Procesja Świętej Krwi w Brugii

Procesja Przenajświętszej Krwi w Brugii (hol. Heilig Bloedprocessie, fr. Procession du Saint-Sang) – coroczna procesja w święto Wniebowstąpienia (40 dni po Wielkanocy)[1], prowadzona przez biskupa Brugii niosącego relikwię Krwi Świętej przechowywaną w bazylice Świętej Krwi.

Procesja Przenajświętszej Krwi w Brugii
Relikwia Świętej Krwi przechowywana w bazylice Świętej Krwi w Brugii
Scena wjazdu Thierry’ego Alzackiego z relikwią do miasta

W 2009 roku procesja została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[2].

Relikwia Krwi Świętej edytuj

Relikwia Krwi Świętej to według podań krew Chrystusa otarta po ukrzyżowaniu z jego ciała przez Józefa z Arymatei. Relikwia jest umieszczona w kryształowej fiolce, a ta wewnątrz niewielkiego szklanego naczynia ozdobionego na każdym końcu złotą koroną. Relikwia przechowywana jest w tabernakulum w ołtarzu bocznym, ale jest regularnie wynoszona do adoracji przez wiernych.

Według legendy relikwia ta została przywieziona do Brugii w czasie II wyprawy krzyżowej przez hrabiego flandryjskiego Thierry’ego Alzackiego, który otrzymał ją za przyzwoleniem patriarchy Jerozolimy z rąk króla Jerozolimy Baldwina III Jerozolimskiego[3]. 7 kwietnia 1150 roku hrabia przybył do Brugii i przekazał relikwie kościołowi – relikwia spoczęła w bazylice Świętej Krwi[3]. Jednak najstarsza wzmianka o relikwii Krwi Świętej w Brugii pochodzi z 1256 roku[4].

Bardziej prawdopodobne jest jednak, iż relikwia przybyła ze stolicy Bizancjum Konstantynopola, który w 1204 roku został zdobyty przez krzyżowców pod wodzą hrabiego flandryjskiego Baldwina IX[4]. W XII wieku relikwia Krwi Świętej, obok wielu innych relikwii Męki Pańskiej, miała być przechowywana w Kaplicy Marii pałacu Boukoleon w Konstantynopolu[4]. Najprawdopodobniej Baldwin IX przesłał relikwię Krwi Świętej do Flandrii, gdzie o władzę rywalizowały jego córki Joanna Flandryjska i Małgorzata II Flandryjska[4].

Historia procesji edytuj

Najprawdopodobniej relikwia była udostępniania do adoracji przez wiernych jeszcze przed 1291 – z którego to roku pochodzą najstarsze wzmianki o procesji[5].

Po 1303 roku pojawiły się opisy procesji obchodzącej mury miasta[5]. W 1310 roku rada miasta Brugii podjęła decyzję o połączeniu obchodów związanych z adoracją Krwi Świętej z corocznym dwutygodniowym targiem (od 23 kwietnia do 22 maja), co przyczyniło się do zwiększenia liczby uczestników procesji[5].

W 1310 roku papież Klemens V wydał bullę, w której nadawał odpust na pięć lat i 200 dni grzesznikom uczestniczącym pobożnie w procesji lub odwiedzającym bazylikę w ciągu 14 dni od przejścia procesji[6].

W XV i XVI wieku, obok tradycyjnych scen biblijnych, zaczęto odgrywać scenki świeckie m.in. z udziałem figur olbrzymów[5]. Od czasu zamieszek na tle religijnym, które towarzyszyły obchodom w 1578 roku, procesja nie opuszcza centrum miasta. W okresie rządów Kalwinistów w latach 1578–1584, kiedy procesja została zakazana, relikwia została ukryta w bezpiecznym miejscu. Procesja została wznowiona w XVII i XVIII wieku. Zakaz procesji został wprowadzony ponownie w okresie rządów francuskich w 1798–1819, a relikwia ukryta. W XIX wieku procesje ponownie kontynuowano.

Do 1969 roku procesja odbywała się rankiem w pierwszy poniedziałek po 2 maja[7]. W 1970 podjęto decyzję o przeniesieniu procesji na dzień święta Wniebowstąpienia (w 40. dniu od Zmartwychwstania Pańskiego), który jest w Belgii dniem wolnym od pracy[7]. Przyczyniło się to zwiększenia liczby uczestników – procesja przyciąga około 30-45 000 uczestników[7].

Opis procesji edytuj

Uroczystości rozpoczynają się mszą poranną w bazylice Świętej Krwi, po południu odbywa się uroczysta msza w katedrze Świętego Zbawiciela[6]. Procesja rozpoczyna się w południe i przechodzi ulicami Starego Miasta: Beurshal, Smedenstraat, Plac ‘t land, Luidzandstraat do katedry Świętego Zbawiciela, następnie przez Plac Simona Stevina, Mariastraat, Dijver, Wollestraat, rynek główny, Vlamingstraat, Kuipersstraat, Geldmundstraat, do Placu ‘t land, Smedenstraat i z powrotem do Beurshal[7].

Pochód składa się z czterech części – najpierw odtwarzane są sceny biblijne ze Starego i Nowego Testamentu, dalej scenki historyczne, a na końcu następują sceny adoracji relikwii[7]. Procesję otwierają policjanci, za którymi podążają bracia ze Szlachetnego Bractwa Krwi Świętej – wszyscy ubrani w czarne togi z emblematem pelikana karmiącego pisklę własną krwią[7]. Za nimi jadą jeźdźcy trzymający w rękach flagi. Sceny ze Starego Testamentu obejmują m.in. wygnanie Adama i Ewy z raju, procesje patriarchów i proroków Mojżesza, Eliasza, Jeremiasza i Izaaka[7]. Sceny z Nowego Testamentu przedstawiają żywot Chrystusa – od narodzin do zmartwychwstania[7]. Po nich odgrywany jest wjazd hrabiego Thierry’ego Alzackiego z relikwią do miasta[7]. Na końcu odgrywane jest 13 scen związanych z adoracją Krwi Świętej przez bractwa i władze miasta[7].

Przypisy edytuj

  1. Polski Komitet ds Unesco: Belgia [online], www.unesco.pl [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  2. UNESCO ICH: Procession of the Holy Blood in Bruges. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
  3. a b EDELE CONFRERIE VAN HET HEILIG BLOED: Tradition. [dostęp 2013-12-22]. (ang.).
  4. a b c d EDELE CONFRERIE VAN HET HEILIG BLOED: History. [dostęp 2013-12-22]. (ang.).
  5. a b c d EDELE CONFRERIE VAN HET HEILIG BLOED: History. [dostęp 2013-12-22]. (ang.).
  6. a b Andre de Vries: Flanders: A Cultural History. Oxford University Press, 2007, s. 127. ISBN 978-0-19-983733-5. [dostęp 2012-12-23].
  7. a b c d e f g h i j UNESCO: Nomination for inscription on the Representative List in 2009 (Reference No. 00263). [dostęp 2013-12-23]. (ang.).