Prymitywizm (muzyka)
Prymitywizm – styl muzyczny, bazujący na prostocie formy i struktury materiału muzycznego, typowej dla folkloru i sztuki ludów pierwotnych[1].
W muzyce poważnej prymitywizm pojawił się w modernizmie, jako alternatywa dla zbyt wyrafinowanych kompozycji impresjonistów (głównie Debussy’ego i Ravela). Wykorzystywano proste melodie o charakterze ludowym, zbudowane wokół centralnego dźwięku na podłożu masywnych bloków harmonicznych poruszających się równolegle z mocnym efektem perkusyjnym. Ulubionym środkiem wyrazu było niemal obsesyjnie powtarzane ostinato oraz masywna orkiestracja z surowym brzmieniem. Inspirację czerpano z muzyki afrykańskiej, folkloru południowo-wschodniej Europy, azjatyckiej części Rosji i Bliskiego Wschodu[1][2].
Kompozytorami stosującymi prymitywizm byli Igor Strawinski (Święto wiosny)[1][3], Béla Bartók (Allegro barbaro)[1][4][5], Antonín Dvořák (Kwartet amerykański[a])[6]. Elementy prymitywizmu można znaleźć także u takich kompozytorów, jak George Enescu[7], Jean Sibelius[8], Carl Orff[9], Iannis Xenakis[10] i in.
Do prymitywizmu czasem zalicza się ambient i podobne mu nurty, gdzie linia melodyczna jest słabo rozbudowana; przedstawicielem jest m.in. Steve Roach.
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Kwartet skrzypcowy F-dur op. 96 nr 12, znany też jako Kwartet amerykański
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Chomiński 1990 ↓, s. 246-247.
- ↑ Machlis 1961 ↓, s. 154-155.
- ↑ Machlis 1961 ↓, s. 65.
- ↑ Machlis 1961 ↓, s. 103.
- ↑ Danielle Fosler-Lussier, A Compromised Composer. Bartók’s Music and Western Europe’s Fresh Start, University of California Press, 2007, s. 44, ISBN 978-0-520-93339-2, OCLC 173816785, via Project MUSE (ang.).
- ↑ David Beveridge, Sophisticated Primitivism: the Significance of Pentatonicism in Dvořák's American Quartet, „Current Musicology” (24), New York: Columbia University. Department of Music, 1977, s. 29-30, ISSN 0011-3735 (ang.).
- ↑ Noel Malcolm, Valentina Sandu-Dediu, Enescu, George [Enesco, Georges], Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.08793, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-11] (ang.).
- ↑ Fabian Dahlström, James Hepokoski, Sibelius, Jean [Johan] (Christian Julius), Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.43725, via Oxford University Press [dostęp 2020-10-11] (ang.).
- ↑ Chomiński 1990 ↓, s. 259.
- ↑ James Harley, The Electroacoustic Music of Iannis Xenakis, „Computer Music Journal” (vol 26, nr 1), MIT Press, 2002, s. 33, via Project MUSE [dostęp 2020-10-11] (ang.).
Bibliografia edytuj
- Józef Chomiński, Krystyna Wilkowska-Chomińska, Historia muzyki, t. 2, Kraków: olskie Wydawnictwo Muzyczne, 1990, s. 246-247, 259, ISBN 83-224-0383-6 (pol.).
- Joseph Machlis, Introduction to contemporary music, New York: W. W. Norton, 1961, s. 154-155, 65, 103, ISBN 978-0-393-09546-3 (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Primitivism [online], Free Music Dictionary [dostęp 2020-10-11] (ang.).