Preriokur dwuczuby[4], cietrzew preriowy[5] (Tympanuchus cupido) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Narażony na wyginięcie.

Preriokur dwuczuby
Tympanuchus cupido[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Tokujący samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

grzebiące

Rodzina

kurowate

Podrodzina

bażanty

Plemię

Tetraonini

Rodzaj

Tympanuchus

Gatunek

preriokur dwuczuby

Synonimy
  • Tetrao Cupido Linnaeus, 1758[2]
Podgatunki
  • T. c. cupido (Linnaeus, 1758)
  • T. c. pinnatus (Brewster, 1885)
  • T. c. attwateri Bendire, 1893
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania:

jasno- i ciemnozielone: przed kolonizacją europejską
ciemnozielone: obecnie

Systematyka edytuj

Wyróżniono trzy podgatunki T. cupido[6][4]:

  • T. cupido cupidopreriokur dwuczubytakson wymarły[3], występował we wschodnich USA od Maine do Wirginii.
  • T. cupido pinnatuspreriokur długoczuby – południowo-centralna Kanada do północno-wschodniego Teksasu.
  • T. cupido attwateripreriokur wydmowy – południowo-wschodni Teksas.

Występowanie edytuj

Żyje na prerii północnoamerykańskiej, głównie w środkowej części USA. Dawniej jego zasięg występowania był dużo większy.

Lubi otwarte, trawiaste tereny. Czasem osiedla się na lotniskach np. w Michigan.

Cechy gatunku edytuj

Wielość ok. 45 cm. Kogut ma na szyi pomarańczowe worki, które nadyma podczas toków. Podwójny czub z piór na głowie oraz pomarańczowe gołe płaty skóry nad oczami. Ogon zaokrąglony. Skrzydła i plecy brązowo-czarno-białe. Brzuch czarno-biały. Kura podobna do koguta, lecz nie ma worków na szyi, czuba na głowie oraz gołej skóry nad oczami.

Gody edytuj

Na tokowiskach samce nadymają worki szyjne i wydają buczący dźwięk, chodząc pochylone.

Pożywienie edytuj

Pożywieniem preriokura dwuczubego są trawy, byliny, zboża, liście i owady.

Status i zagrożenia edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2020 roku uznaje preriokura dwuczubego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near threatened). Od 2004 roku był narażony (VU – vulnerable), a jeszcze wcześniej (od 1988 roku) miał on status gatunku najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji w 2004 roku szacowano na około 700 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji jest rosnący[3].

Podgatunek T. c. cupido wyginął wskutek nadmiernych polowań, ostatni osobnik umarł w 1932 roku na wyspie Martha’s Vineyard w stanie Massachusetts[7]. T. c. attwateri jest na skraju wyginięcia, a T. c. pinnatus jest szeroko rozpowszechniony, choć i on w niektórych stanach wyginął bądź jest zagrożony wyginięciem. Największym zagrożeniem dla ptaka jest człowiek. Polowania odbywają się nie tylko dla mięsa, ale również dla trofeów myśliwskich.

Przypisy edytuj

  1. Tympanuchus cupido, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Greater Prairie-chicken (Tympanuchus cupido). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-03)]. (ang.).
  3. a b c Tympanuchus cupido, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Tetraonini Leach, 1820 (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-30].
  5. Preriokur dwuczuby (Tympanuchus cupido) (Linnaeus, 1758). Avibase. [dostęp 2013-06-13].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pheasants, partridges, francolins. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-30]. (ang.).
  7. Greater Prairie-Chicken. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-08-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj