Przylep (Zielona Góra)

część Zielonej Góry

Przylep[1] (niem. Schertendorf[2]) – część miasta i osiedle administracyjne Zielonej Góry położona nad rzeką Łącza. Do końca 2014 była największą wsią leżącą na terenie gminy Zielona Góra.

Przylep
Osiedle Zielonej Góry
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Miasto

Zielona Góra

Dzielnica

Nowe Miasto

W granicach Zielonej Góry

od 1 stycznia 2015

SIMC

0917477

Strefa numeracyjna

68

Tablice rejestracyjne

FZ

Położenie na mapie Zielonej Góry
Mapa konturowa Zielonej Góry, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Przylep”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Przylep”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Przylep”
Ziemia51°58′12″N 15°26′58″E/51,970000 15,449444

W Przylepie znajduje się trawiaste lotnisko Zielona Góra-Przylep z siedzibą Aeroklubu Ziemi Lubuskiej a także przystanek kolejowy. Funkcjonują tu Zespół Edukacyjny nr 6 oraz parafia św. Antoniego.

Na terenie Przylepu działają liczne zakłady produkcyjne z różnych branż. Do najbardziej znanych należą m.in. WGM i Masterchem – producenci opakowań, salon i serwis Mercedesa, spedycja Rossner oraz Szkółka Drzew i Krzewów Ozdobnych Przylep.

Swoją siedzibę ma tu Towarzystwo Sportowe Przylep, klub piłkarski założony w 1946 roku i występujący w zielonogórskiej B-klasie.

Liczba ludności edytuj

  • 2006 – 2772
  • 2007 – 2778
  • 2008 – 2813
  • 2009 – 2855
  • 2010 – 2877
  • 2011 – 2960
  • 2012 – 2985
  • 2013 – 3026

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z roku 1400, wymieniając jako właściciela wsi Siegmunda von Lesslau. Po rodzie Lesslau Przylep należał do rodu Landeskronów. W XVII wieku Melchior Landeskron oskarżył w 1662 roku 85-letnią wiejską znachorkę Kliche o podpalenie swojej karczmy. Ta, torturowana, wskazała na dwie inne kobiety, te zaś na kolejne. Spośród 22 oskarżonych w procesach „czarownic zielonogórskich” część uznana za czarownice została spalona na wzgórzu zwanym Mauseberg (obecnie Górą Mystka).

Położony nad Złotą Łączą Przylep posiadał cztery młyny wodne. W latach 1860–1885 zbudowano brukowaną drogę łącząca wieś z Zieloną Górą, a w 1870 roku uruchomiono biegnącą tędy linię kolejową i stację.

W 1908 roku Przylep posiadał jeszcze 12 ha winnic, które miały opinię bardzo dobrych i wydajnych.

W latach 1974–1975 szwedzka firma Byggproduktion AG wybudowała w Przylepie kombinat przetwórstwa mięsnego, o którym pisano, że był jednym z „największych w Europie”. Przedsiębiorstwo połączono z działającymi w Zielonej Górze zakładami mięsnymi, miało za zadanie obsługę przetwórstwa w dawnych województwach zielonogórskim i gorzowskim. Zakłady Mięsne Przylep działały do 1994, rok później sytuacja finansowa firmy była tak zła, że zdecydowano się na ogłoszenie upadłości. Upadły zakład przejął 15 Narodowy Fundusz Inwestycyjny, produkcję zawieszono, a obiekty popadły w ruinę[3].

Filia Groß-Rosen edytuj

Od października 1944 niedaleko wsi istniał obóz KL Schertendorf będący jedną z filii obozu koncentracyjnego Groß-Rosen. Przebywali w nim Żydzi, w większości pochodzący z Węgier, pracujący w Zielonej Górze (wówczas niem. Grünberg) przy budowie wagonów kolejowych dla firmy Beuchelt&Co. Pod koniec lutego 1945 obóz ewakuowano, a jego więźniowie trafili do KL Bergen-Belsen[4][5].

Zabytki edytuj

  • Kościół parafialny pw. św. Antoniego, powstały w 1947 z dawnej sali tanecznej[6].
  • Dzwonnica neogotycka z XIX wieku

Przypisy edytuj

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  2. Ziemia Lubuska. ziemialubuska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-14)]. [dostęp 2013.03.19]
  3. Rzeczpospolita, Ekonomia, O losach firmy zdecydowały sklepy, 8 stycznia 1996
  4. Filie obozu KL Groß-Rosen. Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy. [dostęp 2009-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-21)].
  5. Abraham Kajzer, Za drutami śmierci, Wałbrzych: Muzeum Gross-Rosen, 2013, ISBN 978-83-89824-09-7.
  6. Strona parafii w Przylepie. [dostęp 2015-01-05].