Proterosuchidae – rodzina drapieżnych archozauromorfów z grupy Archosauriformes. Najwcześniejszym znanym przedstawicielem jest Archosaurus rossicus z końca permu Rosji. Jego skamieniałości wykazują co najmniej jedną cechę diagnostyczną Archosauriformes – obecność okna przedoczołowego. Większość dużych drapieżników późnego permu, takich jak gorgonopsy i Titanosuchidae, wymarła podczas wielkiego wymierania permskiego, jednak proterozuchidy przetrwały do wczesnego triasu. W tym okresie były już jednak rzadkie i wymarły ostatecznie pod koniec anizyku[1].

Proterosuchidae
Ilustracja
Archosaurus rossicus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

(bez rangi) Archosauriformes
Rodzina

Proterosuchidae
von Huene, 1914

Proterozuchidy były stosunkowo niewielkimi, smukłymi zwierzętami. Najlepiej poznany przedstawiciel tej grupy, Proterosuchus z wczesnego triasu RPA, mierzył około 1,5 m długości i prowadził półwodny tryb życia. Polował prawdopodobnie na niewielkie terocefale, dinocefale i Procolophonidae. Miał krótkie i rozstawione na boki kończyny. U proterozuchidów nie występował czwarty krętarz – cecha charakterystyczna dla wszystkich bardziej zaawansowanych Archosauriformes[2].

W 1933 roku Alfred Romer zaklasyfikował Proterosuchidae do grupy Eosuchia[3], zaliczanej obecnie do lepidozauromorfów[1], jednak w późniejszych pracach klasyfikował je wewnątrz Archosauria[4][5]. Obecnie są uznawane za najbardziej bazalnych przedstawicieli Archosauriformes (Archosauria sensu Benton, 1999)[1][2]. Niektóre analizy filogenetycznej sugerują, że mogą być grupą parafiletyczną[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c Michael J. Benton: Origin and Relationships of Dinosauria. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 7–19. ISBN 0-520-24209-2.
  2. a b Tetrapods of the Triassic. W: Michael J. Benton: Vertebrate Palaeontology. Wyd. trzecie. Blackwell Publishing, 2005, s. 138–141. ISBN 0-632-05637-1.
  3. Alfred S. Romer: Vertebrate Paleontology. Wyd. pierwsze. Chicago: University of Chicago Press, 1933.
  4. Alfred S. Romer: Vertebrate Paleontology. Wyd. drugie. Chicago: University of Chicago Press, 1945.
  5. Alfred S. Romer: Vertebrate Paleontology. Wyd. trzecie. Chicago: University of Chicago Press, 1966. ISBN 0-226-72488-3.
  6. Martín D. Ezcurra, Agustina Lecuona, Agustín Martinelli. A new basal archosauriform diapsid from the Lower Triassic of Argentina. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30 (5), s. 1433–1450, 2010. DOI: 10.1080/02724634.2010.501446. (ang.).