Reguła van ’t Hoffa

reguła wyrażająca zmianę szybkości reakcji w zależności od temperatury

Reguła van ’t Hoffa – empiryczna reguła, sformułowana przez Jacobusa H. van ’t Hoffa, stwierdzająca, że szybkość reakcji chemicznej wzrasta od 2 do 4 razy przy podwyższeniu temperatury o 10 °C[1]. Np. znając stałą szybkości reakcji w temp. 0 °C, można oszacować, że stała szybkości reakcji w temperaturze wyniesie[1]:

Reguła van ’t Hoffa jest spełniona dla reakcji homogenicznych w temperaturze do 500 °C[potrzebny przypis].

Z regułą van ’t Hoffa wiąże się temperaturowy współczynnik szybkości reakcji, wyrażony zależnością[1][2]:

gdzie:

– stała szybkości reakcji w temp.
– stała szybkości reakcji w temp.

Jego wartość często jest jednak większa niż 2, zazwyczaj mieści się w zakresie ocenianym jako 2–3[1] lub 2–4[3], choć znane są procesy, w których dochodzi on do 6[1]. Wartość współczynnika maleje wraz ze wzrostem temperatury[1].

Stosunek szybkości reakcji chemicznej w różnych temperaturach wyraża równanie:

gdzie:

i – szybkości reakcji w temperaturach i
– różnica tych temperatur,

Np. wzrost temperatury o 100 °C przyspiesza reakcję 210 ≈ 1000 razy dla i 410 ≈ 1 000 000 razy dla [3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Bogdan Kamieński i inni red., Chemia fizyczna, wyd. II, Warszawa: PWN, 1965, s. 581.
  2. van ’t Hoffa reguła, [w:] Encyklopedia techniki. Chemia, Władysław Gajewski (red.), Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1965, s. 750, OCLC 33835352.
  3. a b Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 5, Warszawa: PWN, 2002, s. 418, ISBN 83-01-13654-5.