Raków (Białoruś)

agromiasteczko na Białorusi
(Przekierowano z Raków (obwód miński))

Raków (biał. Ракаў, Rakau) – agromiasteczko[2] na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wołożyńskim, 36 km na zachód od Mińska.

Raków
Ilustracja
Ulica w miasteczku
Herb
Herb
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

wołożyński

Wysokość

221 m n.p.m.

Populacja (2009)
• liczba ludności


2626[1]

Nr kierunkowy

1772

Kod pocztowy

222365

Tablice rejestracyjne

5

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Raków”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Raków”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Raków”
Ziemia53°58′00,4″N 27°02′48,9″E/53,966778 27,046917
Strona internetowa

Siedziba prawosławnego dekanatu rakowskiego i wchodzącej w jego skład parafii pw. Przemienienia Pańskiego[3], a także parafii rzymskokatolickiej pw. Najświętszej Maryi Panny Różańcowej i św. Dominika.

Historia

edytuj

W końcu XVIII wieku było to miasto magnackie w województwie mińskim[4]. W okresie międzywojennym Raków był miasteczkiem granicznym na wschodniej rubieży II Rzeczypospolitej, wchodzącym w skład województwa wileńskiego; miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Raków.

W latach 1921–1945 miasteczko i folwark leżały w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie stołpeckim, a od 1927 w powiecie mołodeckim, w gminie Raków[5].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały:

  • miasteczko – 3323 osoby, 1605 było wyznania rzymskokatolickiego, 297 prawosławnego a 1421 mojżeszowego. Jednocześnie 2114 mieszkańców zadeklarowało polską, 140 białoruską, 1057 żydowską, 9 rosyjską, 2 litewską a 1 mołdawską przynależność narodową. Były tu 552 budynki mieszkalne[6]. W 1931 w 607 domach zamieszkiwało 3538 osób[7].
  • folwark – w 1931 w 4 domach zamieszkiwało 28 osób[7].

Wierni należeli do miejscowej parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej. Mieścił się tu Sąd Grodzki i urząd pocztowy, który obsługiwał znaczną część gminy Raków[8].

Podczas okupacji hitlerowskiej, w październiku 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2000 osób. 4 lutego 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w miejscowej synagodze. Sprawcami zbrodni byli niemieccy i litewscy policjanci[9].

Po II wojnie światowej włączony do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

W latach 1907–1909 w miejscowości działało koło prowincjonalne Polskiego Towarzystwa „Oświata” w Mińsku, które zajmowało się wspieraniem polskiej edukacji[10].

W Rakowie urodzili się:

Zabytki

edytuj

W miasteczku istniały ponadto klasztory bonifratrów i dominikanów, a w pobliskich Nowosiółkach (w okresie międzywojennym już po radzieckiej stronie granicy) znajdował się dwór rodziny Zdziechowskich, w którym urodzili się m.in. Marian Zdziechowski i Kazimierz Zdziechowski.

Raków był miejscem akcji książek polskiego pisarza Sergiusza Piaseckiego: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy, Piąty etap i Bogom nocy równi.

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

edytuj
  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Решение Воложинского районного Совета депутатов от 28.02.2008 N 61 "О преобразовании деревни Раков в агрогородок". Advokatby.com, 2008-02-28. [dostęp 2014-04-03]. (ros.).
  3. Приход храма Преображения Господня аг. Раков (Благочиннический центр). molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-11]. (ros.).
  4. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 90.
  5. Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472.
  6. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 1, 1924, s. 75.
  7. a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 30.
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 27.
  9. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1269.
  10. Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. s. 34–37.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj