Rezerwat przyrody Rowokół

Rowokół – zlikwidowany leśno-krajobrazowy[1] rezerwat przyrody, położony na terenie gminy Smołdzino w powiecie słupskim (województwo pomorskie, wcześniej województwo słupskie).

Rowokół
Ilustracja
Rowokół widziany z drogi Smołdzino–Rumsko
rezerwat leśny
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Położenie

gmina Smołdzino

Mezoregion

Wybrzeże Słowińskie

Data utworzenia

1 lipca 1984

Akt prawny

M.P. z 1984 r. nr 15, poz. 108

Data likwidacji

2004

Powód likwidacji

objęcie ochroną przez Słowiński Park Narodowy

Powierzchnia

562,81

Położenie na mapie gminy Smołdzino
Mapa konturowa gminy Smołdzino, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Rowokół”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Rowokół”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Rowokół”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Rowokół”
Ziemia54°39′22″N 17°12′37″E/54,656111 17,210278

Obszar chroniony został utworzony 1 lipca 1984 na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18 maja 1984 roku w sprawie uznania za rezerwat przyrody (Monitor Polski nr 15, poz. 108) – jednocześnie z trzema innymi rezerwatami na terenie Słowińskiego Parku Narodowego (Las Górkowski, Jałowce, Nowe Wicko). Został zlikwidowany wiosną 2004 wskutek powiększenia granic Słowińskiego Parku Narodowego i jego otuliny[2].

Położenie edytuj

Rezerwat obejmował tereny południowo-wschodniego zbocza wzgórza Rowokół[3] i jego okolic w granicach wsi Smołdzino, w tym przełomowego fragmentu rzeki Łupawy przed ujściem do jeziora Gardno. Cały teren leśny (511,76 ha) leżał w granicach eksklawy Słowińskiego Parku Narodowego (tzw. Uroczyska Rowokół). Według aktu powołującego obszar rezerwatu składał się z: obszaru lasu zarządzanego przez park narodowy – wydzielenia leśne 111–116, 120–140 (o powierzchni 511,76 ha), obszaru łąk – działki nr 4 (22,29 ha) i nr 2 (24,25 ha) oraz fragmentu rzeki Łupawy (4,51 ha)[4].

Charakterystyka edytuj

Celem ochrony rezerwatowej było „zachowanie zalesionego wzgórza Rowokół w równinnym krajobrazie Pobrzeża Słowińskiego, przełomowego odcinka rzeki Łupawy, odosobnionych stanowisk lasów bukowych i mieszanych oraz pozostałości słowiańskich grodzisk i miejsc kultowych”[4]. Chronione wzgórze stanowi zalesiony fragment moreny czołowej o wysokości dochodzącej do 114,8 m n.p.m. Było ono wykorzystywane jako miejsce kultu dla Słowian i grodzisko otoczone wałem, istniejące od IX do XI wieku[5]. Od XII do XVI wieku na szczycie znajdowało się sanktuarium maryjne (ostatecznie rozebrane w XIX wieku)[6]. Wzgórze służy także za punkt nawigacyjny. Na Rowokole postawiono wieżę widokową czynną od maja do września, przebiega przez nie ścieżka turystyczna[7].

Przypisy edytuj

  1. Wzgórze Rowokół. slowinski.parknarodowy.com, 21 listopada 2013. [dostęp 2020-01-25].
  2. Tomasz Kowalik. Park Słowiński wyszedł w morze. „Gościniec (czasopismo)”. 2 (15)/2004, wiosna 2004. ISSN 1642-0853. 
  3. Rowokół punkt widokowy. leba.biz. [dostęp 2020-01-25].
  4. a b M.P. z 1984 r. nr 15, poz. 108
  5. T. Malinowski, Charakter pobytu człowieka w pradziejach i średniowieczu na szczycie góry Rowokół, [w:] Przez pradzieje i wczesne średniowiecze. Księga jubileuszowa na siedemdziesiąte piąte urodziny docenta doktora Jana Gruby, red. J. Libera, A. Zakościelna, Lublin 2004, s. 293–299.
  6. Andrzej Czarnik: Gardna Wielka. Słupsk: Wydawnictwo Uczelniane, Pomorska Akademia Pedagogiczna w Słupsku, 2001, s. 115–119. ISBN 83-87006-94-7.
  7. Obw. Ochr. Smołdzino. slowinskipn.pl. [dostęp 2020-01-25].