Rakowa (Polska)

wieś w województwie podkarpackim

Rakowawieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Tyrawa Wołoska[4][5].

Rakowa
wieś
Ilustracja
Zabytkowa cerkiew
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

sanocki

Gmina

Tyrawa Wołoska

Liczba ludności (2020)

362[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-535[3]

Tablice rejestracyjne

RSA

SIMC

0361324[4]

Położenie na mapie gminy Tyrawa Wołoska
Mapa konturowa gminy Tyrawa Wołoska, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rakowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rakowa”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Rakowa”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Rakowa”
Ziemia49°33′26″N 22°23′36″E/49,557222 22,393333[1]
Integralne części wsi Rakowa[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0361330 Tarnawka część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Historia edytuj

Do 1772 ziemia sanocka, województwo ruskie w I Rzeczypospolitej. W latach 1772-1914 powiat sanocki, pow. podatkowy Bircza, pod zaborem austriackim w prowincji Królestwo Galicji i Lodomerii, od 1918-1939 w II Rzeczypospolitej.

W połowie lt 50. XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Rakowej byli Michał i Marian Chylińscy[6], następnie w latach 60., 70, 80, właścicielem był Marian Chyliński[7][8][9]. Według stanu z 1890 właścicielami tabularnymi dóbr we wsi byli Nussym Langsam (Rakowa I) i Naftali Tyb (Rakowa II)[10], w 1897 Leizor Grumet[11], około 1904/1905 Jakub Grumet[12][13], w 1911 właścicielami tabularnymi byli Salomon Grumet, Meilech Reisla i Meller[14], a w drugiej dekadzie XX wieku figurował Jakub Grumet[15][16].

Pod koniec XIX wieku nauczycielem w Rakowej był Marian Szajna[17]. Ze wsi pochodzi rodzina od strony ojca - prawnika i polityka - Adama Bodnara[18].

W okresie II Rzeczypospolitej wieś w powiecie sanockim województwa lwowskiego. Przed 1939 we wsi działał ochotnicza straż pożarna, czytelnia Proswity (licząca ok. 100 członków narodowości ukraińskiej)[19]. Na początku 1939 ludność Rakowej wynosiła około 1520 mieszkańców[19]. W latach 1945-1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 22 Polaków i 3 Ukraińców[20].

Obiekty edytuj

We wsi znajduje się drewniana cerkiew greckokatolicka, po 1947 wykorzystywana jako kościół katolicki, obecnie opuszczona.

Dzięki ofiarności mieszkańców wioski oraz prywatnych sponsorów został wybudowany nowy kościół filialny pod wezwaniem Błogosławionego Jana Pawła II, należący do Parafii św. Mikołaja w Tyrawie Wołoskiej. 15.09.2012 odbyła się uroczystość konsekracji świątyni, której dokonał Arcybiskup Józef Michalik przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski.

W Rakowej funkcjonowało gimnazjum powołane uchwałą Rady Gminy z dnia 22 lutego 1999. Do szkoły uczęszczała młodzież z terenu gminy Tyrawa Wołoska aktualnie znajduje się tam Dom Dziennej Opieki dla seniorów.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 114527
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 s. 7 [dostęp 2022-01-22]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1072 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Hipolit Stupnicki: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 179.
  7. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 179.
  8. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 68.
  9. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 161.
  10. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 170.
  11. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 159.
  12. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 147.
  13. Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 124.
  14. Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 16.
  15. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 138.
  16. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 138.
  17. Paweł Sebastiański: Powstanie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku i jego struktura organizacyjna. Członkowie „Sokoła”. Marian Szajna. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 31. ISBN 978-83-939031-1-5.
  18. Kateryna Semczuk: Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. nasze-slowo.pl, 2018-09-10. [dostęp 2021-04-19].
  19. a b Rudolf Brzozowski: Archiwum miasteczek i wsi pow. sanockiego, leskiego, ustrzyckiego. Kwestionariusze z badania środowiska. Rakowa. 1939.
  20. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 959, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.

Linki zewnętrzne edytuj