Ratusz w Narwie – XVII-wieczny zabytkowy budynek ratusza w Narwie.

Historia edytuj

Ratusz w Narwie został wzniesiony w latach 1668–1671 według projektu Georga Teuffela[1]. Wzorowany jest na podobnych budowlach w Niderlandach i Flandrii[1], w architekturze budynku widoczne są również wpływy niemieckie, duńskie i włoskie[2]. Reprezentuje styl wczesnoklasycystyczny[1]. W 1671 r. zakończono wznoszenie obiektu, jednak prace nad urządzeniem jego wnętrz trwały jeszcze kolejne cztery lata[3]. Fasada ratusza ozdobiona została toskańskimi pilastrami, zaś w głównym portalu umieszczono rzeźbę – alegorię Sprawiedliwości, wykonaną przez Nicolaesa Millicha, artystę z Antwerpii, w warsztacie w Sztokholmie[1]. Do II wojny światowej narewski ratusz nieprzerwanie pełnił funkcje siedziby władz miejskich.

Ratusz jest jedynym obiektem na dawnym rynku miejskim (Placu Ratuszowym), który przetrwał zniszczenie Starego Miasta w Narwie w czasie bitwy o miasto w 1944 r.[2]. Według niektórych źródeł nie został rozebrany w odróżnieniu od sąsiednich ruin, gdyż radziecka historiografia rozprzestrzeniała wersję, jakoby właśnie na jego stopniach estońscy bolszewicy proklamowali w 1918 r. Estońską Komunę Ludu Pracującego (w rzeczywistości miało to miejsce w narewskim kościele Aleksandra, co jednak nie pasowało do państwowej ideologii[4]). Został odbudowany w latach 1960–1964, następnie zaadaptowano go na Dom Pionierów im. Viktora Kingiseppa[1][4]. Podczas odbudowy w całości wzniesiono od nowa południową ścianę ratusza, zrekonstruowano portal wejściowy z figurami Sprawiedliwości, Mądrości i Rozwagi oraz herbem Narwy (uszkodzone oryginalne rzeźby znajdują się w Muzeum Historii Narwy)[5]. Odbudowano również wieżę z iglicą oraz paradne drewniane schody[5]. Po upadku ZSRR dom pionierów przekształcono w dziecięcy dom kultury, który funkcjonował w obiekcie do 1999 r.[4]

Większość pomieszczeń w budynku nie jest od tego czasu zagospodarowana[5], w ratuszu jest jedynie eksponowana makieta przedwojennej Narwy[4]. Po nowym remoncie ratusz ma ponownie zostać siedzibą rady miejskiej, znajdzie się w nim również drugi gabinet mera miasta, który będzie nadal pracował w budynku przy Placu Piotra (Peetriplats)[6], sklepy, informacja turystyczna i lokale gastronomiczne[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e A. Dylewski i inni, Litwa, Łotwa, Estonia..., s. 466.
  2. a b Нарвская ратуша, Эстония [online], Visitestonia.com [dostęp 2019-04-13] (ros.).
  3. Городская ратуша - Нарва, Эстония [online] [dostęp 2019-04-13] (ros.).
  4. a b c d e К столетию Эстонии будет обновлена самая восточная ратуша Европы [online], EV100, 23 października 2015 [dostęp 2019-04-13] (ros.).
  5. a b c Реконструкция нарвской ратуши: что в ней останется от шведского времени, а что от советского? [online], Rus.Postimees.ee, 1 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-13] (ros.).
  6. Нарвская ратуша станет красной, соседние хрущевки останутся прежними, RUS Delfi, 1496 [dostęp 2019-04-13].

Bibliografia edytuj

  • A. Dylewski, M. Masłowski, B. Piotrowski, J. Swajdo, P. Wójcik, Litwa, Łotwa, Estonia i obwód kaliningradzki, Pascal, Bielsko-Biała 2006, ISBN 978-83-7304-599-6.