Psałterzysta
Psałterzysta – w liturgii osoba, odpowiedzialna za wykonywanie śpiewów międzylekcyjnych. Zwana także psalmistą lub kantorem psalmu.
Historia edytuj
Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego psałterzystą lub psalmistą nazywa kantora, wykonującego psalm między czytaniami. Historia powierzała mu śpiewanie wersetów psalmów podczas liturgii Słowa.
W starożytności na określenie psalmisty używano terminu lector. Nie oznacza to jednak, że psalm był recytowany. Miało to wyrażać głęboki związek zachodzący między odśpiewanym psalmem responsoryjnym i odczytanym tuż przed nim fragmentem Pisma Świętego[1]. W liturgii hebrajskiej funkcję tę pełnił kantor. Śpiewał on jednak nie tylko psalmy, lecz także prowadził inne śpiewy podczas liturgii. W liturgii synagogalnej rozwinął się responsoryjny sposób wykonywania psalmów przez kantora. W liturgii świątynnej śpiewakami-kantorami dopuszczonymi do śpiewu blisko ołtarza, byli lewici i to dopiero po ukończeniu 20 roku życia. Okres przygotowania do pełnienia tej posługi trwał aż przez pięć lat i dokonywał się pod okiem doświadczonych mistrzów. W śpiewach religijnych poza świątynią dopuszczano do śpiewu także wysokie głosy chłopców. Wówczas nie dopuszczano do śpiewu niewiast[2]. W języku łacińskim istnieje termin zarówno psalmista, jak i psalterista. Tym drugim słowem nazywano duchownych, których obowiązkiem było śpiewanie psalmów podczas sprawowania liturgii godzin. Dokumenty Stolicy Apostolskiej na określenie funkcji kantora psalmu w liturgii Mszy św. używają terminu „psalmista”[3].
Miejsce w czasie liturgii edytuj
W czasie procesji wejścia, psałterzysta idzie wraz z innymi lektorami. Przy ołtarzu zajmuje miejsce blisko ambony. Po czytaniu podchodzi do ambony i wykonuje psalm responsoryjny, a następnie czyni skłon i odchodzi. W razie konieczności wykonuje też aklamację przed Ewangelią (może to uczynić także kantor, bądź schola)[4].
Uwagi[5][4] edytuj
- Zarówno psalmu, jak i aklamacji nie powinien wykonywać organista.
- Psalm jest śpiewem solowym i psałterzysta powinien wykonywać go sam. Jeżeli wykonuje go więcej osób, powinni zadbać o to, aby tekst był zrozumiale przekazany wiernym.
- Psałterzysta powinien śpiewać psalm z ambony, natomiast aklamację przed Ewangelią z innego miejsca.
- Psalmistą może być dowolna osoba, nie musi to być duchowny bądź ministrant.
Przypisy edytuj
- ↑ Psałterzysta - śpiewak liturgiczny [online], niedziela.pl [dostęp 2020-12-07] (pol.).
- ↑ Instytut Gość Media, Psałterzysta w historii i we współczesnych dokumentach Kościoła [online], liturgia.wiara.pl, 26 września 2007 [dostęp 2020-12-07].
- ↑ Kantor psalmu, psałterzysta, psalmista [online], Vademecum Liturgiczne, 6 kwietnia 2016 [dostęp 2020-12-07] (pol.).
- ↑ a b Psałterzysta [online], lso.diecezja.elk.pl [dostęp 2020-12-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-27].
- ↑ Psałterzysta [online], www.oaza.pl [dostęp 2020-12-07].