Reguła van ’t Hoffa
Reguła van ’t Hoffa – empiryczna reguła, sformułowana przez Jacobusa H. van ’t Hoffa, stwierdzająca, że szybkość reakcji chemicznej wzrasta od 2 do 4 razy przy podwyższeniu temperatury o 10 °C[1]. Np. znając stałą szybkości reakcji w temp. 0 °C, można oszacować, że stała szybkości reakcji w temperaturze wyniesie[1]:
Reguła van ’t Hoffa jest spełniona dla reakcji homogenicznych w temperaturze do 500 °C[potrzebny przypis].
Z regułą van ’t Hoffa wiąże się temperaturowy współczynnik szybkości reakcji, wyrażony zależnością[1][2]:
gdzie:
- – stała szybkości reakcji w temp.
- – stała szybkości reakcji w temp.
Jego wartość często jest jednak większa niż 2, zazwyczaj mieści się w zakresie ocenianym jako 2–3[1] lub 2–4[3], choć znane są procesy, w których dochodzi on do 6[1]. Wartość współczynnika maleje wraz ze wzrostem temperatury[1].
Stosunek szybkości reakcji chemicznej w różnych temperaturach wyraża równanie:
gdzie:
- i – szybkości reakcji w temperaturach i
- – różnica tych temperatur,
Np. wzrost temperatury o 100 °C przyspiesza reakcję 210 ≈ 1000 razy dla i 410 ≈ 1 000 000 razy dla [3].
Zobacz też
edytuj- równanie Arrheniusa (zależność szybkości reakcji od temperatury)
- izoterma van ’t Hoffa
- izobara van ’t Hoffa
- izochora van ’t Hoffa
- równanie van ’t Hoffa
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Bogdan Kamieński i inni red., Chemia fizyczna, wyd. II, Warszawa: PWN, 1965, s. 581 .
- ↑ van ’t Hoffa reguła, [w:] Encyklopedia techniki. Chemia, Władysław Gajewski (red.), Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1965, s. 750, OCLC 33835352 .
- ↑ a b Adam Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 5, Warszawa: PWN, 2002, s. 418, ISBN 83-01-13654-5 .