Przełęcz Graniczne
Przełęcz Graniczne (słow. Vreščovské sedlo, 755 m) – przełęcz położona w głównym grzbiecie Beskidu Żywieckiego, na granicy polsko-słowackiej (na Słowacji są to Beskidy Kysuckie). Znajduje się pomiędzy Skalanką (867 m) i Beskidem Granicznym (875 m)[1][2]. Znana jest też jest jako Przełęcz Wrzeszczowska. Nazwa pochodzi od wypływającego spod przełęczy potoku Wrzeszczówka. Nazwa Graniczne wynika z faktu położenia przełęczy na dawnej granicy polsko-węgierskiej, a obecnie polsko-słowackiej[3]
 Przełęcz Graniczne widziana z Rachowca (2018) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
755 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°29′14,5″N 18°57′47,3″E/49,487361 18,963139
| |
Przełęcz leży w głównym wododziałowym grzbiecie karpackim. Widać z niej Skalankę (867 m), Mały Rachowiec (840 m), Rachowiec (954 m), Oźną (952 m) oraz Beskid Graniczny[3]. W kierunku południowo-zachodnim (na słowacką stronę) od Przełęczy Graniczne odchodzi grzbiet z wierzchołkami Oselné i Firkova Kýčera. Wschodnie (polskie) stoki przełęczy opadają do doliny potoku Słanica. Przełęcz Graniczna jest najwyższą z przełęczy na terenie Zwardonia[1].
Historia edytuj
W przeszłości przez Przełęcz Graniczne, podobnie jak przez Przełęcz Przysłop, prowadził szlak handlowy z Polski na Węgry (tzw. „hawiarski”), którym m.in. transportowano sól na Węgry, a rudę żelaza do Polski. Pierwotnie właśnie tędy miała jeździć Galicyjska Kolej Transwersalna z Żywca do Czadcy, nim ostatecznie zdecydowano się ją poprowadzić u podnóża Rachowca przez Zwardoń i Przełęcz Zwardońską. Na przełęczy znajdowało się polsko-słowackie przejście turystyczne[3].
Szlaki turystyczne edytuj
Zwardoń – Skalanka – Kikula – Magura – Wielki Przysłop – Wielka Racza. 4:45 godz, z powrotem 4:15 godz.
Starý Košiar – Przełęcz Graniczne. 1:05 h, ↓ 55 min
Przypisy edytuj
- ↑ a b Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000. Kraków: Wyd. „Compass”, 2011. ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2012-01-10].
- ↑ a b c Stanisław Figiel, Piotr Krzywda: Beskid Żywiecki. Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006. ISBN 83-89188-59-7.