 6 362,28 km2 [1]. W 2020 r. mieszkały w niej 1 940 333 osoby, w 802 343 gospodarstwach domowych[2] (w 2010 r. 2 008 170 osób, w 755 297 gospodarstwach domowych)[5].

Prefektura Gunma
— prefektura —
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo  Japonia
Wyspa Honsiu
Region Kantō
Siedziba Maebashi
Kod ISO 3166-2 JP-10
Gubernator Ichita Yamamoto
Powierzchnia 6 362,28[1] km²
Populacja (2020)
• liczba ludności
1 940 333[2]
• gęstość 314 os./km²
Kod pocztowy 371-8570
Adres urzędu:
Maebashi, Ōtemachi 1-1-1
Symbole japońskie
Drzewo sosna Thunberga (Pinus thunbergii)
Kwiat azalia japońska (Rhododendron japonicum)
Ptak miedziany bażant japoński (Syrmaticus soemmerringii)
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Portal Japonia
Miasto Takasaki u zbiegu rzek: Karasu i Usui
Kusatsu Onsen
Rzeka Watarase w pobliżu miasta Kiryū
Park Narodowy Oze
Takasaki Kannon (Byakue Dai-Kannon) w Takasaki, wys. 41,8 m[3]
Harunafuji i jezioro kaldery Haruna

HistoriaEdytuj

Ślady działalności człowieka na tym terenie pojawiły się już w okresach paleolitu japońskiego: Jōmon i Yayoi (od ok. 12 000 p.n.e. do 300 n.e). Świadczy o tym m.in. stanowisko archeologiczne Iwajuku-iseki w dzielnicy Kasuke miasta Midori[6].

W VIII wieku wzniesiono pierwsze świątynie buddyjskie m.in. Ueno Kokubun-ji na terenie dzisiejszych miast Takasaki i Maebashi[6].

W 1333 roku, pochodzący z ówczesnej prowincji Kōzuke (obecnie prefektura Gunma), przywódca klanu Nitta, Yoshisada Nitta (1301–1338), stanął po stronie cesarza Go-Daigo i poprowadził wierne mu wojska na miasto Kamakura. Zdobył je, kończąc istnienie siogunatu Kamakura (od 1185 lub 1192 do 1333)[7][8][6].

W 1871 roku przeprowadzono reformę administracyjną – w ramach restauracji Meiji – likwidując system hanów (feudalnych domen) i utworzono prefektury, w tym prefekturę Gunma. W 1876 roku wprowadzono korekty, nadając prefekturze obecny kształt[6].

W 1872 roku rozpoczęły działalność, pod kontrolą rządu, zakłady jedwabnicze Tomioka Seishijō (Tomioka Silk Mill), utworzone w celu wprowadzenia modernizacji tej gałęzi przemysłu i rozpowszechnienia nowoczesnej technologii w Japonii[6].

W 1997 roku otwarcie połączenia linii super ekspresu Shinkansen[6].

GeografiaEdytuj

PołożenieEdytuj

Prefektura leży w centrum wyspy Honsiu ok. 100 km na północ od Tokio. Graniczy z prefekturami: Tochigi, Niigata, Saitama, Nagano i Fukushima[4].

Prawie dwie trzecie prefektury zajmują niskie i wysokie pasma górskie. Na granicach północnej i zachodniej znajdują się łańcuchy wysokich gór, a południowa część wychodzi na nizinę Kantō. Prefektura Gunma odznacza się bogactwem naturalnego piękna[9].

MiastaEdytuj

Miasta rangi -shi (ponad 50 tys. mieszkańców), jest ich 12:

oraz 15 mniejszych miast i 8 wiosek.

Podział administracyjnyEdytuj

1 stycznia 2021 r. w skład prefektury wchodziło 12 większych miast (shi), 15 mniejszych (miasteczek, machi) i 8 wsi (gmin wiejskich, mura)[10].

