RTCN Święty Krzyż

RTCN Święty Krzyż (Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż) – wieża o wysokości 157 metrów, zbudowana w 1966 roku. Zlokalizowana jest w Nowej Słupi na Łysej Górze (zwanej także Świętym Krzyżem), ok. 250 metrów od klasztoru. Sygnał radiowy oraz telewizyjny emitowany z wieży swoim zasięgiem pokrywa całe województwo świętokrzyskie i spore fragmenty województw ościennych: podkarpackiego, łódzkiego, mazowieckiego, małopolskiego, lubelskiego i śląskiego.

Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż
Ilustracja
Nadajnik na Łysej Górze
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Miejscowość

Nowa Słupia

Góra

Łysa Góra

Wysokość

592 m n.p.m.

Właściciel

EmiTel

Typ

wieża żelbetowa

Wysokość obiektu

157 m

Data otwarcia

17 lutego 1966

Położenie na mapie Nowej Słupi
Mapa konturowa Nowej Słupi, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż”
Położenie na mapie gminy Nowa Słupia
Mapa konturowa gminy Nowa Słupia, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż”
Ziemia50°51′36,91″N 21°02′54,52″E/50,860253 21,048478
Strona internetowa

Dzięki lokalizacji nadajnika na Łysej Górze w zasięgu ośrodka znalazło się blisko 2,5 miliona osób. Odbiór stacji radiowych i telewizyjnych jest możliwy w promieniu ok. 150 km lub większym. Jest to jeden z najlepszych, pod względem powierzchni pokrycia sygnałem, obiektów nadawczych w Polsce i Europie Środkowej.

Historia

edytuj

Walory propagacyjne tego miejsca zostały dostrzeżone już wcześniej. Edward Roczniak, członek Ligi Przyjaciół Żołnierza, wygrał w 1957 roku aparat telewizyjny. Wykorzystał wyjazd na Święty Krzyż z Kielc, aby spróbować odbioru telewizji z Warszawy. Próba udała się dobrze, aparat zostawił na Świętym Krzyżu, pod opieką klasztoru, celem dalszych badań.

Kieleccy entuzjaści telewizji wspierali ideę budowy stacji przekaźnikowej na Łysej Górze. Powstał Wojewódzki Komitet Budowy Stacji Przekaźnikowej i rozpoczęto zbierać fundusze na ten cel. Zapadła decyzja o przeprowadzeniu linii elektrycznej od Huty Nowej. Klasztor na budowę linii elektrycznej wyasygnował 32 tysiące złotych. Stacja przekaźnikowa o małym zasięgu na budynku klasztoru ruszyła 15 stycznia 1959 roku.

 
RTCN Święty Krzyż widziany z rynku w Nowej Słupi
 
Stacja przekaźnikowa na Łysej Górze
 
Widok na stację nadawczą na Łysej Górze ze Starej Słupi
 
Żelbetowa wieża RTCN Święty Krzyż
 
Model RTCN Święty Krzyż zlokalizowany w Ostrowcu Św.

Społeczeństwo domagało się wybudowania stacji przekaźnikowej o większym zasięgu. Ministerstwo Leśnictwa stanowczo sprzeciwiało się budowie wieży telewizyjnej na Świętym Krzyżu, na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To stanowisko popierali miłośnicy Puszczy Świętokrzyskiej. Decyzja premiera Józefa Cyrankiewicza przesądziła sprawę. Prace budowlane rozpoczęły się w maju 1962 roku. Przygotowanie fundamentów pod wieżę na skalistym podłożu trwało ponad rok. Budowę żelbetowej, wysokiej na 126,5 metra wieży zakończono 22 października 1964 roku. Na niej ustawiona została 39-metrowa część stalowa.

Generalnym wykonawcą obiektu było Kieleckie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego, a trzon wieży wykonało Warszawskie Przedsiębiorstwo Budowy Pieców Przemysłowych. Budowę i montowanie aparatury marki „Tesla” zakończono 17 lutego 1966 roku[1]. Koszt budowy wyniósł 60 milionów złotych[2].

Z obiektu korzystają także przemienniki krótkofalarskie o znakach wywoławczych: SR7KI[3], SR7V[4] i SR7UVK-B[5].

Parametry

edytuj
  • Wysokość zawieszenia systemów antenowych: radio: 102, 145[6], TV: 133[7]146[6], KF 40, 100, 120 m n.p.t.

Transmitowane programy

edytuj

Programy radiowe

edytuj
LP Program Właściciel Częstotliwość Moc nadajnika Polaryzacja
1 RMF FM Grupa RMF 88,20 MHz 120 kW pozioma
2 Polskie Radio Program I Polskie Radio S.A. 92,30 MHz 60 kW pionowa
3 Polskie Radio Program III Polskie Radio S.A. 96,20 MHz 60 kW pionowa
4 Polskie Radio Kielce Polskie Radio – Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" S.A. 101,40 MHz 120 kW pozioma
5 Radio Zet Eurozet 105,30 MHz 60 kW pionowa
6 RMF Maxxx Kielce/Radom Grupa RMF 106,50 MHz 20 kW pionowa
7 Radio Maryja Prowincja Warszawska Zgromadzenia O.O. Redemptorystów 107,20 MHz 120 kW pozioma

