Pszczelarstwo

rzemiosło zajmujące się hodowlą pszczół

Pszczelarstworzemiosło (pierwotnie rolnicze) zajmujące się hodowlą pszczół, wywodzące się od bartnictwa. Odmiennym pojęciem jest pszczelnictwo, czyli nauka o pszczelarstwie.

Pszczoły utrzymywane są w ulach. Zbiór uli nazywany jest pasieką. W zależności od stosowanej gospodarki pasiecznej rozróżnia się pasieki stacjonarne i pasieki wędrowne. Pasieki wędrowne są przewożone w okresie wiosennym i letnim w miejsca zbierania pożytku i są jednym z podstawowych sposobów zapylania dużych upraw takich roślin jak rzepak czy gryka. Produkują miód także ze spadzi (iglastej, liściastej).

Hodowla pszczół jest zajęciem wymagającym całorocznego nakładu pracy.

Rocznie pszczelarz może przeciętnie pozyskać od jednej rodziny ok. 8–10 kg[1] miodu i ok. 1 kg wosku. Zapotrzebowanie rodziny pszczelej na pyłek: 30 kg[2], na miód: 90 kg[1].

Historia pszczelarstwa

edytuj
 
Zbieracze miodu na liczącym 6000 lat malowidle jaskiniowym (Hiszpania)
 
Pszczelarstwo w Tacuinum Sanitatis Casanatensis (XIV wiek)
 
Pszczelarz podczas pracy przy ulu z ramką w rękach

Współczesność

edytuj

Obecnie pszczoła miodna zasiedla wszystkie ekosystemy występujące na świecie, oprócz biegunów i rejonów podbiegunowych, gdzie nie występują rośliny nektaro- i pyłkodajne. Szacuje się, że na świecie w pasiekach utrzymywanych jest ok. 100 mln rodzin pszczelich, a drugie tyle żyje w stanie dzikim[4]. We współczesnej gospodarce człowieka pszczoła miodna, to przede wszystkim zapylacz roślin uprawnych, przyczyniający się do plonowania lub znacznego wzrostu plonowania uprawianych roślin owadopylnych. Ocenia się, że działalność zapylająca pszczoły miodnej przynosi roczny dochód rzędu 250 mld euro[4].

Pszczelarstwo w Polsce

edytuj

W Polsce liczba rodzin pszczelich w 2024 wynosiła 2,42 mln, a liczba pszczelarzy 99,2 tys. Wg raportu „Stan pszczelarstwa w Polsce w 2024 r.” opracowanego przez Piotra Semkiwa z Instytutu Ogrodnictwa - Zakład Pszczelnictwa w Puławach kondycja pszczelarstwa jest dobra ale problemy ekonomiczne wpływają na zmianę nastrojów w branży pszczelarskiej. Rozwój z tendencją spadkową jest spowodowany niską rentownością, trudnościami ze zbytem produktów z powodu silnej konkurencji tańszych produktów z zagranicy[5].


Przypisy

edytuj
  1. a b Wanda Ostrowska, Gospodarka pasieczna, ISBN 83-907013-7-5.
  2. Jerzy Makowicz, Jak zakładać i prowadzić pasiekę, ISBN 83-09-01175-X.
  3. Jean Claude Fredouille, Guy Rachet, Maria Chołdyk: Cywilizacje śródziemnomorskie. Leksykon. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 2007, s. 651. ISBN 978-83-245-7566-4.
  4. a b Adam Roman, Pszczoły i ludzie [online], Archeologia Żywa, 12 czerwca 2018 [dostęp 2020-01-05] (pol.).
  5. Raport o stanie polskiego pszczelarstwa. Nasz dziennik.pl, 2025-05-04. [dostęp 2025-05-05]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj