Rimvydas Petrauskas

litewski historyk, naukowiec

Rimvydas Petrauskas (urodzony 21 października 1972 w Wilnie) – litewski historyk, profesor, wieloletni dziekan Wydziału Historii Uniwersytetu Wileńskiego, od 2020 rektor Uniwersytetu Wileńskiego. Obszar zainteresowań naukowych: historia polityczna i społeczna Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIII-XVI w., recepcja średniowiecza we współczesnym społeczeństwie.

Rimvydas Petrauskas
Data i miejsce urodzenia

21 października 1972
Wilno

Zawód, zajęcie

historyk, nauczyciel akademicki

Profesor
Alma Mater

Uniwersytet Wileński

Doktorat

2001

Dziekan Wydziału Historii Uniwersytetu Wileńskiego
Okres spraw.

20122020

Rektor
Uczelnia

Uniwersytet Wileński

Okres spraw.

1 kwietnia 2020

Poprzednik

Artūras Žukauskas

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa) Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP

Życiorys edytuj

W 1990 ukończył gimnazjum nr 44 (Vilniaus Senvagės gimnazija) w Wilnie. W latach 1990-1997 studiował na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wileńskiego. Od 1998 zatrudniony w Zakładzie Historii Starożytności i Średniowiecza tego wydziału. Studiował i odbył staż naukowy na uniwersytetach w Bazylei, Wolnym Uniwersytecie Berlińskim, Greifswaldzie, Krakowie oraz w Instytucie Herdera w Marburgu. 16 listopada 2001 na Uniwersytecie Wileńskim obronił pracę doktorską „Litewska arystokracja w końcu XIV wieku: skład-struktura-władza".

Od 2007 kierownik Katedry Historii Starożytności i Średniowiecza na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wileńskiego. Od 2010 profesor. W 2012 wybrany na stanowisko dziekana wydziału, które sprawował do 2020. 22 stycznia 2020 wybrany przez Radę Naukową Uniwersytetu Wileńskiego na stanowisko rektora spośród sześciorga kandydatów[1]. Przysięgę rektorską złożył 1 kwietnia 2020[2].

W 2021 został członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[3].

Działalność naukowa i społeczna edytuj

  • Od 2017 – Członek Zarządu Litewskiej Rady Nauki, w latach 2018-2020 - Prezes Zarządu[4]
  • Od 2016 – Członek zwyczajny Litewskiej Akademii Nauk[5]
  • W latach 2009-2015 – przewodniczący Grupy Wdrażającej Program Rozwoju Lituanistyki[6]
  • 2013-2017 – Członek Litewskiej Rady Szkolnictwa Wyższego
  • 2008-2013 – Członek Litewskiej Rady Nauki
  • 2006-2010 – Członek Rady Naukowej Uniwersytetu Wileńskiego
  • 2010-2014 – Członek Senatu Uniwersytetu Wileńskiego
  • Od 2009 – Członek Rady Naukowej Instytutu Historii Litwy, wiceprzewodniczący Rady
  • 2008-2016 – Członek Rady Naukowej Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie
  • Od 2012 – Członek Międzynarodowej Komisji Historycznej do Badań nad Zakonem Niemieckim (Internationale Historische Kommission zur Erforschung des Deutschen Ordens)
  • Członek kolegium redakcyjnego czasopism naukowych: „Rocznik Historii Litwy” (od 2006), „Istorijos šaltinių tyrimai” (od 2008), „Ukraina Lithuanica: студiї з iсторiї Великого князiства Литовського” (od 2009), „Lietuvos istorijos studijos” (od 2013), „Rocznik Lituanistyczny” (od 2015 ), „Studies in modern and contemporary history” (od 2014), „Studia Źródłoznawcze. Commentationes ”(od 2016). Przewodniczący kolegium redakcyjnego serii publikacji naukowych Uniwersytetu Wileńskiego „Fontes et studia historiae universitatis Vilnensis” (od 2015).
  • Prezentacje na konferencjach międzynarodowych w Niemczech, Austrii, Czechach, Polsce, Rosji, Białorusi, Ukrainie, Gruzji.

Ważniejsze projekty naukowe edytuj

  • 2017-2022 projekt naukowy „Epoka jagiellońska i jej dziedzictwo w I Rzeczypospolitej do 1795 r.” (uczestnik projektu, Grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, Polskie Towarzystwo Historyczne)
  • 2017-2019 projekt badawczy „Studium w sprawie polityki Wielkiego Księstwa Litewskiego wobec unii mielnickiej w okresie 1499-1501/1506” (uczestnik projektu, Narodowe Centrum Nauki, Polska Akademia Nauk).
  • „Documents of the Peace of Brest (1435): Research and Critical Edition (2014-2017, uczestnik projektu, Narodowe Centrum Nauki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
  • „Konfrontacje polityczne, etniczne i wyznaniowe na Litwie w XIII-XV wieku”, lit. „Politinės, etninės ir konfesinės konfrontacijos Lietuvoje XIII-XV a.“ (2006, kierownik projektu, Litewska Państwowy Fundusz ds. Nauki i Studiów)
  • „Struktury państwowe w XIII-XV wieku na Litwie”, lit. „Valstybinės struktūros XIII-XV a. Lietuvoje“ (2005, Departament Nauki i Studiów Ministerstwa Edukacji i Nauki Republiki Litewskiej, Stypendium Młodego Naukowca).

Odznaczenia i nagrody edytuj

  • 2019 Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej za wybitne zasługi w rozwoju polsko-litewskiej współpracy kulturalnej[7][8]
  • 2018 Krzyż Kawalerski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina za zasługi w nauce o historii i jej popularyzacji[9]
  • 2019 Litewska Nagroda Naukowa[10]
  • 2013 Litewska "Nagroda Patriotów" za książkę "Kto wygrał bitwę pod Grunwaldem? Dzielenie się dziedzictwem historycznym w Europie Środkowej i Wschodniej" (V., 2012, z D. Mačiulisem i D. Staliūnasem)[11]
  • 2003, 2009, 2019 Nagrody Rektora Uniwersytetu Wileńskiego za prace naukowe[12]

Bibliografia edytuj

  • Petrauskas, R., Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė : politika ir visuomenė vėlyvaisiais Viduramžiais, Vilnius : Lietuvių katalikų mokslo akademija : Naujasis Židinys-Aidai, 2017, 447 s., ISBN 978-609-8163-12-4
  • Petrauskas, R., Galia ir tradicija: Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės giminių istorijos, Vilnius: „Baltų lankų“ leidyba, 2016, 318 s., ISBN 978-9955-23-886-7
  • Petrauskas, R., (razem z Dangirasem Mačiulisem i Dariusem Staliūnasem), Kas laimėjo Žalgirio mūšį?: istorinio paveldo dalybos Vidurio ir Rytų Europoje, Vilnius: Mintis, 2012, 294 s., ISBN 978-5-417-01047-7
  • Petrauskas, R., (razem z Dariusem Baronasem i Artūrasem Dubonisem), Lietuvos istorija. T 3, XIII a. – 1385 m. Valstybės iškilimas tarp Rytų ir Vakarų, Vilnius: Baltos lankos, 2011, 615 s., ISBN 9955-584-91-2 (ogólnie), ISBN 978-9955-23-566-8 (tom 3)
  • R. Petrauskas (wraz z Jūratė Kiaupienė), Lietuvos istorija. T. 4, Nauji horizontai: dinastija, visuomenė, valstybė. Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė 1386 – 1529 m., Vilnius: „Baltų lankų“ leidyba, 2009, 551 s., ISBN 978-9955-23-239-1
  • Petrauskas R., Lietuvos diduomenė XIV a. pabaigoje – XV a.: sudėtis – struktūra – valdžia, Vilnius: Aidai, 2003, 379 s., ISBN 9955-445-67-X

Przypisy edytuj

  1. Rimvydas Petrauskas rektorem Uniwersytetu Wileńskiego - Wiadomości Znad Wilii [online], zw.lt, 22 stycznia 2020 [dostęp 2020-10-23] (pol.).
  2. Vilniaus universitetui prisiekė išrinktasis rektorius Rimvydas Petrauskas [online], lrt.lt, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  3. Zebranie ogólne TNW wybrało nowych członków
  4. IX kadencijos nariai | Lietuvos mokslo taryba [online], IX kadencijos nariai | Lietuvos mokslo taryba [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  5. LMA intranetas [online], www.lma.lt [dostęp 2020-10-23].
  6. Nacionalinė Lituanistikos 2009–2015 m. programa | Lietuvos mokslo taryba [online], Nacionalinė Lituanistikos 2009–2015 m. programa | Lietuvos mokslo taryba [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  7. 38 Litwinów i Polaków uhonorowano w Wilnie polskimi odznaczeniami [online], dzieje.pl [dostęp 2020-10-23] (pol.).
  8. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 kwietnia 2019 r. o nadaniu orderów i odznaczeń, „M.P. 2019 poz. 560”.
  9. Valstybės jubiliejaus proga – apdovanojimai 100 nusipelniusių žmonių [online], Valstybės jubiliejaus proga – apdovanojimai 100 nusipelniusių žmonių | Lietuvos Respublikos Prezidentas [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  10. Paskelbti Lietuvos mokslo premijų laureatai, tarp jų – išrinktasis VU rektorius [online], lrt.lt, 4 lutego 2020 [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  11. Už patriotines knygas - premija [online], lrytas.lt, 21 lutego 2013 [dostęp 2020-10-23] (lit.).
  12. Rektorius [online], Vilniaus universitetas [dostęp 2020-10-23] (lit.).