Programy radiowe – cyfrowe

edytuj
Skład multipleksu Częstotliwość Kanał Moc nadajnika Polaryzacja Charakterystyka anteny Kompresja

MUX PR (Kielce)[6]

215,072 MHz 10D 11 kW[6] pionowa kierunkowa AAC/AAC+/AAC++[potrzebny przypis]

Programy telewizyjne – cyfrowe

edytuj
Nazwa multipleksu Częstotliwość (MHz) Kanał Moc (kW) Polaryzacja Charakterystyka
promieniowania
Standard
nadawania
Kompresja Data uruchomienia nadajnika
MUX 1 546 MHz 30 100 kW pozioma (H) dookólna (ND) DVB-T2 HEVC 2 maja 2012[8][9]
MUX 2 658 MHz 44 100 kW pozioma (H) dookólna (ND) DVB-T2 HEVC 16 lipca 2011[10][9]
MUX 3 (Kielce) 682 MHz 47 150 kW pozioma (H) dookólna (ND) DVB-T2 HEVC 17 czerwca 2013[11][9]
MUX 4 642 MHz 42 100 kW pozioma (H) dookólna (ND) DVB-T2 HEVC 30 czerwca 2021[12][9]
MUX 6 530 MHz 28 100 kW pozioma (H) dookólna (ND) DVB-T2 HEVC 30 kwietnia 2021[13][9]
MUX 8 198,5 MHz 8 10 kW pionowa (V) kierunkowa (D) DVB-T MPEG-4 25 października 2016[14]

Nienadawane analogowe programy telewizyjne

edytuj

Przekaz analogowy wyłączono 17 czerwca 2013 roku[15].

LP Program Właściciel Częstotliwość Kanał Moc nadajnika Polaryzacja Data uruchomienia nadajnika Data wyłączenia nadajnika
1 TVP2 Telewizja Polska S.A. 526 MHz 28 1000 kW pozioma 1977 17.06.2013
2 TVP1 Telewizja Polska S.A. 606 MHz 38 800 kW pozioma 1994 17.06.2013
3 TVP Info/TVP Kielce Telewizja Polska S.A. Oddział w Kielcach 766 MHz 58 20 kW pozioma 05.03.2008 17.06.2013

Analogowe częstotliwości nadawania w systemie VHF w latach 1959–1994

edytuj
LP Program Właściciel Częstotliwość Kanał Polaryzacja Data uruchomienia nadajnika Data wyłączenia nadajnika
1 Program 1 Telewizja Polska S.A. 49,75 MHz 01 pozioma 15.01.1959 18.02.1966[15].
2 Program 1 Telewizja Polska S.A. 77,25 MHz 03 pozioma 18.02.1966 1995
3 Program 2 Telewizja Polska S.A. 93,25 MHz 05 pozioma 1972 1988

Stacje radiowe nadawane w paśmie OIRT

edytuj

Przekaz w paśmie OIRT wyłączono 3 stycznia 2000 roku[16].

LP Program Właściciel Częstotliwość Polaryzacja
1 Polskie Radio Program I Polskie Radio S.A. 70,49 MHz pozioma
2 Polskie Radio Kielce Polskie Radio – Regionalna Rozgłośnia w Kielcach "Radio Kielce" S.A. 71,15 MHz pozioma
3 Polskie Radio Program III Polskie Radio S.A. 72,71 MHz pozioma

Przypisy

edytuj
  1. Zabytki » Centrum nadawcze. Święty Krzyż - Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-05)].
  2. S. Miszczak „Historia radiofonii i telewizji w Polsce”.
  3. przemienniki.net – SR7KI.
  4. przemienniki.net – SR7V.
  5. przemienniki.net – SR7UVK-B.
  6. a b c d RadioPolska • Obiekt nadawczy | RTCN Kielce *Święty Krzyż* [online], radiopolska.pl [dostęp 2022-05-22].
  7. Dane obiektu nadawczego z RadioPolska. [dostęp 2016-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  8. MUX 1 z 45 nadajników DVB-T [online], SATKurier.pl [dostęp 2023-01-07].
  9. a b c d e Wykaz pozwoleń emisji docelowych DVB-T2/HEVC [online], dvbt2wpolsce.pl [dostęp 2024-04-06].
  10. Harmonogram emisji testowych mux 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2023-01-12].
  11. Nowe nadajniki MUX 3 w VI etapie cyfryzacji [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-08-11].
  12. DVBT2wPolsce.pl – MUX4 zwiększa zasięg – koniec z TV Mobilną [online], dvbt2wpolsce.pl [dostęp 2023-01-07].
  13. DVBT2wPolsce.pl – TVP rozpoczyna testy DVB-T2 w kolejnych lokalizacjach (aktualizacja) [online], dvbt2wpolsce.pl [dostęp 2023-01-12].
  14. Polska: MUX-8 z 24 nowych lokalizacji [online], RadioPolska, 26 października 2016 [dostęp 2022-12-09].
  15. a b Archiwum wykazu – RadioPolska. [dostęp 2015-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-04)].
  16. Archiwum wykazu – RadioPolska. [dostęp 2013-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-04)].

Bibliografia

edytuj

Dotyczy sekcji Historia:

  • Zabytki » Centrum nadawcze. Święty Krzyż - Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-05)].
  • S. Miszczak „Historia radiofonii i telewizji w Polsce”

Linki zewnętrzne

edytuj