European Rugby Champions Cup

(Przekierowano z Puchar Heinekena)

European Rugby Champions Cup – najwyższy poziom międzynarodowych klubowych rozgrywek rugby union w Europie. W obecnej formie turniej organizowany jest od 2014 roku, jako kontynuacja istniejącego w latach 1995–2014 Pucharu Heinekena. W rozgrywkach uczestniczą kluby z krajów grających w Pucharze Sześciu Narodów reprezentujących trzy ligi: Top 14, Premiership oraz United Rugby Championship.

European Rugby Champions Cup
Heineken Champions Cup
2022/2023
Państwo

 Anglia
 Francja
 Irlandia
 Włochy
 Szkocja
 Walia

Dyscyplina

rugby union

Organizator rozgrywek

European Professional Club Rugby

Data założenia

 • 1995 (Puchar Heinekena)
 • 2014 (European Rugby Champions Cup)

Założyciel

European Rugby Cup

Poprzednia nazwa

Puchar Heinekena

Prezes

Simon Halliday

Rozgrywki
Liczba drużyn

24

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Francja Tuluza

Obecny zwycięzca

Francja Tuluza (2024)

Najwięcej zwycięstw

Francja Tuluza (6)

Strona internetowa

Historia

edytuj

Puchar Heinekena

edytuj

Rozgrywki zostały zorganizowane z inicjatywy federacji rugby pięciu krajów: Irlandii, Walii, Włoch, Rumunii i Francji, które w tym celu zawiązały organizację European Rugby Cup. W pierwszym sezonie, 1995/1996, wzięło udział 12 drużyn, a zwycięstwo odniósł francuski klub Tuluza. Drużyny rywalizowały początkowo w czterech trzyzespołowych grupach, których zwycięzcy awansowali do półfinałów[1]. W kolejnym sezonie do rozgrywek dołączyły drużyny z Anglii i Szkocji, zabrakło natomiast drużyny rumuńskiej. Liczbę drużyn powiększono do 20 (skład grup zmieniono z 3 na 5 zespołów, a fazę play-off inaugurowano na etapie ćwierćfinałów)[2]. W następnym sezonie w fazie grupowej wprowadzono kołowy system gier (każda para drużyn w grupie rozgrywała mecz i rewanż)[3]. W sezonie 1998/1999 ponownie nie uczestniczyły drużyny z Anglii (liczba drużyn w rozgrywkach zmniejszyła się do 16)[4].

Od sezonu 1999/2000, gdy powróciły do pucharu drużyny angielskie, format rozgrywek ustalił się na dłuższy czas. Brały w nich udział 24 drużyny, po 6 angielskich i francuskich, 10 z Celtic League (Pro12), zaś zasady kwalifikacji 2 pozostałych były zmienne[5]. W pierwszym etapie drużyny były podzielone na 6 czterozespołowych grup, w których mecze rozgrywano systemem kołowym. W fazie play-off rozpoczynającej się od ćwierćfinałów (do których awansowali zwycięzcy grup i dwie najlepsze drużyny z drugich miejsc) decydował pojedynczy mecz[6].

European Rugby Champions Cup

edytuj

Począwszy od co najmniej 2007 roku pomiędzy federacjami narodowymi a organizatorami krajowych rozgrywek ligowych – angielskiej Premiership i francuskiej Ligue Nationale de Rugby – narastał konflikt[7][8]. Tamtejsze kluby podnosiły zarzuty o złą dystrybucję zysków i niesprawiedliwy system kwalifikacji[7][8][9][10][11][12]. Francuskie kluby kilkakrotnie groziły opuszczeniem rozgrywek[7][10], w 2012 roku zapowiadając stworzenie wraz z Anglikami alternatywnych zawodów po sezonie 2013/2014[10]. W efekcie negocjacji prowadzonych pomiędzy udziałowcami prowadzącej Puchar Heinekena spółki European Rugby Cup Ltd. zawarto porozumienie, na mocy którego jego strony powołały nową instytucję European Professional Club Rugby, a Puchar Heinekena został zastąpiony przez European Rugby Champions Cup. Liczbę uczestniczących w nim zespołów ograniczono do 20, zmieniono także reguły kwalifikacji. Wprowadzono zasadę podziału zysku po 1/3 dla klubów z każdej z lig. Porozumienie zawarto na okres co najmniej ośmiu lat[13].

