Raduń (powiat choszczeński)
Raduń (niem. Radun) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Choszczno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego. W roku 2007 wieś liczyła 274 mieszkańców.
| wieś | |
 Kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej z XIII/XIV w. z wieżą z XIX w. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
73 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2007) |
274 |
| Strefa numeracyjna |
95 |
| Kod pocztowy |
73-200[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZCH |
| SIMC |
0179192 |
Położenie na mapie gminy Choszczno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego  | |
 53°08′28″N 15°30′12″E/53,141111 15,503333[1]
| |
Geografia edytuj
Wieś leży ok. 5 km na południowy wschód od Choszczna, przy drodze wojewódzkiej nr 160, między Choszcznem a Zieleniewem.
Historia edytuj
W VIII i IX wieku grupy Pomorzan osiedliły się nad rzeką Stobnicą i cągiem jezior rynnowych koło Choszczna. Powstawały niewielkie osady, których bezpieczeństwa strzegł gród nad jeziorem Raduń. W latach 1237 - 1269 tereny obecnej wsi należały do joannitów, następnie przeszły w posiadanie rodziny von Wedel, którzy byli lennikami margrabiów brandenburskich. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1315 r., kiedy to wymieniono rycerza Mikołaja de Radun, lennika Wedlów, jako świadka układu między Pełczycami i cysterkami. Wieś stopniowo przechodziła na własność Choszczna. W 1441 roku na własność wieś przejęli Krzyżacy. W 1445 i 1470 roku Choszczno odkupiło Raduń. W czasie wojny trzydziestoletniej w 1637 roku, wieś została częściowo zniszczona przez wojska szwedzkie. Raduń odbudowano na pocz. XVIII wieku.
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[3][4]:
- kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej z XIII/XIV wieku, przebudowany w XIX wieku, nr rej.: A-659 z 5.07.1958 i z 13.07.2010. Obecnie kościół parafialny, rzymskokatolicki należący do dekanatu Choszczno, archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Współcześnie świątynia posiada częściowo XIII wieczne mury, przebudowa w XIX wieku nadała jej cechy neogotyckie, dobudowano wówczas ceglaną, strzelistą wieżę, w dolnej partii czworoboczną, wyżej ośmioboczną, nakrytą hełmem wiciowym, elewacje wieży zdobią niewielkie maszkarony. Wschodnia ściana kościoła zachowała wczesnogotycki szczyt, boczne zaś są gęsto żłobione wąskimi blendami, w południowej uskokowy portal i rozeta[5]. We wnętrzu znajduje się późnobarokowy ołtarz oraz XVII wieczny dzwon. Od strony północnej parcela obsadzona wiązami, jesionami, i lipami
- dawny cmentarz przy kościele, nieczynny, nr rej. j.w.,
- ogrodzenie z wczesnorenesansową bramą z pięcioma sterczynami, murowane z cegły ceramicznej, z XIV wieku, znajduje się po południowej stronie świątyni, nr rej. j.w.
inne zabytki:
- figura Matki Boskiej na postumencie dawnego pomnika ofiar pierwszej wojny światowej, ulokowana jest przy rozwidleniu dróg.
OSP edytuj
W Raduniu jest jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej.
Kultura i sport edytuj
Ludowy Klub Sportowy we wsi to "Korona" Raduń.
18 dołkowe pole golfowe znajduje się nad brzegiem jeziora Raduń położonego około 1,5 km na południowy zachód od Radunia[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 114150
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1085 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2019 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 5. [dostęp 2020-04-06].
- ↑ „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin.
- ↑ Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 52 ISBN 978-83-7495-133-3
- ↑ Strategia rozwoju na lata 2007-2015. „Starostwo Powiatowe”. Choszczno.
Bibliografia edytuj
- Grzegorz Jacek Brzustowicz, Przewodnik po gminie Choszczno, Bydgoszcz, 2003