Rachatłukum
Rachatłukum (osm. z arab. راحة حلقوم rāḥat ḥulqūm – „ukojenie gardła”; tur. lokum, ngr. λουκούμι lukumi, bułg. локум, rum. răhat) – wyrób cukierniczy charakterystyczny dla wielu lokalnych kuchni, głównie z obszaru Półwyspu Bałkańskiego i Bliskiego Wschodu[1].
Tradycyjny smakołyk, zwykle o smaku owocowym i galaretowatej konsystencji, wyrabiany ze skrobi pszennej lub mąki ziemniaczanej oraz cukru z dodatkiem środków barwiących i aromatyzujących. Zamiast cukru pierwotnie używano miodu, a obecnie często stosuje się wiórki kokosowe. Rachatłukum jest podawane w postaci kostek oprószonych cukrem pudrem.
Dość często rachatłukum nadaje się smak i aromat wodą różaną, wanilią lub miętą. Niektóre przepisy dopuszczają poza tym dodawanie do smaku orzechów włoskich, laskowych, pistacjowych, fistaszków, migdałów itp. W zależności od regionu i pory stosuje się też różnego rodzaju owoce: truskawki, wiśnie, cytryny, pomarańcze.
W przeszłości smakołyk rozpowszechnił się w krajach będących pod panowaniem tureckim, ale też na Węgrzech, w Austrii i Polsce, gdzie nazywano go „chlebem tureckim”. Do ostatniej wojny światowej oryginalny produkt był dostępny w handlu detalicznym (sklepach kolonialnych i sklepikach żydowskich), później jedynie sporadycznie w postaci domowego wyrobu[2].
Choć początki tego deseru sięgają XV wieku, najczęściej stosowany obecnie przepis pochodzi z XIX wieku. Cukier, mączkę ziemniaczaną i wodę gotuje się wraz z orzechami lub owocami przez jedną do dwóch godzin, aż do zgęstnienia. Następnie wyrób przelewa się na drewniane tace posypane mąką ziemniaczaną i pozostawia na 24 do 48 godzin, aż ostygnie i uzyska ciągliwą konsystencję. W końcu kroi się go do konsumpcji w drobną kostkę i posypuje cukrem pudrem.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Maciej Halbański: Leksykon sztuki kulinarnej. Warszawa: Wydawnictwo Watra, 1987, s. 152
- Małgorzata Szubert: Leksykon rzeczy minionych i przemijających. Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2004, s. 224
- Kut İnci: Turkish cookery. Istanbul 2007.