Przełom (1944–1945)

polski dwutygodnik gadzinowy

Przełom – niemiecki gadzinowy polskojęzyczny dwutygodnik społeczno-polityczny wydawany przez Urząd Propagandy Generalnego Gubernatorstwa. Ukazywał się od kwietnia 1944 do stycznia 1945 w szczytowym momencie osiągając nakład 200 tysięcy egzemplarzy.

Przełom
Dewiza pisma:
Walczymy o pokój i socjalizm
Częstotliwość

dwutygodnik

Państwo

 Generalne Gubernatorstwo

Adres

Kraków

Tematyka

polityczno-społeczna

Język

polski

Pierwszy numer

kwiecień 1944

Ostatni numer

styczeń 1945

Redaktor naczelny

Jan Emil Skiwski

Stali współpracownicy

Feliks Burdecki
Jerzy de Nisau

Redaktorem naczelnym „Przełomu” był Jan Emil Skiwski. Oprócz Skiwskiego swoje teksty w dwutygodniku zamieszczali Feliks Burdecki i Jerzy de Nisau. „Przełom” szatą graficzną przypominał gazety podziemne i rozprowadzany był poprzez podrzucanie do skrzynek pocztowych oraz sprzedawany przez kolporterów na ulicach. Chodziło o to by stworzyć wrażenie, że jest to gazeta „czysto-polska” i nie jest wydawana przez Niemców.

Treścią „Przełomu” były teksty antykomunistyczne, nawołujące do wspólnej z Niemcami walki przeciwko Sowietom i wzywające do obrony substancji biologicznej narodu polskiego przed niemieckimi represjami, poprzez zaprzestanie antyniemieckiego sabotażu który zdaniem redaktorów pisma powodował niewspółmierne do efektów straty wśród ludności cywilnej. Artykuły publikowane w „Przełomie” prezentowały wartości pacyfistyczne, polskiego patriotyzmu oraz europejskiego federalizmu[1]. Środowiska tworzące pismo uznawały swoje podejście za najbardziej realistyczne wobec istniejącej sytuacji wojennej[1]. W piśmie nie było tekstów antypolskich, a autorom zdarzało się krytykować Niemców.

Piotr Kosmala określił „Przełom” najważniejszym organem polskich intelektualistów przekonanych o konieczności współpracy z okupującymi Polskę Niemcami (pośród innych wydawnictw prezentujących tę linię ideologiczną)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c Piotr Kosmala. Koncepcje europejskie Grupy „Przełomu” (1944–1945). „Politeja”. 7, s. 167–186, 2007. 

Bibliografia edytuj