Robbo – polska komputerowa gra logiczno-zręcznościowa, stworzona przez Janusza Pelca i wydana w 1989 roku przez firmę LK Avalon na komputery Atari XL/XE. W Polsce zdobyła znaczną popularność[1][2]. Została później przeniesiona na szereg innych platform, wliczając w to wersję dla MS-DOS wydaną także w Stanach Zjednoczonych pod tytułem Adventures of Robbo.

Robbo
Ilustracja
Zrzut ekranowy z gry
Producent

LK Avalon, XLand (DOS), U-Play Interactive (iOS)

Wydawca

LK Avalon (Atari 8-bit, C-64, Windows)
Larix (ST)
XLand (DOS)

Dystrybutor

LK Avalon, Epic MegaGames (DOS)
Monkey Business (DOS)

Projektant

Janusz Pelc

Kompozytor

Bogusław Pezda (DOS)

Data wydania

1989

Gatunek

gra logiczno-zręcznościowa

Tryby gry

gra jednoosobowa

Wymagania sprzętowe
Platforma

Atari XL/XE, Atari ST, Commodore 64, DOS, Windows, iOS

Nośniki

kaseta magnetofonowa, dyskietka, CD-ROM

Rozgrywka

Mechanika gry została częściowo zainspirowana grą Boulder Dash[3][4], ale została względem niej znacznie rozbudowana. Obecna w Boulder Dash grawitacja została tu wyeliminowana, co upodabnia Robbo do gry Sokoban.

Gracz steruje poczynaniami tytułowego robota, mając na celu pokonanie szeregu planet (56 w oryginalnej wersji na Atari), z których każda jest przewijanym pionowo labiryntem wypełnionym rozmaitymi przedmiotami i przeszkodami. Na każdym poziomie celem jest zebranie rozrzuconych po całej planszy śrubek, a następnie dotarcie do kapsuły, która zabiera bohatera na kolejną planetę. Dążąc do celu Robbo musi unikać pułapek - takich jak biegające stworki, strzelające działka i lasery, oraz magnesy. Oprócz śrubek gracz natrafi też na inne przedmioty i obiekty, jak klucze do otwierania drzwi, naboje do zabijania wrogów i niszczenia blokującego przejście gruzu, skrzynki które można przesuwać, bomby które eksplodują trafione przez wystrzał, oraz lustra które teleportują bohatera w inne miejsce planszy.

Produkcja i edycje gry

Robbo został zaprojektowany i zaprogramowany przez polskiego programistę Janusza Pelca w 1989 roku dla komputerów Atari XL/XE. Gra była pierwszym produktem wydanym przez firmę Laboratorium Komputerowe Avalon, którą Pelc założył wspólnie ze szkolnym kolegą Tomaszem Pazdanem w Rzeszowie w tym samym roku; obaj mieli wówczas 19 lat i byli świeżo po maturze[1][5]. Firma opublikowała też za pośrednictwem emitowanej przez Rozgłośnę Harcerską audycji Radiokomputer wersję demonstracyjną, będącą reklamą takoż gry, jak i wydawcy – zawierała 4 unikatowe plansze oraz adresy oficjalnych dystrybutorów oprogramowania Avalonu.[3][6][7] Każdy zainteresowany mógł nagrać sygnał dźwiękowy na taśmę, po czym odczytać go jako program na Atari XL/XE.

W instrukcji pierwszego wydania Robbo ogłoszono konkurs, zgodnie z zasadami którego pierwsze pięć osób, które przesłało do Avalonu opis zakończenia gry, miało otrzymać w nagrodę egzemplarz następnej gry wydanej przez firmę. Do 1991 roku na adres firmy dotarło kilka tysięcy zgłoszeń[3].

Robbo był pierwszym sukcesem Avalonu – firma odbierała od graczy listy, w których wyrażali zdziwienie, że gra nie jest produktem zachodnim, lecz rodzimym[3][5], oraz prosili o wydanie kontynuacji. Sukces ten nie miał jednak wymiaru finansowego, ponieważ w Polsce brakowało wówczas rozwiązań prawnych penalizujących piractwo komputerowe[1].

