Przełęcz Ramzovska
Przełęcz Ramzovska[1] (cz. Ramzovské sedlo, historyczna nazwa niem. Ramsauer Sattel[2]) – przełęcz o wysokości 759 m n.p.m. na granicy Moraw i Śląska, w północno-wschodnich Czechach, w Sudetach Wschodnich, na granicy trzech pasm górskich o nazwach: Wysoki Jesionik (cz. Hrubý Jeseník), Góry Złote (cz. Rychlebské hory) i Hanušovická vrchovina, w obrębie gminy Ostružná, w osadzie Ramzová[3], pomiędzy szczytami gór Klín i Černava[4].
Zimowa panorama przełęczy Ramzovskiej (2010 rok) | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Wysokość |
759 m n.p.m. |
Pasmo |
Wysoki Jesionik |
Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°11′35,6″N 17°03′52,5″E/50,193222 17,064583 |
Charakterystyka edytuj
Nazwa przełęczy bierze się z położonej przy niej osady Ramzová[4][3]. Przełęcz Ramzovska to jedna z najpopularniejszych i najbardziej uczęszczanych przełęczy, położona na granicy trzech pasm górskich o nazwach: Wysoki Jesionik (cz. Hrubý Jeseník), Góry Złote (cz. Rychlebské hory) i Hanušovická vrchovina, pomiędzy szczytami gór Klín (szczyt położony w paśmie Góry Złote) i Černava (szczyt położony w paśmie Wysoki Jesionik)[4]. Na podstawie szczegółowej mapy Państwowego urzędu geodezyjnego o nazwie (cz. Český úřad zeměměřický a katastrální (CÚZK)) w Pradze punkt siodłowy przełęczy usytuowany jest w pobliżu przebiegającej szosy nr 369 Lipová-lázně – Olšany i ma wysokość 759 m n.p.m. oraz współrzędne geograficzne (50°11′35,6″N 17°03′52,5″E/50,193222 17,064583)[5]. Przy szosie tej znajduje się parking dla zmotoryzowanych turystów oraz przystanek linii autobusowej z połączeniem do Jesionika (cz. Jeseník) i Pragi[4]. Przez przełęcz przebiega również linia kolejowa nr 292 Šumperk – Karniów (cz. Krnov), z przystankiem Ramzová położonym na przełęczy[4]. Na przełęczy znajduje się punkt geodezyjny o wysokości 756,46 m n.p.m. oraz współrzędnych geograficznych (50°11′36,90″N 17°03′48,44″E/50,193583 17,063456), oddalony o około 80 m na północny zachód od punktu siodłowego[5]. Przełęcz jest zabudowana oraz wokoło odkryta, jest więc punktem widokowym, z perspektywą m.in. na górę Černava. Z przełęczy biorą swój początek drogi oraz ścieżki ze zlokalizowanymi na nich: szlakami turystycznymi, szlakami rowerowymi, ścieżką dydaktyczną oraz trasami narciarstwa biegowego[4][6]. Na przełęczy znajduje się skrzyżowanie turystyczne o nazwie Ramzová (parkoviště)[4]. Przy przełęczy, blisko drogi nr 369 znajduje się kaplica św. Rocha[7], a blisko przełęczy ma swoją siedzibę stacja Pogotowia Górskiego (cz. Stanice HS Ramzová)[8][4]. Przez przełęcz przebiega sieć napowietrznej linii przesyłowej prądu o napięciu (110 i 22) kV[4]. Na przełęczy znajduje się plac zabaw dla dzieci i dwa położone obok korty tenisowe[4]. Ponadto przy przełęczy znajduje się stacja kolejki linowej z osady Ramzová, otwartej w 1981 roku, która w dolnej części na górę Černava ma długość 1459 m z wyciągiem 4-krzesełkowym[9][4].
Wody edytuj
Grzbiet główny (grzebień) góry Pradziad, biegnący od przełęczy Skřítek do przełęczy Červenohorské sedlo oraz dalej do przełęczy Ramzovskiej jest częścią granicy Wielkiego Europejskiego Działu Wodnego, dzielącej zlewiska Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego[10][11] .
Przełęcz leży na tej granicy, na zlewiskach Morza Bałtyckiego (dorzecze Odry) na stoku północno-wschodnim oraz Morza Czarnego (dorzecze Dunaju) na stoku południowo-zachodnim[4][11] . Na stoku północno-wschodnim bierze swój początek potok o nazwie Ramzovský potok[4].