Nazwa Powierzchnia
(km2)[1]		 Ludność[2] Kod[a]
jednostki 		Powiat Mapa
Polska nazwa Rōmaji Kanji
  Annaka Annaka-shi 安中市 276,31 54 962 10211  
  Chiyoda Chiyoda-machi 千代田町 21,73 10 857 10523 Ōra  
  Fujioka Fujioka-shi 藤岡市 180,29 63 299 10209  
  Higashiagatsuma Higashiagatsuma-machi 東吾妻町 253,91 12 741 10429 Agatsuma  
  Isesaki Isesaki-shi 伊勢崎市 139,44 211 975 10204  
  Itakura Itakura-machi 板倉町 41,86 14 101 10521 Ōra  
  Kanna Kanna-machi 神流町 114,60 1 645 10367 Tano  
  Kanra Kanra-machi 甘楽町 58,61 12 481 10384 Kanra  
  Katashina Katashina-mura 片品村 391,76 3 994 10443 Tone  
  Kawaba Kawaba-mura 川場村 85,25 3 485 10444 Tone  
  Kiryū Kiryū-shi 桐生市 274,45 106 524 10203  
  Kusatsu Kusatsu-machi 草津町 49,75 6 070 10426 Agatsuma  
  Maebashi (stolica) Maebashi-shi 前橋市 311,59 332 332 10201  
  Meiwa Meiwa-machi 明和町 19,64 10 884 10522 Ōra  
  Midori Midori-shi みどり市 208,42 49 663 10212  
  Minakami Minakami-machi みなかみ町 781,08 17 233 10449 Tone  
  Naganohara Naganohara-machi 長野原町 133,85 5 102 10424 Agatsuma  
  Nakanojō Nakanojō-machi 中之条町 439,28 15 396 10421 Agatsuma  
  Nanmoku Nanmoku-mura 南牧村 118,83 1 612 10383 Kanra  
  Numata Numata-shi 沼田市 443,46 45 382 10206  
  Ōizumi Ōizumi-machi 大泉町 18,03 42 107 10524 Ōra  
  Ōra Ōra-machi 邑楽町 31,11 25 537 10525 Ōra  
  Ōta Ōta-shi 太田市 175,54 223 150 10205  
  Shibukawa Shibukawa-shi 渋川市 240,27 74 614 10208  
  Shimonita Shimonita-machi 下仁田町 188,38 6 583 10382 Kanra  
  Shintō Shintō-mura 榛東村 27,92 14 222 10344 Kitagunma  
  Shōwa Shōwa-mura 昭和村 64,14 6 962 10448 Tone  
  Takasaki Takasaki-shi 高崎市 459,16 373 218 10202  
  Takayama Takayama-mura 高山村 64,18 3 518 10428 Agatsuma  
  Tamamura Tamamura-machi 玉村町 25,78 36 073 10464 Sawa  
  Tatebayashi Tatebayashi-shi 館林市 60,97 75 335 10207  
  Tomioka Tomioka-shi 富岡市 122,85 47 470 10210  
  Tsumagoi Tsumagoi-mura 嬬恋村 337,58 8 861 10425 Agatsuma  
  Ueno Ueno-mura 上野村 181,85 1 128 10366 Tano  
  Yoshioka Yoshioka-machi 吉岡町 20,46 21 817 10345 Kitagunma  
Prefektura Gunma Gunma-ken 群馬県 6 362,28 1 940 333 10
* Miasta (shi) nie znajdują się w żadnym z powiatów.

GóryEdytuj

W przeszłości część obszaru dzisiejszej prefektury nazywała się Jōmō. Stąd trzy słynne góry: Akagi (1 828 m n.p.m.), Myōgi (1104) i Haruna (1 449), zwane są łącznie Jōmō Sanzan. Ta ostatnia to rozległy, uśpiony wulkan z licznymi szczytami. Na jednym z nich (centralnym) znajduje się jezioro Haruna i kopuła lawy o nazwie Harunafuji (1 390). Jezioro kaldery zamarza zimą, stając się popularnym miejscem do wędkowania pod lodem[11].

Na granicy prefektur Gunma i Nagano znajduje się wulkan Asama (2 568), który wybuchł ponownie w 2009 roku, a na granicy z prefekturą Niigata (pasmo gór Echigo) – góra Tanigawa (1 977), jedna ze „100 słynnych gór w Japonii”.

Na granicy z prefekturą Gifu, w łańcuchu gór Hida, wznosi się Hotaka (3 190).