W rozgrywkach uczestniczyło 20 klubów. Automatyczny awans uzyskiwało 19:

  • siedem zespołów z ligi Pro14 (najlepsze kluby z czterech krajów uczestniczących w lidze – Irlandii, Szkocji, Walii i Włoch, oraz trzy kolejne najlepsze kluby)
  • sześć najlepszych zespołów z ligi Top 14
  • sześć najlepszych zespołów z ligi Premiership

Reguły przyznawania ostatniego, 20 miejsca w rozgrywkach, były zmienne. W sezonie 2017/2018 rywalizację o nie toczyły cztery drużyny (kolejne najlepsze dwie drużyny z Pro14 i po jednej z Top 14 i Premiership)[14].

W fazie grupowej drużyny dzielono na pięć czterozespołowych grup, które grały każdy z każdym po dwa mecze (u siebie i na wyjeździe). Zwycięzcy grup oraz trzy najlepsze drużyny z drugich miejsc awansowały do fazy pucharowej. W niej rozgrywano ćwierćfinały, półfinały i finał (w każdej rundzie po jednym meczu, bez rewanżu)[15].

W 2020 podjęto decyzję o zwiększeniu liczby uczestników do 24 (po ośmiu z każdej ligi) i zmianie formatu[16].

Obecny format rozrywek (2021/2022)

edytuj

Kwalifikacje

edytuj

Począwszy od sezonu 2020/2021 w rozgrywkach uczestniczą 24 kluby – po osiem najlepszych klubów z każdej ligi (United Rugby Championship – tu bez uwzględniania zespołów z Południowej Afryki, Top 14 i Premiership). Miejsce ósmej drużyny ze swojej ligi może zająć zwycięzca poprzedniego sezonu European Rugby Challenge Cup, o ile w lidze nie zostanie sklasyfikowany na miejscu dającym mu awans[17].

Turniej

edytuj

Kluby dzieli się na cztery koszyki w zależności od pozycji bądź etapu, na którym zakończyły rozgrywki w swoich ligach. Zwycięzca poprzedniego sezonu Champions Cup, o ile nie znalazł się w czołowej dwójce ligi, zostaje automatycznie przesunięty do pierwszego koszyka. Drużyny są rozlosowywane do dwóch grup po dwanaście zespołów, po trzy z każdego koszyka (przy czym każda z innej ligi). W fazie grupowej każda drużyna rozgrywa cztery mecze z dwoma przeciwnikami z innych lig (drużyna z 1 koszyka z drużynami z 4 koszyka, drużyna z 2 z drużynami z 3, drużyna z 3 z drużynami z 2 i drużyna z 4 z drużynami z 1). Osiem najlepszych drużyn każdej grupy awansuje do fazy pucharowej, trzy kolejne do 1/8 finału równoległych rozgrywek European Rugby Challenge Cup. Faza pucharowa składa się z rozgrywanego w formie dwumeczu 1/8 finału oraz ćwierćfinałów, półfinałów i finału, w których o rozstrzygnięciu decyduje tylko jedno spotkanie[18].

Od początku istnienia do reorganizacji w 2014 rozgrywki nosiły nazwę Pucharu Heinekena, która pochodziła od głównego sponsora – holenderskiego koncernu Heineken. W 2014 wprowadzono nazwę European Rugby Champions Cup. W 2018 podpisano nową umowę partnerską z Heinekenem i na kolejne cztery sezony rozgrywki przyjęły komercyjną nazwę Heineken Champions Cup[19].