Firma nie wydała kontynuacji gry, aczkolwiek Pelc stworzył edytor poziomów pt. Robbo Konstruktor, wydany przez Avalon w grudniu 1990 w zestawie z grą Lasermania. Narzędzie to pozwala użytkownikom 8-bitowych komputerów Atari tworzyć nowe wersje gry Robbo, zawierające do 32 samodzielnie zaprojektowanych plansz[8]. Wydanie tego programu zaowocowało dużą liczbą[potrzebny przypis] nowych wersji gry, tworzonych przez entuzjastów; w 2016 roku nadal powstają nowe zestawy plansz[9].

Pelc opuścił Avalon w 1990 roku[5] i rozpoczął pracę w krakowskiej firmie Doctor Q, w której pracował jego znajomy Maciej Miąsik[10]. Pracując tam, obaj programiści rozpoczęli prace nad konwersją Robbo dla komputerów PC z systemem DOS, czego efektem była wersja demo zawierająca 6 plansz, opublikowana w 1991 roku[11]. Gdy w tym samym roku Marek Kubowicz, jeden z prezesów Doctor Q, zdecydował się założyć nową firmę XLand z zamiarem wydawania gier, Pelc i Miąsik dołączyli do niego[10][12][13]. Obaj autorzy wersję Robbo dla systemu DOS ukończyli już w XLandzie, który wydał grę w Polsce w 1993 roku[13]. Ta wersja ma ulepszoną grafikę VGA w 256 kolorach, samplowany dźwięk i muzykę, oraz dodatkowe 4 plansze, co daje razem 60 poziomów.

Za pośrednictwem firmy Epic MegaGames wersja pecetowa została wydana w tym samym roku na rynku amerykańskim pod tytułem Adventures of Robbo. W sprzedaży wysyłkowej gra była dostępna osobno oraz w pakiecie Epic Puzzle Pack wraz z 2 innymi grami XLandu – Heartlightem i Electro Manem.

Również w 1993 roku Avalon opublikował wersję dla komputera Commodore 64, zaprogramowaną przez Sławomira Nowaka, wówczas ucznia szkoły średniej[14][15][16]. Ta wersja zawiera 76 plansz[17], oraz mechanikę gry rozbudowaną o nowe elementy, niedostępne w oryginalnej wersji na Atari[potrzebny przypis].

W 1994 roku Rafał Janicki i Paweł G. Angerman, uczniowie z technikum elektronicznego w Zduńskiej Woli, stworzyli Robbo dla Atari ST. Ta wersja zawiera w sumie 136 plansz, w tym oryginalne plansze z Robbo I/II i kilkanaście dużych plansz, w odróżnieniu od oryginału rozbudowanych zarówno w pionie, jak i w poziomie. Gra została wydana przez pabianicką firmę Larix w nakładzie ok. 80 egzemplarzy[18][9].

LK Avalon wróciło do gry Robbo, wydając 30 czerwca 2000 roku[19] konwersję dla systemu Windows pod tytułem Robbo Millenium. Ta wersja zawiera 130 poziomów, w tym wszystkie plansze z oryginalnej gry na Atari, a także nową grafikę i dźwięk, oraz intro z prerenderowaną grafiką 3D. Dostępny był też wariant retro gry. W 2014 roku gra wciąż była w sprzedaży, zarówno w wersji pudełkowej, jak i elektronicznej[20].

25 czerwca 2006 roku Maciej Miąsik, po uzyskaniu zgody od właścicieli praw autorskich, udostępnił wszystkie 3 gry z zestawu Epic Puzzle Pack, w tym Adventures of Robbo, na licencji Creative Commons BY-SA 2.5, za pośrednictwem serwisu Classic DOS Games[21][22].

W roku 2010 oryginalna wersja Robbo została przeniesiona przez studio U-Play Interactive na platformę iOS w ścisłej współpracy z Januszem Pelcem, i wydana pod tytułem iRobbo[23].

Wersje nieoficjalne

Robbo został przekonwertowany na wiele współczesnych systemów operacyjnych i urządzeń przenośnych. Istnieje np. wieloplatformowy port o nazwie GNU Robbo, rozwijany od 2002 roku i dostępny na licencji GNU GPL[24]. Według dokumentacji projektu, uzyskał on aprobatę Janusza Pelca, który jest właścicielem praw autorskich do wersji na małe Atari, podczas gdy konwersja XLandu jest obecnie własnością Avalonu[25].

Powstały też wersje dla telefonów komórkowych wyposażonych w środowisko uruchomieniowe platformy Java ME[26][27]. W 2010 powstała nieoficjalna konwersja dla systemu Google Android, opublikowana w sklepie Google Play pod tytułem Robboid[28].