Rzeki i jezioraEdytuj

  • Rzeki przepływające przez prefekturę: Tone (322 km, druga najdłuższa rzeka w Japonii, po Shinano, 367 km), Agano (210), Watarase (107), Tadami (145), Kanna (87), Agatsuma (76), Karasu (62), Kabura (59).
  • Jeziora: Haruna, Ōnuma
  • Sztuczne zbiorniki:
    • Okutone, utworzony przez zaporę Yagisawa na rzece Tone, jest ważnym źródłem tokijskiej wody wodociągowej[12];
    • Nozori, utworzony przez tamę Nozori na rzece Nakatsu;
    • Fujiwara, utworzony przez tamę Fujiwara na rzece Tone;
    • Kanna, utworzony przez tamę Shimokubo, spiętrzającą wody rzeki Kanna, na granicy z prefekturą Saitama;
    • Watarase-yūsuichi (zbiornik retencyjny) jest częścią rzeki Watarase, której dorzecze doznało poważnych szkód na przełomie XIX i XX wieku, spowodowanych zanieczyszczeniami z kopalni miedzi w Ashio (prefektura Tochigi) i powodziami[13][14].

Parki narodoweEdytuj

GospodarkaEdytuj

Dominuje przemysł włókienniczy, drzewny (wyroby drewniane, w tym meble, wyposażenie wnętrz, produkcja elementów do mieszkań) i spożywczy (m.in. tofu, marynaty, piwo, sake, wino, makarony). Prefektura pełni także rolę całorocznego zaplecza turystycznego dla Tokio. Umożliwia to rozwój małego i średniego biznesu, często opartego na tradycyjnym rzemiośle (np. produkcja lalek daruma i kokeshi[15].

Zakłady produkcji jedwabiu surowego w Tomioka (Tomioka Silk Mill) są jednym z pierwszych przykładów w przemyśle jedwabniczym wprowadzania nowoczesnej technologii pochodzącej z Francji, która umożliwiła masową produkcję wysokiej jakości surowego jedwabiu. Produkcję zakończono w 1987 roku, ale fabryczne maszyny do nawijania jedwabiu są zachowane w doskonałym stanie[9].

Przemysły: motoryzacyjny, elektryczny, elektroniczny, tworzyw sztucznych i odlewniczy nie tylko wykorzystują zaawansowane technologie, ale angażują się także w tworzenie branż nowej generacji[9].

Wśród produktów rolniczych najważniejsze to kapusta i konnyaku (konjac, „język diabła”). Około 90% japońskiego konnyaku pochodzi z prefektury Gunma[9].

EdukacjaEdytuj

Uczelnie (daigaku) i szkoły półwyższe (tanki-daigaku)Edytuj

  • Gunma University (Gunma Daigaku)
  • Gunma Paz University (Gunma Pāsu Daigaku)
  • Gunma Prefectural College of Health Sciences (Gunma Kenritsu Kenmin Kenkō Kagaku Daigaku)
  • Gunma Prefectural Women's University (Gunma Kenritsu Joshi Daigaku)
  • Gunma University of Health and Welfare (Gunma Iryō Fukushi Daigaku)
  • Ikuei Junior College (Ikuei Tanki-daigaku)
  • Jobu University (Jōbu Daigaku)
  • Kanto Gakuen University (Kantō Gakuen Daigaku)
  • Kiryu University (Kiryū Daigaku)
  • Kyoai Gakuen University (Kyōai Gakuen Maebashi Kokusai Daigaku; stow. ze Zjednoczony Kościół Chrystusa w Japonii)
  • Maebashi Institute of Technology (Maebashi Kōka Daigaku)
  • Meiwa Gakuen Junior College (Meiwa Gakuen Tanki-daigaku)
  • Niijima Gakuen Junior College (Niijima Gakuen Tanki-daigaku)
  • Takasaki City University of Economics (Takasaki Keizai Daigaku)
  • Takasaki University of Commerce (Takasaki Shōka Daigaku)
  • Takasaki University of Health and Welfare (Takasaki Kenkō Fukushi Daigaku)
  • Tokyo University of Social Welfare (Tōkyō Fukushi Daigaku)

TurystykaEdytuj

Prefektura popularna jest dzięki swoim gorącym źródłom – onsenom, m.in.: Kusatsu Onsen, Ikaho Onsen, Minakami Onsen, Manza Onsen (1800 m n.p.m.), a w sezonie zimowym – także licznym ośrodkom narciarskim.

Górskie rzeki są wykorzystywane do raftingu i kanioningu[b], a wytyczone szlaki do wędrówek pieszych i kolarstwa górskiego[16].

Miejsca godne zwiedzenia to m.in.:

KulturaEdytuj

  • W prefekturze popularna jest gra karciana jōmō-karuta, grają w nią dorośli i dzieci. Dotyczy wiedzy o prefekturze.
  • W prefekturze Gunma (w Isesaki) urodził się Mitsuru Adachi (ur. 1951), jeden z popularnych autorów mangi, znany m.in. dzięki: „Touch” i „H2”.

TransportEdytuj

KolejeEdytuj

  • Ekspresowe linie Shinkansen: Hokuriku, Jōetsu
  • Linie kolejowe: Agatsuma, Hachikō, Isesaki, Jōetsu, Jōmō, Jōshin, Kiryū, Koizumi, Nikkō, Ryōmō, Sano, Shin’etsu, Takasaki, Watarase Keikoku

Autostrady (płatne)Edytuj

  • Autostrady: Tōhoku (E4), Kan-Etsu (E17), Jōshin-Etsu (E18), Kita-Kantō (E50).

Drogi krajoweEdytuj

  • Numery dróg krajowych: 17, 18, 50, 120, 122, 144, 145, 146, 254, 291, 292, 353, 354, 405, 406, 407, 462.

UwagiEdytuj

  1. ↑ Każda jednostka samorządu terytorialnego w Japonii posiada przypisany unikalny kod używany do przetwarzania statystycznego i używany w statystykach
  2. ↑ Kanioning (z ang. canyoning) polega na pokonywaniu trasy w dół rzeki poprzez łączenie wędrówki pieszej, pływania, zsuwania się po kamieniach, skakania z wodospadów. Uczestnicy są wyposażeni w specjalne stroje, kaski, sprzęt ochronny i wspomagający; jedna z popularnych atrakcji w regionie Minakami, płn. części prefektury.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c Geospatial Information Authority of Japan 2021 ↓, s. 23.
  2. ↑ a b c Statistics Bureau of Japan 2021 ↓.
  3. ↑ Byakue Dai-Kannon (ang.). Gunma Prefectural Government, 2020. [dostęp 2021-01-28].
  4. ↑ a b 日本地図. Tokyo: Seibido Shuppan, 2018, s. 133, 162, 163. ISBN 978-4-415-11272-5.
  5. ↑ Statistics Bureau of Japan 2011 ↓, s. 19.
  6. ↑ a b c d e f 歴史 (jap.). 群馬県, 2017. [dostęp 2021-02-03].
  7. ↑ Jolanta Tubielewicz: Historia Japonii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 173. ISBN 83-04-01486-6.
  8. ↑ J.W. Hall: Japonia od czasów najdawniejszych do dzisiaj. Warszawa: PWN, 1979, s. 92. ISBN 83-06-00205-9.
  9. ↑ a b c d Overview of Gunma Prefecture (ang.). Department of Industrial Economic Affairs, Gunma Prefecture. [dostęp 2021-02-02].
  10. ↑ Geospatial Information Authority of Japan 2021 ↓, s. 92.
  11. ↑ Gunma Takasaki (ang.). Japan National Tourism Organization.. [dostęp 2021-01-29].
  12. ↑ Lake Okutone (ang.). Snow Country Tourist Area Association. [dostęp 2021-01-31].
  13. ↑ 渡良瀬遊水地について (jap.). WATARASEYUSUICHI. [dostęp 2021-01-28].
  14. ↑ Hatsuko Hoyano: Possibility and Necessity of the Integration of the Wise Use of Wetland into River Basin Management: the Case of Watarase-yusuichi (ang.). Seisa University, 2017. [dostęp 2021-01-28].
  15. ↑ Local industry of Gunma (ang.). Gunma Prefectural Office. [dostęp 2021-01-31].
  16. ↑ Outdoor Activities (ang.). japan-guide.com, 2021. [dostęp 2021-02-02].
  17. ↑ Toshio Hara: Message from Toshio Hara (ang.). Hara Museum of Contemporary Art, 2021. [dostęp 2021-01-29].

BibliografiaEdytuj

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Prefektura_Gunma&oldid=64580471”