Finały rozgrywek

edytuj

Lista finałów rozgrywek[20]:

Sezon Zwycięzca Wynik Finalista Data Stadion Publiczność
Puchar Heinekena
1995/1996   Tuluza 21:18   Cardiff 1996-01-07 7 stycznia 1996(dts)   Cardiff Arms Park, Cardiff 21 800
1996/1997   Brive 28:9   Leicester Tigers 1997-01-25 25 stycznia 1997(dts)   Cardiff Arms Park, Cardiff 41 664
1997/1998   Bath 19:18   Brive 1998-01-31 31 stycznia 1998(dts)   Stade Chaban-Delmas, Bordeaux 36 500
1998/1999   Ulster 21:6   Colomiers 1999-01-30 30 stycznia 1999(dts)   Lansdowne Road, Dublin 49 000
1999/2000   Northampton Saints 9:8   Munster 2000-05-27 27 maja 2000(dts)   Twickenham, Londyn 68 441
2000/2001   Leicester Tigers 34:30   Stade Français 2001-05-19 19 maja 2001(dts)   Parc des Princes, Paryż 44 000
2001/2002   Leicester Tigers 15:9   Munster 2002-05-25 25 maja 2002(dts)   Millennium Stadium, Cardiff 74 000
2002/2003   Tuluza 22:17   Perpignan 2003-05-24 24 maja 2003(dts)   Lansdowne Road, Dublin 28 600
2003/2004   Wasps 27:20   Tuluza 2004-05-20 20 maja 2004(dts)   Twickenham, Londyn 73 057
2004/2005   Tuluza 18:12   Stade Français 2005-05-22 22 maja 2005(dts)   Murrayfield, Edynburg 51 326
2005/2006   Munster 23:19   Biarritz 2006-05-20 20 maja 2006(dts)   Millennium Stadium, Cardiff 74 534
2006/2007   Wasps 25:9   Leicester Tigers 2007-05-20 20 maja 2007(dts)   Twickenham, Londyn 81 076
2007/2008   Munster 16:13   Tuluza 2008-05-24 24 maja 2008(dts)   Millennium Stadium, Cardiff 74 500
2008/2009   Leinster 19:16   Leicester Tigers 2009-05-23 23 maja 2009(dts)   Murrayfield, Edynburg 66 523
2009/2010   Tuluza 21:19   Biarritz 2010-05-22 22 maja 2010(dts)   Stade de France, Saint-Denis 78 962
2010/2011   Leinster 33:22   Northampton Saints 2011-05-21 21 maja 2011(dts)   Millennium Stadium, Cardiff 72 456
2011/2012   Leinster 42:14   Ulster 2012-05-19 19 maja 2012(dts)   Twickenham, Londyn 81 774
2012/2013   Tulon 16:15   Clermont 2013-05-18 18 maja 2013(dts)   Aviva Stadium, Dublin 50 148
2013/2014   Tulon 23:6   Saracens 2014-05-24 24 maja 2014(dts)   Millennium Stadium, Cardiff 67 578
European Rugby Champions Cup
2014/2015   Tulon 24:18   Clermont 2015-05-02 2 maja 2015(dts)   Twickenham, Londyn 56 622
2015/2016   Saracens 21:9   Racing 92 2016-05-14 14 maja 2016(dts)   Parc Olympique Lyonnais, Lyon 58 017
2016/2017   Saracens 28:17   Clermont 2017-05-13 13 maja 2017(dts)   Murrayfield, Edynburg 55 272
2017/2018   Leinster 15:12   Racing 92 2018-05-12 12 maja 2018(dts)   San Mamés, Bilbao 52 282
2018/2019[21]   Saracens 20:10   Leinster 2019-05-11 11 maja 2019(dts)   St James’ Park, Newcastle upon Tyne 51 930
2019/2020[22]   Exeter Chiefs 31:27   Racing 92 2020-10-17 17 października 2020(dts)   Ashton Gate, Bristol
2020/2021[23]   Tuluza 22:17   Stade Rochelais 2021-05-22 22 maja 2021(dts)   Twickenham, Londyn 10 000
2021/2022[24]   Stade Rochelais 24:21   Leinster 2022-05-28 28 maja 2022(dts)   Stade Vélodrome, Marsylia ...
2022/2023[25]   Stade Rochelais 27:26   Leinster 2023-05-20 20 maja 2023(dts)   Aviva Stadium, Dublin ...
2023/2024[26]   Tuluza 31:22   Leinster 2024-05-25 25 maja 2024(dts)   Tottenham Hotspur Stadium, Londyn 61 531

Gracze roku

edytuj

Organizatorzy rozgrywek od 2010 przyznają na zakończenie sezonu tytuł gracza roku. W kolejnych latach otrzymywali go[27]:

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Toulouse Win Inaugural Tournament. www.ercrugby.com. [dostęp 2018-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-01)]. (ang.).
  2. Brive the Champions [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-01] (ang.).
  3. Bath Crowned Champions [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-29] (ang.).
  4. Irish Eyes Smiling [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-01] (ang.).
  5. Qualification Process [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-18] (ang.).
  6. Key Tournament Rules [online], www.ercrugby.com [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-11-23] (ang.).
  7. a b c Paul Rees, French clubs withdraw threat to down Heineken [online], guardian.co.uk, 10 stycznia 2007 [dostęp 2017-03-30] (ang.).
  8. a b Anglo-French breakaway plan from rugby Heineken Cup not ideal: IRB chief Brett Gosper, „South China Morning Post”, 20 września 2013 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2015-11-18] (ang.).
  9. Alasdair Reid, Scots approach Welsh proposal with caution, „The Daily Telegraph”, 8 września 2008 [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-26] (ang.).
  10. a b c Chris Foy, European civil war: English and French clubs pull out of Heineken Cup and pledge to go it alone, „Daily Mail”, 10 września 2013 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-01] (ang.).
  11. Sim Thomas, Analysis: Does English TV deal spell end of Heineken Cup? [online], Wales Online, 14 września 2012 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] (ang.).
  12. Gerry Thornley, European Cup’s unique sense of occasion wins out despite final flaws, „The Irish Times”, 2 maja 2015 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-03] (ang.).
  13. European Rugby statement [online], www.therugbypaper.co.uk, 10 kwietnia 2014 [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-13] (ang.).
  14. Qualification, European Rugby Champions Cup [online], www.epcrugby.com [dostęp 2017-03-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-01-17] (ang.).
  15. Champions Cup Rules [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-08] (ang.).
  16. New EPCR tournament formats agreed for 2020/21 season. European Professional Club Rugby, 2020-09-02. [dostęp 2020-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-03)].
  17. Qualification. European Professional Club Rugby. [dostęp 2021-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-20)]. (ang.).
  18. Rules. European Professional Club Rugby. [dostęp 2021-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-14)]. (ang.).
  19. Heineken returns as Champions Cup title partner [online], www.epcrugby.com, 4 czerwca 2018 [dostęp 2018-07-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-27] (ang.).
  20. Champions of Europe [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-17] (ang.).
  21. Saracens lift third Heineken Champions Cup after victory over Leinster. European Professional Club Rugby, 2019-05-11. [dostęp 2019-05-11].
  22. Exeter Chiefs secure first Heineken Champions Cup after dramatic success over Racing 92. European Professional Club Rugby, 2020-10-17. [dostęp 2020-10-18].
  23. Toulouse claim fifth star after Heineken Champions Cup final success over La Rochelle. European Professional Club Rugby, 2021-05-22. [dostęp 2021-05-22].
  24. Retiere the hero as Stade Rochelais lift the Heineken Champions Cup. European Professional Club Rugby, 2022-05-28. [dostęp 2022-05-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-30)].
  25. La Rochelle stun Leinster to retain Heineken Champions Cup. European Professional Club Rugby, 2023-05-20. [dostęp 2023-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-19)].
  26. Investec Champions Cup final: Stade Toulousain lift sixth title after extra-time win. European Professional Club Rugby, 2024-05-25. [dostęp 2024-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-26)].
  27. EPCR European Player of the Year [online], www.epcrugby.com [dostęp 2018-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-17] (ang.).
  28. Goode named EPCR European Player of the Year 2019. European Professional Club Rugby, 2019-05-11. [dostęp 2019-05-11].
  29. Sam Simmonds named EPCR European Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2020-10-17. [dostęp 2020-10-18].
  30. Antoine Dupont named EPCR European Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2021-05-22. [dostęp 2021-05-23].
  31. Josh van der Flier scoops European Player of the Year award. European Professional Club Rugby, 2022-05-31. [dostęp 2022-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-30)]. (ang.).
  32. Grégory Alldritt voted 2023 EPCR Player of the Year. European Professional Club Rugby, 2023-05-20. [dostęp 2023-06-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-20)]. (ang.).
  33. Antoine Dupont named Investec Player of the Year 2024. European Professional Club Rugby, 2024-05-25. [dostęp 2024-08-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-05-26)]. (ang.).