Ochrona przyrody edytuj
Część przełęczy na wschód od przebiegającej drogi nr 369 znajduje się w obrębie wydzielonego obszaru objętego ochroną o nazwie Obszar Chronionego Krajobrazu Jesioniki (cz. Chráněná krajinná oblast (CHKO) Jeseníky), a utworzonego w celu ochrony utworów skalnych, ziemnych i roślinnych oraz rzadkich gatunków zwierząt[4].
Z przełęczy wzdłuż czerwonego szlaku turystycznego utworzono ścieżkę dydaktyczną o nazwie (cz. NS S Koprníčkem na výlet Keprnickými horami) na trasie[4]:
- Ramzová – Červenohorské sedlo (z 13 stanowiskami obserwacyjnymi)[12]
Turystyka edytuj
Na przełęczy znajduje się baza infrastruktury turystycznej z hotelem górskim Andromeda[13] oraz pensjonatami Penzion Neubauer[14] i Turistická chata TJ Tesla Brno – Ramzová[15][4]. Ponadto na przełęczy, blisko przystanku kolejowego znajduje się restauracja z barem o nazwie Restaurace Ramzovské sedlo, mogąca pomieścić 50 gości[16] oraz nieco dalej inna restauracja o nazwie Restaurace Kaťuša[17][4]. Ponadto w osadzie Ramzová znajdują się w pobliżu przełęczy inne pensjonaty[18].
Kluczowym punktem turystycznym jest skrzyżowanie turystyczne położone na przełęczy o nazwie (cz. Ramzová (parkoviště)) z podaną na tablicy informacyjnej wysokością 762 m, od którego rozchodzą się szlaki turystyczne, szlak rowerowy, ścieżka dydaktyczna i trasy narciarstwa biegowego[4][6].
Szlaki turystyczne edytuj
Klub Czeskich Turystów (cz. Klub Českých Turistů) wytyczył z przełęczy trzy szlaki turystyczne na trasach[4]:
- Ramzová – góra Černava – Mračná hora – góra Šerák – przełęcz Sedlo pod Keprníkem – szczyt Keprník – Trojmezí – Keprník–JV – przełęcz Sedlo pod Vřesovkou – góra Červená hora – źródło Vřesová studánka – Červenohorské sedlo
- Ramzová – Petříkov – dolina rzeki Branná – Císařská chata – góra Palaš – Masyw Śnieżnika (cz. Králický Sněžník)
- Przełęcz Ramzovska – przystanek kolejowy Ramzová – góra Černava – Obří skály
Ponadto z przełęczy biegnie szlak spacerowy na trasie[4]:
Szlaki rowerowe edytuj
Przez przełęcz wyznaczono szlak rowerowy na trasie[4]:
- Adolfovice – dolina potoku Javořický potok – przełęcz Sedlo pod Javoříkem – góra Miroslav – góra Šerák – góra Obří skály – góra Černava – Ramzová – góra Klín – góra Klínec – góra Mramorový vrch – góra Kopřivný – góra Oblý vrch – góra Lví hora – góra Smrek – Luční vrch
Podjazdy drogowe[4] | ||||||
Lp. | Trasa | Oznaczenie | Długość km |
Różnica wysokości m |
Średnie nachylenie % |
Ilość pętlic drogowych |
1 | Lipová-lázně – przełęcz Ramzovska[19] | 369 | 8,2 | 272 | 3,3 | 0 |
2 | Hanušovice – przełęcz Ramzovska[20] | 369 | 18,8 | 363 | 1,9 | 0 |
Trasy narciarskie edytuj
W okresach ośnieżenia wzdłuż czerwonego szlaku turystycznego i szlaku rowerowego można skorzystać z wyznaczonych tras narciarstwa biegowego[6]. Na stokach pobliskiej góry Černava zlokalizowano również trasy narciarstwa zjazdowego, wchodzące w skład dwóch ośrodków narciarskich o nazwach (cz. Skiareál Bonera – Ramzová) oraz (cz. Ski arena R3 - Ramzová)[21][22][23].
Główne trasy narciarstwa zjazdowego z wyciągami z góry Černava[6] | |||||
Lp. | Trasa i oznaczenie | Długość trasy m |
Różnica wysokości m |
Rodzaj wyciągu | Długość wyciągu m |
1 | 1 | 340 | 120 | orczykowy | 500 |
2 | 1400 | 272 | 4-krzesełkowy[9] | 1459 | |
3 | 2 | 1300 | 272 | ||
4 | 6[a] | 3260 | 550 | 4-krzesełkowy[9] i 2-krzesełkowy[24] | 1459 i 1810 |
5 | 7[b] | 400 | 20 | orczykowy | 500 |
6 | Skiarena R3[b] | 560 | 90 | krzesełkowy | 560 |
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Jesioniki. Pradziad, Jeseník ↓, s. 2, (Masyw Keprníka, przełęcz Ramzovska).
