Prezydent Słowacji
Prezydent Słowacji (słow. Prezident Slovenskej republiky lub Prezidentka Slovenskej republiky[1]) – głowa państwa Republiki Słowackiej.
 Sztandar prezydenta Słowacji | |
| Obecny | |
VII.jpg)
| |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia | |
| Pierwszy | |
| Długość kadencji |
5 lat |
| Obecny | |
| Obecny od | |
| Siedziba | |
| Strona internetowa | |
Obecnym i piątym prezydentem Słowacji jest Zuzana Čaputová, która objęła urząd 15 czerwca 2019[2].
Oficjalna rezydencjaEdytuj
Oficjalną rezydencją prezydenta Słowacji jest Pałac Prezydencki w Bratysławie.
WyboryEdytuj
Prezydentem może zostać każdy obywatel Słowacji, który posiada pełnię praw wyborczych i najpóźniej w dniu wyborów ukończy 40. rok życia[3]. Prezydenta Słowacji wybiera się w bezpośrednich wyborach w tajnym głosowaniu na pięcioletnią kadencję[4], przy czym ta sama może pełnić funkcję prezydenta nie więcej niż dwie kadencje z rzędu[3]. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska ponad 50% głosów w pierwszej turze głosowania, druga tura odbywa się 14 dni później[4]. Jeżeli o urząd prezydenta ubiega się tylko jedna osoba, musi ona uzyskać co najmniej połowę ważnie oddanych głosów[4].
Jeżeli na urząd prezydenta wybrany zostanie deputowany do Rady Narodowej, członek rządu, sędzia, prokurator, członek sił zbrojnych i służb uzbrojonych lub przewodniczący i wiceprzewodniczący Najwyższego Urzędu Kontroli Republiki Słowackiej to przed objęciem stanowiska muszą się oni zrzec dotychczasowych funkcji[3].
Prezydent może rozwiązać Radę Narodową w przypadkach wymienionych w konstytucji Słowacji. Są to m.in. brak wyznaczenia rządu przez okres sześciu miesięcy lub poddanie Rządu Słowacji wotum nieufności[5]. Prezydent może również rozwiązać Radę Narodową, jeżeli zwołała ona referendum ludowe w sprawie odwołania prezydenta, w którym prezydent nie został odwołany[5][6].
Odwołanie ze stanowiskaEdytuj
Referendum ludoweEdytuj
Prezydenta Słowacji odwołać ze stanowiska może referendum ludowe. Referendum zwołuje się na wniosek 2/3 liczby deputowanych do Rady Narodowej[7].
Odpowiedzialność karnaEdytuj
Prezydenta można pociągnąć do odpowiedzialności karnej tylko i wyłącznie za umyślne naruszenie Konstytucji lub zdradę ojczyzny. Oskarżenie takie musi pochodzić od 3/5 wszystkich deputowanych do Rady Narodowej. Oskarżenie rozpatruje w pełnym składzie Sąd Konstytucyjny. Wyrok odwołujący prezydenta ze stanowisko oznacza również utratę możliwości ponownego ubiegania się o nie[8].
SukcesjaEdytuj
Słowacja
 Ustrój i polityka Słowacji Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Jeżeli urząd prezydenta zostanie opróżniony przed upływem kadencji, Przewodniczący Rady Narodowej zwołuje przedterminowe wybory prezydenckie. Do czasu zaprzysiężenia nowego prezydenta, jego obowiązki wykonuje Rząd Słowacji z premierem na czele oraz Przewodniczący Rady Narodowej. W tym przypadku, nowo wybrany prezydent zaprzysiężany jest w południe w dniu następującym po dniu ogłoszenia wyników[5][9].
Lista osób pełniących funkcję prezydentaEdytuj
| Prezydent | Kadencja | Partia polityczna | |||
|---|---|---|---|---|---|
| # | Portret | Imię i nazwisko | Od | Do | |
| – | 
|
Vladimír Mečiar[10] (1942–)
(tymczasowo)[11] |
1 stycznia 1993 | 2 marca 1993 | HZDS |
| 1 | 
|
Michal Kováč[10] (1930–2016) | 2 marca 1993 | 2 marca 1998 | HZDS |
| – |
|
Vladimír Mečiar[10] (1942–)
(tymczasowo)[12] |
2 marca 1998 | 30 października 1998 | HZDS |
| – | 
|
Ivan Gašparovič[10] (1941–)
(tymczasowo)[13] |
14 lipca 1998 | HZD | |
| – | 
|
Mikuláš Dzurinda[10] (1955–)
(tymczasowo)[14] |
30 października 1998 | 15 czerwca 1999 | HZD |
| – | 
|
Jozef Migaš[10] (1954–)
(tymczasowo)[13] |
Partia Demokratycznej Lewicy | ||
| 2 | 
|
Rudolf Schuster[10] (1934–) | 15 czerwca 1999 | 15 czerwca 2004 | SOP |
| 3 |
|
Ivan Gašparovič[10] (1941–) | 15 czerwca 2004 | 15 czerwca 2009 | HZD |
| (3) | 15 czerwca 2009 | 15 czerwca 2014 | Bezpartyjny | ||
| 4 | 
|
Andrej Kiska[10] (1963–) | 15 czerwca 2014 | 15 czerwca 2019 | bezpartyjny |
| 5 |
|
Zuzana Čaputová[10] (1973–) | 15 czerwca 2019 | teraz | Postępowa Słowacja |
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wersja damska, obowiązuje od zaprzysiężenia Zuzany Čaputovej.
- ↑ Słowacja: Zuzana Czaputova objęła urząd prezydenta, www.gazetaprawna.pl [dostęp 2020-05-22].
- ↑ a b c Artykuł 103 Konstytucji Słowacji.
- ↑ a b c Artykuł 101 Konstytucji Słowacji.
- ↑ a b c Artykuł 102 Konstytucji Słowacji.
- ↑ Artykuł 106 Konstytucji Słowacji.
- ↑ Artykuł 86 Konstytucji Słowacji.
- ↑ Artykuł 107 Konstytucji Słowacji.
- ↑ Artykuł 105 Konstytucji Słowacji.
- ↑ a b c d e f g h i j Political Leaders: Slovakia, www.rulers.org [dostęp 2020-05-22].
- ↑ Pełniący obowiązki prezydenta jako premier.
- ↑ P.o. prezydenta jako premier, od 14 VII 1998 wspólnie z Przewodniczącym Rady Narodowej.
- ↑ a b P.o. prezydenta jako Przewodniczący Rady Narodowej wspólnie z premierem.
- ↑ P.o. prezydenta jako premier, wspólnie z Przewodniczącym Rady Narodowej.