Przypisy

  1. a b c Tomasz Pazdan: Polska przestała być krajem z filmu „Miś”. Wyborcza.pl, 2009-02-16. [dostęp 2014-11-21].
  2. Krzysztof A. Ziembik: Nowe stare „Robbo”. AtariOnline.pl, 2011-12-18. [dostęp 2018-03-26].
  3. a b c d Robbo. „Tajemnice Atari”. 2/91, s. 15, czerwiec 1991. Mirosław Liminowicz – redaktor naczelny. Rzeszów: Agencja Wydawnicza „Albatros”. Indeks 379972. [dostęp 2014-11-21]. 
  4. Marcin Borkowski, Dariusz Michalski. XLand – kraina gier. „Bajtek”. 2/94, s. 14, luty 1994. Jarosław Młodzki – redaktor naczelny. Warszawa: Wydawnictwo Bajtek. ISSN 0860-1674. 
  5. a b c Mateusz Ożyński. Mała, wielka firma – z wizytą w rzeszowskim LK Avalon. „Secret Service”. 60 (9/98), s. 12, wrzesień 1998. Aleksandra Cwalina – redaktor naczelny. Warszawa: ProScript Sp. z o.o.. ISSN 1230-7726. 
  6. Wywiad z autorami gier. „Tajemnice Atari”. 5/93, s. 20-21, maj 1993. Jarosław Syrylak – redaktor naczelny. Rzeszów: Tajemnice ATARI s.c.. Indeks 379972. [dostęp 2022-07-04]. 
  7. [PREV] Robbo. Atarimania.com. [dostęp 2014-11-21]. (ang.).
  8. Andrzej Trawka. Nowe przygody Robbo. „Tajemnice Atari”. 5/91, s. 15, wrzesień 1991. Mirosław Liminowicz – redaktor naczelny. Rzeszów: Agencja Wydawnicza „Albatros”. Indeks 379972. [dostęp 2014-11-21]. 
  9. a b Adam Wachowski: Robbo – kwietniowe aktualności. AtariOnline.pl, 2016-04-26. [dostęp 2016-04-26].
  10. a b Maksymilian Wrzesiński. Chaos Works. „Gambler”. 5/95, s. 59, maj 1995. Grzegorz Eider – p.o. redaktora naczelnego. Warszawa: Wydawnictwo Lupus. ISSN 1230-8676. 
  11. Robbo na PC – Forum Atarum. AtariOnline.pl, 2014-11-21. [dostęp 2014-11-21].
  12. Maciej Miąsik: 20 lat Electro Body. Miasik.net, 2012-02-21. [dostęp 2014-11-21].
  13. a b Michał Galiński: Wywiad z Maciejem Miąsikiem. Galu.info. [dostęp 2014-11-21].
  14. Benedykt Dziubałtowski: Emulacja Commodore 64 – Rozrywka w stylu retro. Chip.pl, 2009-04-09. [dostęp 2018-12-01].
  15. Komoda #5 – Październik 2011 strona 15.
  16. Reiter (Apidya): Katalog oprogramowania – LK Avalon. Filety.net, 2001-01-24. [dostęp 2014-10-08].
  17. Tomasz Michniewicz: Robbo – jak to działa?. C64Power.pl, 2010-02-21. [dostęp 2018-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-29)].
  18. Krzysztof A. Ziembik: „Robbo ST” raz jeszcze. AtariOnline.pl, 2014-05-23. [dostęp 2014-11-21].
  19. Robbo Millenium (PC). GRY-Online.pl. [dostęp 2014-11-21].
  20. Robbo Millennium. Avalon24.pl. [dostęp 2017-01-18].
  21. Maciej Miąsik: Moje gry dla każdego. Miasik.net, 2006-06-25. [dostęp 2014-11-21].
  22. Adventures of Robbo. RGB Classic Games, 2006-06-25. [dostęp 2014-11-21].
  23. iRobbo: History of the game. UPlayInteractive.com. [dostęp 2014-11-21]. (ang.).
  24. GNU Robbo.
  25. /gnurobbo/README. GNU Robbo. [dostęp 2014-11-21]. (ang.).
  26. Robbo Micro Edition.
  27. Robbo J2ME. [dostęp 2012-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-12)].
  28. Robboid [online], Google Play [zarchiwizowane z adresu 2015-06-23] (pol.).

Linki zewnętrzne