- ↑ Geographische Namen in den Böhmischen Ländern. Wörterbuch. (R – Ramzovské sedlo) [online], waltersperling.de [zarchiwizowane z adresu 2009-02-23] (niem.).
- ↑ a b Ramzová (vesnice) [online], turistika.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Przełęcz Ramzovska (mapa turystyczna) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
- ↑ a b Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓, Produkty → ZABAGED dle ZM10 (Měřítko mapy 1:1880).
- ↑ a b c d Przełęcz Ramzovska (mapa tras narciarskich) 1:12 000 [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
- ↑ Ramzová – kaple sv. Rocha [online], turistika.cz [dostęp 2021-08-09] (cz.).
- ↑ Oksek Ramzová (Stanice HS Ramzová (762 m n.m.)) [online], horskasluzba.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ a b c Sedačková lanovka Ramzová – Čerňava, [w:] Lanové dráhy v České republice [online], lanove-drahy.cz [zarchiwizowane z adresu 2021-10-20] (cz.).
- ↑ Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech). ags.cuzk.cz ↓, Produkty → Vodstvo Základní mapy ČR.
- ↑ a b Hrubý Jeseník (mapa). dudisoft.eu ↓.
- ↑ Naučná stezka S Koprníčkem na výlet Keprnickými horami [online], sumperk.cz [zarchiwizowane z adresu 2015-12-08] (cz.).
- ↑ Hotel Andromeda - Ramzová [online], jeseniky.net [zarchiwizowane z adresu 2022-12-09] .
- ↑ Penzion Neubauer [online], booking.com [dostęp 2021-08-08] .
- ↑ Turistická chata TJ Tesla Brno - Ramzová [online], e-chalupy.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ Bar s restaurací, [w:] Chata Ramzovské sedlo [online], ramzova.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ Restaurace Kaťuša [online], findglocal.com [dostęp 2021-08-09] (cz.).
- ↑ Ubytování Ramzová [online], e-chalupy.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ Ramzovské sedlo od Lipovej (Czechy) (763 m n.p.m.) [online], altimetr.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-06-27] .
- ↑ Pomiar (podjazd Hanušovice – przełęcz Ramzovska) [online], pl.mapy.cz [dostęp 2021-08-08] .
- ↑ Ośrodek narciarski Ramzová [online], czechtrails.com [dostęp 2021-08-08] .
- ↑ Ski areál Ramzová [online], ceske-sjezdovky.cz [dostęp 2021-08-08] (cz.).
- ↑ Lyžařské středisko Bonera-Ramzová [online], jeseniky.net [zarchiwizowane z adresu 2023-03-17] (cz.).
- ↑ Sedačková lanovka Čerňava – Šerák, [w:] Lanové dráhy v České republice [online], lanove-drahy.cz [zarchiwizowane z adresu 2021-10-19] (cz.).
Bibliografia edytuj
- Piotr Banaszkiewicz , Jerzy Parzewski , Jesioniki, Góry Opawskie. Mapa turystyczna: skala 1:50 000, wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Kartograficzne „Compass”, 2019, ISBN 978-83-7605-941-9, OCLC 1150586280 (pol. • cz.).
- Waldemar Brygier i inni, Jesioniki. Pradziad, Jeseník: skala 1:40 000, wyd. 4, Wrocław: Studio Plan, 2017, ISBN 978-83-65689-75-7, OCLC 1036547484 (pol. • cz.).
- Chráněná Krajinná Oblast Jeseníky sever. Turistická a cykloturistická mapa 1:25 000, wyd. 1, Česká Lípa: Geodézie On Line, 2010 (Eurocart), ISBN 978-80-87380-17-8, OCLC 865043841 (cz.).
- Geoprohlížeč – ZÚ (Geoportal Czech), [w:] Český Úřad Zeměměřický a Katastrální [online], ags.cuzk.cz (cz.).
- Góry Złote (mapa turystyczna) 1:192 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol.).
- Hanušovická vrchovina (mapa turystyczna) 1:384 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol.).
- Historie jesenické přírody. (PDF), jeseniky.ochranaprirody.cz [zarchiwizowane 2021-11-13] (cz.).
- Hrubý Jeseník (mapa) (JPEG), dudisoft.eu [zarchiwizowane 2016-03-04] (cz.).
- Jeseníky – Praděd, Králický Sněžník. Turistická mapa 1:40 000, Zádveřice: SHOCart, 2018, ISBN 978-80-7224-736-3, OCLC 1103831608 (cz.).
- Wysoki Jesionik (mapa turystyczna) 1:192 000 [online], pl.mapy.cz (cz. • pol.).