Przewodniczący Izby Lordów
Przewodniczący Izby Lordów (ang. Leader of the House of Lords) – stanowisko rządowe i równocześnie parlamentarne istniejące w systemie politycznym Wielkiej Brytanii. Zadaniem przewodniczącego jest dbanie o to, aby program polityczny rządu, w szczególności projekty ustaw pochodzące od partii lub koalicji rządzącej, były we właściwy sposób procedowane na forum Izby. Podstawowym służącym temu instrumentem jest ustalanie porządku obrad Izby, stanowiące najważniejszą kompetencję przewodniczącego.
![]() Symbol Parlamentu Wielkiej Brytanii | |
Obecny przewodniczący | |
![]() Natalie Evans, przewodnicząca Izby Lordów | |
Stanowisko | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
1721 |
Pierwszy przewodniczący | |
Obecny przewodniczący | |
Obecny od |
14 lipca 2016 |
Siedziba | |
Strona internetowa |
Wielka Brytania
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Wielkiej Brytanii Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Monarcha
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
| |
Portal ![]() |
UprawnieniaEdytuj
Podobnie jak w przypadku Izby Gmin, w Izbie Lordów oprócz przewodniczącego istnieje osobne stanowisko spikera. Podział kompetencji między tymi funkcjami jest nieco odmienny w obu izbach (Spiker Izby Gmin ma większy wpływ na przebieg obrad niż jego odpowiednik w Izbie Lordów, gdzie z kolei większymi prerogatywami dysponuje Przewodniczący), lecz w obu przypadkach można powiedzieć, iż zadania Przewodniczącego koncentrują się na określaniu programu pracy izby, z kolei Spiker zajmuje się bardziej bieżącym sterowaniem przebiegiem obrad. Ponadto Przewodniczący wypełnia pewne funkcje ceremonialne, m.in. odczytuje okolicznościowe stanowiska Izby przyjęte na różne okazje, np. gratulacje czy podziękowania.
Powoływanie i pozycja politycznaEdytuj
Przewodniczący Izby Lordów jest mianowany przez premiera Wielkiej Brytanii na identycznych zasadach jak inni członkowie rządu i odpowiada wyłącznie przed nim - sama Izba nie ma wpływu na obsadę tego stanowiska, nie jest też w stanie w żaden sposób rozliczać Przewodniczącego z jego pracy. Aby umożliwić Przewodniczącemu zasiadanie w Gabinecie, zwyczajowo otrzymuje on jedną z tzw. synekur, czyli dawnych stanowisk rządowych, obecnie mających znaczenie wyłącznie ceremonialne. Najczęściej jest to funkcja Lorda Przewodniczącego Rady, Lorda Tajnej Pieczęci lub Kanclerza Księstwa Lancaster. Przewodniczący musi być również członkiem Izby, co w praktyce oznacza, iż urząd ten zarezerwowany jest dla parów dożywotnich lub parów dziedzicznych (trzecia grupa członków Izby, lordowie duchowni, jest wyłączona ze sprawowania funkcji politycznych z uwagi na pełnione stanowiska w Kościele Anglii).
Lista przewodniczącychEdytuj
- 1721 – 1730 : Charles Townshend, 2. wicehraba Townshend
- 1730 – 1742 : ?
- 1742 – 1744 : John Carteret, 2. baron Carteret
- 1744 – 1756 : Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle
- 1756 – 1757 : William Cavendish, 4. książę Devonshire
- 1757 – 1762 : Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle
- 1762 – 1763 : John Stuart, 3. hrabia Bute
- 1763 – 1765 : ?
- 1765 – 1766 : Charles Watson-Wentworth, 2. markiz Rockingham
- 1766 – 1770 : Augustus FitzRoy, 3. książę Grafton
- 1770 – 1782 : ?
