Radowo Wielkie
Radowo Wielkie (niem. Groß Raddow[5]) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, w gminie Radowo Małe.
| wieś | |
 kościół w Radowie Wielkim (E→) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
79[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) |
281[3] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
72-314[4] |
| Tablice rejestracyjne |
ZLO |
| SIMC |
0782244 |
Położenie na mapie gminy Radowo Małe  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu łobeskiego  | |
 53°41′08″N 15°25′17″E/53,685556 15,421389[1]
| |
Historia
edytujW latach 1818–1945 miejscowość administracyjnie należała do Landkreis Regenwalde (Powiat Resko) z siedzibą do roku 1860 w Resku, a następnie w Łobzie. W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa szczecińskiego. W roku 1788 miejscowy folwark przejął późniejszy marszałek pruski Gebhard Leberecht Blücher von Wahlstatt. W roku 1829 właścicielem został Karl Friedrich Kannenberg, którego zastąpił w 1829 r. Eduard Tauber. W roku 1870 uruchomiono szkołę w domu zakrystiana. Około roku 1925 zbudowano nową szkołę w której do roku 1945 nauczycielem był Karl Dangs pochodzący z Dobrej. We wsi istnieje Ochotnicza Straż Pożarna[6].
Nazwa
edytujW roku 1321 wieś wzmiankowana jako de Radow[7]. Na wielkiej mapie Lubinusa z 1618 nosi nazwę Reddow. Do roku 1947 wieś nosiła nazwę Groß Raddow następnie Radowo Wielkie. Obecna nazwa miejscowości ma związek z nazwą historyczną[8].
Demografia
edytujW 1910 wieś miała 252 mieszkańców[9]. 16 VI 1925 we wsi mieszkało 317 osób. W roku 1933 wieś miała 327 mieszkańców, a w 1939 było ich 313[10]. W roku 2021 wieś miała 281 mieszkańców.
Zabytki
edytuj- Kościół - we wsi w 1491 zbudowano pierwszy kościół do którego w 1720 dobudowano zakrystię. Przypuszcza się, że pierwotnie była to kaplica rodowa von Kleistów o czym świadczą umieszczone w niej herby rodowe. Kościół jest orientowany na rzucie prostokąta, salowy, oskarpowany, nietynkowany. Od strony zachodniej jest wieża dzwonnicza[11]. Obecnie mieści się tu kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z 2. połowy XVII w.[12], który ponownie konsekrowano na potrzeby społeczności katolickiej 7.09.1945. Około roku 1840 zamknięto przy kościele cmentarz, a nowy urządzono na skraju wsi. Przy kościele znajdował się pomnik pamięci żołnierzy radzieckich poległych w 1945 r. Pomnik powstał w 1978, na nim został wyryty tekst cyrylicą: Wieczna chwała bohaterom poległym w boju za wolność i niepodległość naszej ojczyzny. Został zdemontowany w 2020 r.[potrzebny przypis]
Osoby związane z Radowem Wielkim
edytuj- Siegfried Hannemann (ur. 25 maja 1936 w Radowie Wielkim, zm. 12 grudnia 2019 w Barmstedt) – niemiecki urzędnik samorządowy do 1999, historyk ziemi łobeskiej i regionalista od 1945 roku mieszkający w Niemczech.
Komunikacja
edytujPrzez Radowo Wlk. przechodzi droga wojewódzka nr 147, która krzyżuje się tu z drogami powiatowymi. Ciekawostką jest to, że na jednym ze skrzyżowań droga powiatowa z Reska ma pierwszeństwo nad drogą wojewódzką.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 114119
- ↑ Wysokość, [dostęp: 2023-05-21]
- ↑ Ludność 2021, [dostęp: 2023-05-21]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1085 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ MPol XXVI nr 37 z 1947
- ↑ Straż Pożarna, [dostęp 2023-05-21]
- ↑ Pommersches Pommersches Urkundenbuch, T. VI, S. 82
- ↑ Beata Afeltowicz, rozprawa doktorska, Nazwy miejscowe byłych powiatów łobeskiego i nowogardzkiego, Gdańsk 2005, s. 205
- ↑ Ludność, [dostęp 2023-05-21]
- ↑ Ludność,[dostęp 2023-05-20]
- ↑ Kościół, [dostęp 2023-05-21]
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 108, ISBN 978-83-7495-133-3.
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Harbuz: Kalendarium ziemi i powiatu łobeskiego, „Łabuź”, Łobez 2007, ISSN 1509-6378.
Galeria
edytuj-
Wieś Reddow na mapie Lubinusa z 1618 r. -
Kościół w Radowie Wlk. (S→) -
Widok na Radowo Wielkie
