Przewóz wojsk

Przewóz wojsk – rodzaj działalności wojskowej realizowany w ramach pomocniczych działań zbrojnych ; to zorganizowane przemieszczanie sił i środków za pomocą innych rodzajów transportu niż własny.

Przewozy wojsk mogą być realizowane transportem kolejowym, powietrznym i wodnym lub na przyczepach niskopodwoziowych. Stosuje się je zazwyczaj w ramach przegrupowania strategicznego. Należy dążyć do zachowania całości organizacyjnej przewożonych oddziałów i pododdziałów, z zachowaniem ich gotowości do prowadzenia walki po wyładowaniu.

Przewozy transportem kolejowym

Przewóz wojsk realizowany jest transportami operacyjnymi. To całopociągowy skład lub grupa wagonów użyte do przewozu oddziału lub pododdziału wojskowego wraz z wyposażeniem. Taki przewóz jest racjonalny na odległość powyżej 100 km. Na mniejsze odległości, przewóz wojsk wykonuje się z zasady sposobem kombinowanym. Stan osobowy oraz pojazdy kołowe przemieszcza się transportem drogowym, a sprzęt gąsienicowy przewożony jest transportem kolejowym.

Zaletą transportu kolejowego jest oszczędność zużycia paliwa oraz przebiegu resursu kilometrów środków bojowych przed kolejnym remontem. Charakteryzuje się dużym nasileniem w stosunkowo krótkim czasie, dużym zapotrzebowaniem na tabor kolejowy oraz urządzenia do zorganizowania załadowania i rozładowania, koniecznością współdziałania służb komunikacji wojskowej i cywilnej z dowództwem przewożonych oddziałów, potrzebą zachowania tajemnicy miejsc przeznaczenia. Wojskowy transport kolejowy to też pododdziały lub kilka pododdziałów podporządkowanych na czas trwania przewozu koleją jednemu dowódcy.

Przewozy transportem powietrznym

Transport lotniczy ma na celu szybką realizację przemieszczenia ludzi, sprzętu i zaopatrzenia do rejonu działań lub ich ewakuację. Priorytetowo wykorzystywany jest w następujących przypadkach:

• przewóz jednostek sił reagowania (w tym desantów);
• dowóz środków materiałowych dla wojsk w okrążeniu gdy nie ma możliwości wykorzystania innych rodzajów transportu;
• częściowej ewakuacji medycznej;
• innych przedsięwzięć ratowniczych w rejonach wystąpienia strat masowych, itp.

Przewozy transportem samolotowym lub śmigłowcowym mogą się też odbywać z udziałem środków transportowych państw sojuszniczych lub wyczarterowanych na międzynarodowym rynku przewoźników powietrznych i to głównie przy wykonywaniu wspólnych zadań w odległych obszarach zainteresowania. Transportem powietrznym mogą być przewożone pododdziały z wyposażeniem indywidualnym żołnierzy lub lekkim uzbrojeniem zbiorowym.

Przewozy transportem morskim

Transport morski jest stosowany do masowego przewozu wojsk, szczególnie ciężkiego sprzętu oraz środków zaopatrzenia. To przewóz okrętami lub statkami handlowymi wojsk, uzbrojenia i sprzętu wojskowego pomiędzy portami załadowania i wyładowania. Jest ważnym elementem systemu transportowego na poziomie strategicznym i operacyjnym. W niektórych przypadkach może też występować na poziomie taktycznym. W historii wojen blisko 90% przewozów odbyło się drogą morską. Polska infrastruktura komunikacji morskiej może być przydatna głównie do wyładowania lub załadowania wojsk koalicyjnych.

Bibliografia

• Leszek Elak: Podstawy działań taktycznych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2014. ISBN 978-83-7523-316-2.
• Ryszard Jakubczak (red.): Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa państwa. Warszawa: „Bellona”, 2003. ISBN 83-11-09744-5.
• Stanisław Koziej: Teoria sztuki wojennej. Warszawa: „Bellona”, 2011. ISBN 978-83-11-12122-5.
• Andrzej Polak, Jacek Joniak: Sztuka wojenna. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2014. ISBN 978-83-7523-273-8.
• Zbigniew Ściborek (red.): Działania taktyczne wojsk lądowych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 1995.
• Regulamin działań wojsk lądowych. Warszawa: Dowództwo Wojsk Lądowych, DWLąd. Wewn. 115/2008.
• Tymczasowa instrukcja o wojskowych transportach kolejowych. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Szt. Gen. 5/47.