- 1782 – 1782 : Charles Watson-Wentworth, 2. markiz Rockingham
- 1782 – 1783 : William Petty, 2. hrabia Shelburne
- 1783 – 1783 : William Bentinck, 3. książę Portland
- 1783 – 1789 : Thomas Townshend, 1. wicehrabia Sydney
- 1789 – 1790 : Francis Osborne, 5. książę Leeds
- 1790 – 1801 : William Grenville, 1. baron Grenville
- 1801 – 1803 : Thomas Pelham, 2. baron Pelham
- 1803 – 1806 : Robert Jenkinson, 2. baron Hawkesbury
- 1806 – 1807 : William Grenville, 1. baron Grenville
- 1807 – 1827 : Robert Jenkinson, 2. hrabia Liverpool
- 1827 – 1828 : Frederick Robinson, 1. wicehrabia Goderich
- 1828 – 1830 : Arthur Wellesley, 1. książę Wellington
- 1830 – 1834 : Charles Grey, 2. hrabia Grey
- 1834 – 1834 : William Lamb, 2. wicehrabia Melbourne
- 1834 – 1835 : Arthur Wellesley, 1. książę Wellington
- 1835 – 1841 : William Lamb, 2. wicehrabia Melbourne
- 1841 – 1846 : Arthur Wellesley, 1. książę Wellington
- 1846 – 1852 : Henry Petty-Fitzmaurice, 3. markiz Lansdowne
- 1852 – 1852 : Edward Stanley, 14. hrabia Derby
- 1852 – 1855 : George Hamilton-Gordon, 4. hrabia Aberdeen
- 1855 – 1858 : Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville
- 1858 – 1859 : Edward Stanley, 14. hrabia Derby
- 1859 – 1865 : Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville
- 1865 – 1866 : John Russell, 1. hrabia Russell
- 1866 – 1868 : Edward Stanley, 14. hrabia Derby
- 1868 – 1868 : James Harris, 3. hrabia Malmesbury
- 1868 – 1874 : Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville
- 1874 – 1876 : Charles Gordon-Lennox, 6. książę Richmond
- 1876 – 1880 : Benjamin Disraeli
- 1880 – 1885 : Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville
- 1885 – 1886 : Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury
- 1886 – 1886 : Granville Leveson-Gower, 2. hrabia Granville
- 1886 – 1892 : Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury
- 1892 – 1894 : John Wodehouse, 1. hrabia Kimberley
- 1894 – 1895 : Archibald Primrose, 5. hrabia Rosebery
- 1895 – 1902 : Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury
- 1902 – 1903 : Spencer Cavendish, 8. książę Devonshire
- 1903 – 1905 : Henry Petty-Fitzmaurice, 5. markiz Lansdowne
- 1905 – 1908 : George Robinson, 1. markiz Ripon
- 1908 – 1916 : Robert Crewe-Milnes, 1. markiz Crewe
- 1916 – 1924 : George Curzon, 1. markiz Curzon
- 1924 – 1924 : Richard Haldane, 1. wicehrabia Haldane
- 1924 – 1925 : George Curzon, 1. markiz Curzon
- 1925 – 1929 : James Gascoyne-Cecil, 4. markiz Salisbury
- 1929 – 1931 : Charles Cripps, 1. baron Parmoor
- 1931 – 1931 : Rufus Isaacs, 1. markiz Reading
- 1931 – 1935 : Douglas Hogg, 1. wicehrabia Hailsham
- 1935 – 1935 : Charles Vane-Tempest-Stewart, 7. markiz Londonderry
- 1935 – 1938 : Edward Wood, 3. wicehrabia Halifax
- 1938 – 1940 : James Stanhope, 7. hrabia Stanhope
- 1940 – 1940 : Thomas Inskip, 1. wicehrabia Caldecote
- 1940 – 1940 : Edward Wood, 3. wicehrabia Halifax
- 1940 – 1941 : George Lloyd, 1. baron Lloyd
- 1941 – 1942 : Walter Guinness, 1. baron Moyne
- 1942 – 1945 : Robert Gascoyne-Cecil, wicehrabia Cranborne
- 1945 – 1951 : Christopher Addison, 1. wicehrabia Addison
- 1951 – 1957 : Robert Gascoyne-Cecil, 5. markiz Salisbury
- 1957 – 1960 : Alexander Douglas-Home, 14. hrabia Home
- 1960 – 1963 : Quintin Hogg, 2. wicehrabia Hailsham
- 1963 – 1964 : Peter Carington, 6. baron Carrington
- 1964 – 1968 : Frank Pakenham, 7. hrabia Longford
- 1968 – 1970 : Edward Shackleton, baron Shackleton
- 1970 – 1973 : George Jellicoe, 2. hrabia Jellicoe
- 1973 – 1974 : David Hennessy, 3. baron Windlesham
- 1974 – 1976 : Malcolm Shepherd, 2. baron Shepherd
- 1976 – 1979 : Fred Peart, baron Peart
- 1979 – 1981 : Christopher Soames, baron Soames
- 1981 – 1983 : Janet Young, baronessa Young
- 1983 – 1988 : William Whitelaw, 1. wicehrabia Whitelaw
- 1988 – 1990 : John Ganzoni, 2. baron Belstead
- 1990 – 1992 : David Waddington, baron Waddington
- 1992 – 1994 : John Wakeham, baron Wakeham
- 1994 – 1997 : Robert Gascoyne-Cecil, wicehrabia Cranborne
- 1997 – 1998 : Ivor Richard, baron Richard
- 1998 – 2001 : Margaret Jay, baronessa Jay of Paddington
- 2001 – 2003 : Gareth Williams, baron Williams of Mostyn
- 2003 – 2007 : Valerie Amos, baronessa Amos
- 2007 – 2008 : Catherine Ashton, baronessa Ashton of Upholland
- 2008 – 2010 : Janet Royall, baronessa Royall of Blaisdon
- 2010 – 2013 : Thomas Galbraith, 2. baron Strathclyde
- 2013 – 2014 : Jonathan Hill, baron Hill of Oareford
- 2014 – 2016 : Tina Stowell, baronessa Stowell of Beeston
- od 2016 : Natalie Evans, baronessa Evans of Bowes Park
Linki zewnętrzneEdytuj
- Opis stanowiska na stronie Parlamentu Wielkiej Brytanii (ang.) [dostęp 2011-07-30]