Ptolemeusz II Filadelfos
 |
Ten artykuł od 2011-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Ptolemeusz II Filadelfos, Ptolemaios II Filadelfos – gr. basileus Ptolemaios II Theos Philadelphos II – król Ptolemeusz II Bóg miłujący siostrę, egip. Ptulmis Userkare Meriamon (urodzony w 308 p.n.e. na wyspie Kos zmarł w 246 p.n.e. w Egipcie) – drugi władca Egiptu z dynastii Ptolemeuszy, panował w latach 283–246 p.n.e. Syn Ptolemeusza I Sotera i Bereniki I, mąż Arsinoe I i Arsinoe II, ojciec Ptolemeusza III Euergetesa, Lizymacha i Bereniki[1]. Panował od 285 roku p.n.e., początkowo wspólnie z ojcem, a od 283 p.n.e. samodzielnie. W latach 277–270 p.n.e. wspólnie z Arsinoe II.
| ||
 Ptolemeusz II i Arsinoe II na oktadrachmie | ||
| ||
| władca starożytnego Egiptu | ||
| Okres | od 283 p.n.e. do 246 p.n.e. | |
| Dane biograficzne | ||
| Dynastia | Ptolemeusze | |
| Data i miejsce urodzenia | 308 p.n.e. Kos | |
| Data śmierci | 246 p.n.e. | |
| Ojciec | Ptolemeusz I Soter | |
| Matka | Berenika I | |
| Żona | 1. Arsinoe I, 2. Arsinoe II | |
| Dzieci | Ptolemeusz III Euergetes, Lizymach, Berenika | |
Wychowanek wybitnych uczonych swoich czasów: filozofa Stratona z Lampsakos, poety i gramatyka Filetasa z Kos i pierwszego kustosza (zarządcy) Biblioteki Aleksandryjskiej, filologa Zenodota z Efezu.
Pierwsze lata rządów Ptolemeusza II nacechowane były walką o utrwalenie swojej władzy z przyrodnimi braćmi: nieznanym z imienia synem Eurydyki – który wzniecił bunt na Cyprze i został zgładzony, Argaiosem – który został posądzony o spisek przeciwko władcy i stracony, Ptolemeuszem Keraunosem – który znalazł schronienie na dworze króla Macedonii i Tracji Lizymacha, i Magasem – pełniącym funkcję namiestnika Cyrenajki, który w 274 p.n.e. ogłosił się królem tej prowincji.
W 279 p.n.e. powróciła do Egiptu po ucieczce z Macedonii siostra Ptolemeusza II – Arsinoe II, która w krótkim czasie doprowadziła do wypędzenia pierwszej żony króla Arsinoe I i sama zajęła jej miejsce w 277 p.n.e. Małżeństwo brata i siostry odbiło się głośnym echem w całym świecie greckim, wywołując wiele niepochlebnych opinii i komentarzy, w tym poety Sotadesa, który krytykę władcy przypłacił życiem.
Na arenie międzynarodowej, dążąc do osłabienia pozycji Macedonii, Ptolemeusz zorganizował sieć sojuszy i wywołał wojny syryjskie, które nie przyniosły mu jednak oczekiwanych sukcesów. Utrzymywał przyjacielskie stosunki z Rzymem i Kartaginą, a w pierwszej wojnie punickiej zachował neutralność, występując nawet z postulatem mediacji. Prowadził aktywną, wielokierunkową politykę zagraniczną.
Ptolemeusz był zręcznym administratorem oraz organizatorem życia gospodarczego i kulturalnego kraju, mecenasem nauki i sztuki. Dla przekształcenia dawnego państwa faraonów w nowoczesną monarchię hellenistyczną energicznie wprowadzał gospodarkę pieniężną w ostatnim kraju śródziemnomorskim, który dotąd jej jeszcze w pełni nie posiadał. Usilnie rozwijał też przy pomocy fachowców rolnictwo, podejmując prace nawadniające i podnosząc wydajność ziemi oraz aklimatyzując nowe gatunki roślin i zwierząt[2].
Za jego czasów Aleksandria zaczęła odgrywać wielką rolę jako ośrodek kulturalny Egiptu i świata helleńskiego. Do jego dworu należeli tacy poeci jak Teokryt i Kallimach z Cyreny, a także wspomniany Sotades. Również za jego panowania w Aleksandrii dokonano na grecki przekładu Starego Testamentu określanego jako Septuaginta.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Walbank 1984 ↓, s. 482, 488.
- ↑ A. Świderkówna: Hellenika – wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta. Warszawa: PIW, 1973, s. 120.
BibliografiaEdytuj
- F.W. Walbank: The Cambridge Ancient History, Volume 7, Part 1: The Hellenistic World. Wyd. 2. Cambridge: Cambridge University Press, 1984. ISBN 0-521-23445-X. (ang.)