Prozoroki
Prozoroki (biał. Празарокі) – agromiasteczko (do 2008 r. wieś) na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, centrum sielsowietu Prozoroki.
.jpg) Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 2156 |
| Kod pocztowy |
211817 |
Położenie na mapie obwodu witebskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 55°17′25″N 28°12′58″E/55,290278 28,216111
| |
Historia edytuj
Prywatne miasto szlacheckie położone było w końcu XVIII wieku w województwie połockim[2].
W czasach zaborów folwark prywatny w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego[3].
W latach 1921–1945 folwark leżał w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim, w gminie Prozoroki.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 255 osób, 98 było wyznania rzymskokatolickiego, 23 prawosławnego a 134 mojzeszowego. Jednocześnie 105 mieszkańców zadeklarowało polską, 29 białoruską, 120 żydowską a 1 inną przynależność narodową. Było tu 36 budynków mieszkalnych[4]. W 1931 w 73 domach zamieszkiwały 473 osoby[5].
Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; znajdował się tu urząd pocztowy, który obsługiwał znaczną część gminy Prozoroki[6].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[7][8]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[9][10][11].
Do 1945 roku siedziba gminy Prozoroki.
Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.
W 1891 w Prozorokach urodził się Ignacy Bujnicki.
.jpg)
Parafia prawosławna edytuj
W Prozorokach działa parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła, należąca do dekanatu głębockiego eparchii połockiej i głębockiej Egzarchatu Białoruskiego Patriarchatu Moskiewskiego. Cerkiew parafialna została zbudowana w 1909 r.[12]
Parafia rzymskokatolicka edytuj
Prozoroki są siedzibą parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, w dekanacie głębockim diecezji witebskiej[13].
Uwagi edytuj
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy edytuj
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 82.
- ↑ Dużki, folwark, powiat dzisieński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 233.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 69.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 23.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1376.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
- ↑ Ustawa z dnia 31 grudnia 1945 r. o ratyfikacji podpisanej w Moskwie dnia 16 sierpnia 1945 r. umowy między Rzecząpospolitą Polską a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o polsko-radzieckiej granicy państwowej. Dz.U. z 1946 r. nr 2, poz. 5.
- ↑ Edmund Jan Osmańczyk: Encyklopedia ONZ i stosunków międzynarodowych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, s. 408. ISBN 83-214-0092-2.
- ↑ Глубокское благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-20]. (ros.).
- ↑ Catholic.by - Празарокі — парафія Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі [online], catholic.by [dostęp 2016-04-15].
Linki zewnętrzne edytuj
- Prozoroki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 68.